Στις είκοσι βουλευτικές έδρες που διεκδικούν τα μικρότερα κόμματα τα οποία θα καταφέρουν να εξασφαλίσουν το εισιτήριο για την επόμενη κοινοβουλευτική σύνθεση επικεντρώνεται το ενδιαφέρον της εκλογικής αναμέτρησης της προσεχούς Κυριακής.
Η συνεχιζόμενη διεύρυνση του προβαδίσματος της Νέας Δημοκρατίας, που παρατηρείται μια βδομάδα πριν από το άνοιγμα της κάλπης της 25ης Ιουνίου, επισφραγίζει τη δυναμική αυτοδυναμίας που διαθέτει το μεγαλύτερο κόμμα, το οποίο πέτυχε και στη νέα προεκλογική περίοδο να επιβάλει την ατζέντα του σε όλα τα μεγάλα ζητήματα που κυριάρχησαν στη δημόσια συζήτηση και ήταν η οικονομία, η πολιτική για τη μειονότητα στη Θράκη και το Μεταναστευτικό που ήρθε στο προσκήνιο με το τραγικό πολύνεκρο ναυάγιο στα διεθνή ύδατα ανοιχτά της Πύλου.
Με την ώθηση που του δίνει η μεγάλη διείσδυση την οποία φαίνεται να έχει στους κεντρώους ψηφοφόρους, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να κατακτήσει με σχετική άνεση την «ασφαλή», όπως την ορίζει ο ίδιος, κοινοβουλευτική αυτοδυναμία που θα του επιτρέψει να σχηματίσει νέα κυβέρνηση με ορίζοντα τετραετίας. Το σκηνικό, άλλωστε, που διαμορφώθηκε μετά τη λαϊκή ετυμηγορία της 21ης Μαΐου δεν παρουσιάζει σημαντικές αλλαγές. Και, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, το μόνο ουσιαστικό ζητούμενο στην επερχόμενη αναμέτρηση είναι ο αριθμός των κομμάτων που θα αποκτήσουν κοινοβουλευτική εκπροσώπηση, γεγονός που συσχετίζεται άμεσα με το εύρος της αυτοδυναμίας, δηλαδή με τον αριθμό των βουλευτών που θα εκλέξει το πρώτο κόμμα.
Σκληρός ανταγωνισμός στην «ουρά»
Οπως επισημαίνουν εκλογικοί αναλυτές, αλλά προκύπτει και από τα ευρήματα μεγάλης δημοσκόπησης που διενήργησε για λογαριασμό του «Πρώτου Θέματος» η εταιρεία Marc, «το βράδυ των εκλογών το ενδιαφέρον θα είναι σχεδόν αποκλειστικά εστιασμένο στο πόσα κόμματα θα μπουν στη Βουλή». Η μόνη βεβαιότητα που προκύπτει από τα στοιχεία με τις διαθέσεις της κοινής γνώμης είναι ότι δεν αλλάζει η σειρά κατάταξης για τα πρώτα τέσσερα κόμματα, δηλαδή τη Ν.Δ., τον ΣΥΡΙΖΑ, το ΠΑΣΟΚ και το ΚΚΕ.
Από εκεί και ύστερα, όμως, όλα δείχνουν να είναι ρευστά, καθώς κινείται στο μεταίχμιο μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας η πεντάδα των κομμάτων τα οποία χτυπάνε την πόρτα της επόμενης Βουλής και είναι η Ελληνική Λύση, που εξέλεξε βουλευτές και τον προηγούμενο μήνα, η Πλεύση Ελευθερίας και η Νίκη που περνούν τώρα το όριο του 3%, καθώς και το ΜέΡΑ 25 και το νεοπαγές μόρφωμα Σπαρτιάτες, που προσώρας περνούν κάτω από τον πήχη της κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης.
Με δεδομένο, ωστόσο, ότι τα κόμματα που βρίσκονται στην ουρά της κατάταξης, εκτός του ότι έχουν οριακές επιδόσεις, αντλούν ψήφους από κοινές δεξαμενές ψηφοφόρων -η Ελληνική Λύση, η Νίκη και οι Σπαρτιάτες, αλλά και άλλοι μικρότεροι σχηματισμοί από την άκρα δεξιά πτέρυγα του εκλογικού σώματος, ενώ η Πλεύση Ελευθερίας και το ΜέΡΑ 25 από την άκρα Αριστερά, στην οποία αγρεύουν επίσης ψήφους και άλλα μικρότερα σχήματα- είναι δύσκολο να προδικαστεί στην παρούσα φάση πόσα θα είναι τα κόμματα που θα απαρτίζουν τη νέα κοινοβουλευτική σύνθεση.
Τα κόμματα της «ουράς» δίνουν σκληρό αγώνα για την επιβίωσή τους και δεν αποκλείεται, εντέλει, ο άγριος μεταξύ τους ανταγωνισμός να οδηγήσει σε ναυάγιο τους σχεδιασμούς των περισσότερων εξ αυτών ή, σε ένα ακραίο σενάριο, όλων όσοι βρίσκονται στην περιοχή του 3%. Γι’ αυτό και το κεντρικό ερώτημα που αναμένεται να απαντηθεί την ερχόμενη Κυριακή είναι ο αριθμός των κομμάτων που θα εκλέξουν βουλευτές. Θα είναι πέντε, όπως και τον περασμένο Μάιο; Θα αυξηθούν σε επτά, όπως δείχνουν οι περισσότερες έρευνες της κοινής γνώμης, ή ακόμη περισσότερα;
Ή μήπως θα μειωθούν σε τέσσερα, όπως εικάζουν ορισμένοι, επικαλούμενοι την έλλειψη δυναμικής και τις καθοδικές τάσεις που παρουσιάζουν -λόγω και των εσωτερικών αναταράξεων για τις εκλόγιμες θέσεις- οι επιδόσεις των μικρότερων σχημάτων που βρίσκονται στο κοινοβουλευτικό κατώφλι. Για να υπογραμμιστεί η σημασία που έχει αυτό αρκεί να επισημανθεί ότι με επτά κόμματα στη νέα Βουλή η Ν.Δ. υπολογίζεται ότι θα εκλέξει 165 βουλευτές, ενώ με τετρακομματική κοινοβουλευτική σύνθεση και το ίδιο δικό της ποσοστό μπορεί να πλησιάσει ακόμη και τις 175 έδρες. Το μεγαλύτερο κόμμα εξασφαλίζει το 40% έως 50% των εδρών, οι οποίες δεν προσκυρώνονται στα μικρότερα κομματικά σχήματα.
Πρόθεση ψήφου και συσπειρώσεις
Σύμφωνα με τις απαντήσεις που έδωσαν οι πολίτες στην έρευνα της Marc, στην οποία συμμετείχαν 1.853 άτομα με δικαίωμα ψήφου, η Νέα Δημοκρατία εμφανίζει τη μεγαλύτερη συσπείρωση των ψηφοφόρων της, καθώς δηλώνει ότι θα την ξαναψηφίσει το 92,3% όσων την ψήφισαν στις 21 Μαΐου. Το μεγαλύτερο κόμμα συγκεντρώνει στην πρόθεση ψήφου ποσοστό 39%, που είναι ελαφρώς αυξημένο (+0,5%) σε σχέση με τις αμέσως προηγούμενες δημοσκοπήσεις που έκανε η ίδια εταιρεία τον τελευταίο μήνα.
Υπό αυτές τις συνθήκες, η αναγωγή επί των εγκύρων ανεβάζει τη «γαλάζια» απήχηση στο 39,7% και οι αναλυτές της δημοσκοπικής εταιρείας υπολογίζουν ότι το τελικό ποσοστό της Ν.Δ. μπορεί να κυμανθεί στο 42% (από 40,79% τον Μάιο), χωρίς να αποκλείεται να φτάσει έως και το 44,2%. Ετσι, θα εκλέξει 19 βουλευτές περισσότερους από τους 146 που εξέλεξε τον προηγούμενο μήνα.
Στον αντίποδα, ο ΣΥΡΙΖΑ, με συσπείρωση της τάξης του 82,6%, κινείται ελαφρώς πτωτικά συγκεντρώνοντας στην πρόθεση ψήφου ποσοστό 18,4%. Η δύναμή του αναμένεται να κυμανθεί στο 20% (με κατώτερο το 18,2% και ανώτερο το 21,8%), ποσοστό με το οποίο υπολογίζεται να εκλέξει 55 βουλευτές έναντι 71 που εξέλεξε με το σύστημα της απλής αναλογικής, το οποίο ίσχυσε στην αμέσως προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση που συγκέντρωσε 20,07%.
Κοντά στην προηγούμενη επίδοσή του κινείται το ΠΑΣΟΚ, που -με συσπείρωση 82%- συγκεντρώνει 10,6% στην πρόθεση ψήφου και με τη μέση τιμή της επίδοσής του να υπολογίζεται στο 11,5% (11,46% τον Μάιο) αναμένεται να καταλάβει 31 έδρες (από 41 που απέσπασε στην προηγούμενη αναμέτρηση). Το ΚΚΕ συγκεντρώνει 6,6% στην πρόθεση και η δύναμή του αναμένεται να κυμανθεί στο 7% (από 7,23% τον Μάιο), εκλέγοντας 19 βουλευτές (αντί για 26 που εξέλεξε τον περασμένο μήνα).
Από τα μικρότερα κόμματα, κεφάλι παίρνει η Πλεύση Ελευθερίας της Ζωής Κωνσταντοπούλου, που με 3,7% στην πρόθεση ψήφου και με 4,2% μέση τιμή εξοβελίζει από την πέμπτη θέση την Ελληνική Λύση του Κυριάκου Βελόπουλου, που υποχωρεί στο 3,2% στην πρόθεση και στο 3,6% στην εκτίμηση ψήφου, καθώς η συσπείρωσή της βρίσκεται στο 67,3%.
Ακριβώς στο όριο που εξασφαλίζει το κοινοβουλευτικό εισιτήριο κινείται η Νίκη του θεολόγου Δημητρίου Νατσιού, που συγκεντρώνει 3% στην πρόθεση ψήφου και εκτιμάται ότι πιθανότατα θα βρεθεί στο 3,2%. Θα εκλέξει έτσι εννέα βουλευτές, έναντι δέκα της Ελληνικής Λύσης και έντεκα της Πλεύσης Ελευθερίας. Ποσοστό 2,2%, τέλος, συγκεντρώνουν το ΜέΡΑ 25 του Γιάνη Βαρουφάκη, όπως και το μόρφωμα Σπαρτιάτες, το οποίο κατεβαίνει στις εκλογές έχοντας τη στήριξη του έγκλειστου στις φυλακές πρώην βουλευτή της Χρυσής Αυγής Ηλία Κασιδιάρη, που κατάφερε τεχνηέντως να αποφύγει το μπλόκο του Αρείου Πάγου.
Σε υψηλά επίπεδα η συμμετοχή
Το ποσοστό όσων δηλώνουν ότι δεν έχουν αποφασίσει τι θα ψηφίσουν κυμαίνεται στο 7%, με τις μεγαλύτερες απώλειες προς αυτή την κατεύθυνση να έχει η Ελληνική Λύση (17,2%), από την οποία, άλλωστε, σχεδόν ένας στους τρεις που ψήφισαν το κόμμα του κ. Βελόπουλου εμφανίζονται να κάνουν δεύτερες σκέψεις. Την ίδια ώρα η συμμετοχή στις νέες κάλπες εκτιμάται ότι θα είναι υψηλή, καθώς δεν φαίνεται να επιβεβαιώνονται οι φόβοι ότι μπορούσε να καταγραφεί ισχυρή τάση προτίμησης προς τις παραλίες την ημέρα της ψηφοφορίας.
Ειδικότερα, το 91,3% των συμμετεχόντων στην έρευνα της Marc απάντησε ότι ψήφισε στις 21 Μαΐου και θα ξαναψηφίσει στις 25 Ιουνίου. Αρνητικά στο ερώτημα απάντησε το 6,1%, ενώ ποσοστό 2% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι δεν ψήφισε στις προηγούμενες κάλπες, αλλά θα ψηφίσει στις επερχόμενες. Μεγαλύτερη διάθεση να ξαναπάνε στα εκλογικά τμήματα δείχνουν οι ψηφοφόροι της Ν.Δ., που απάντησαν θετικά σε ποσοστό 96,2%.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει, εξάλλου, ότι η πλειονότητα των πολιτών προτίθεται, σε ποσοστό 60,3% να δώσει σε αυτές τις κάλπες θετική ψήφο προς το κόμμα που προτιμά, έναντι του 28,1% που απάντησε ότι θα ψηφίσει το κόμμα που θεωρεί το λιγότερο κακό και του 8,8% που κριτήριο της ψήφου του θα είναι η αποδοκιμασία κάποιου άλλου κόμματος.
Με περισσότερο θετική διάθεση θα πάνε στις κάλπες όσοι ψηφίζουν Ν.Δ., καθώς σε ποσοστό 71,6% απαντούν ότι θα επιλέξουν το κόμμα της αρεσκείας τους. Τα ίδια ποσοστά για τη Νίκη είναι στο 62,3%, για τον ΣΥΡΙΖΑ στο 62,2%, για την Ελληνική Λύση στο 62%, για το ΚΚΕ στο 61,2%, για το ΠΑΣΟΚ στο 58,5% και για την Πλεύση Ελευθερίας μόλις στο 35,1%.
Ξεκάθαρη προτίμηση
Από τα πλέον εντυπωσιακά στοιχεία της μέτρησης είναι τα ευρήματα που καταδεικνύουν ότι τέσσερις στους δέκα πολίτες που αυτοχαρακτηρίζονται κεντρώοι ταυτίζονται, αφενός, με τις απόψεις του τέως και εν αναμονή πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και, αφετέρου, δηλώνουν την προτίμησή τους υπέρ του σχηματισμού αυτοδύναμης κυβέρνησης από τη Ν.Δ. Ταύτιση με τις απόψεις του κ. Μητσοτάκη δηλώνει ότι έχει το 40,2% του συνόλου της κοινής γνώμης, ενώ τα αντίστοιχα ποσοστά για τον Αλέξη Τσίπρα είναι στο 17,7%, για τον Νίκο Ανδρουλάκη στο 7,5%, για τον Δημήτρη Κουτσούμπα στο 6,7% και για τους υπόλοιπους αρχηγούς σε ποσοστά που αντιστοιχούν στις επιδόσεις των κομμάτων τους.
Αξιοσημείωτο είναι ότι ταύτιση με τον αρχηγό της Ν.Δ. δηλώνει ότι αισθάνεται το 15,6% όσων ψήφισαν ΠΑΣΟΚ, οι νεότερες ηλικίες (17 έως 44 ετών) σε ποσοστό 31,6%, το οποίο ανεβαίνει στο 58,3% στους άνω των 65 ετών. Ο ίδιος προσελκύει υψηλά ποσοστά μεταξύ όσων δηλώνουν δεξιοί (74,2%) και κεντροδεξιοί (77,8%), ενώ προπορεύεται και στους κεντρώους με 38,6%, αφήνοντας δεύτερο με 15,7% τον κ. Ανδρουλάκη και τρίτο με 9,2% τον κ. Τσίπρα. Ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ την ίδια ώρα έχει, τηρουμένων των αναλογιών, χαμηλή απήχηση σε όσους θεωρούν τους εαυτούς τους κεντροαριστερούς (43,4%) ή αριστερούς (41,1%).
Από το σύνολο του δείγματος της δημοσκόπησης, το 43,6% απάντησε ότι θέλει από τις κάλπες της άλλης Κυριακής να προκύψει αυτοδύναμη κυβέρνηση της Ν.Δ., ενώ ένα 9,9% εξέφρασε προτίμηση σε συνεργασία της Ν.Δ με το ΠΑΣΟΚ και το 29,1% τάχθηκε υπέρ ενός συνεργατικού σχήματος με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ και τη συμμετοχή του ΠΑΣΟΚ και άλλων μικρότερων κομμάτων. Προτίμηση στη «γαλάζια» αυτοδυναμία εκδηλώνουν, μεταξύ άλλων, το 39,6% όσων αυτοτοποθετούνται στο Κέντρο, καθώς και το 22,5% όσων ψήφισαν ΠΑΣΟΚ. Από τους τελευταίους εκείνοι που θέλουν συνεργασία του κόμματός τους με τη Ν.Δ. φθάνουν στο 36,5%, ενώ όσοι προκρίνουν συμμαχική κυβέρνηση με τον ΣΥΡΙΖΑ περιορίζονται στο 23,9%.
