Ο αέρας… αισιοδοξίας που «φύσηξε» στο Αιγαίο, στον απόηχο των σεισμών στην Τουρκία και της άμεσης και έμπρακτης ελληνικής βοήθειας γίνεται… ολίγον τοξικός από τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Ο Τούρκος ΥΠΕΞ ανήμερα της Μεγάλης Δευτέρας, αφού προέταξε χείρα φιλίας προς τη χώρα μας, επανήλθε με το γνωστό τροπάρι περί «παρανόμως στρατικοποιημένων νήσων στο Αιγαίο».
Κάτι λιγότερο από 24 ώρες μετά, ο Έλληνας ομόλογός του έκανε ρελάνς, με τον Νίκο Δένδια να τονίζει εμμέσως πλην σαφώς, χωρίς να προβαίνει σε αναφορά του ονόματος του Τσαβούσογλου, να δώσει «πληρωμένη απάντηση» στην Άγκυρα.
Την ίδια ώρα, ο Χουλουσί Ακάρ κάνει λόγο για μορατόριουμ ασκήσεων στο Αιγαίο κατά την τουριστική περίοδο. Τελικά η κατάσταση βελτιώνεται ή απλώς βιώνουμε μία προσωρινή παύση της έντασης στα ελληνοτουρκικά;
Όταν ο Τσαβούσογλου θυμήθηκε… τα νησιά
«Αυτή η προσέγγιση (με την Ελλάδα) είναι καλή, αλλά δεν πρέπει να περιμένουμε έναν άλλο σεισμό ή μια καταστροφή για να λύσουμε τα προβλήματα. Βέβαια, για να είναι μόνιμη αυτή η θετική ατμόσφαιρα, είναι απαραίτητο να γίνουν βήματα για την επίλυση πολύπλοκων προβλημάτων, τα οποία δεν έχουν λυθεί εδώ και χρόνια. Είναι απαραίτητο να εγκαταλείψουμε τις εντάσεις ειδικά στο Αιγαίο και να εγκαταλείψουμε τις παραβιάσεις», διεμήνυσε τη Δευτέρα ο Τούρκος ΥΠΕΞ, Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
«Επιπλέον, πρέπει να δώσουμε έμφαση στη συνεργασία στην ανατολική Μεσόγειο, δεν εποφθαλμιούμε τα δικαιώματα κανενός, αλλά λέμε ότι πάντα θα προστατεύουμε τα δικαιώματά μας και τα δικαιώματα του τουρκικού λαού της Βόρειας Κύπρου και της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου, αλλά στην ανατολική Μεσόγειο, υπάρχει μόνο η Ελλάδα. Εγώ λέω ότι στην Κύπρο υπάρχουν και οι δύο πλευρές, το Ισραήλ, υπάρχει η Αίγυπτος, υπάρχει ο Λίβανος, υπάρχει η Συρία, αύριο, όταν διαμορφωθούν οι συνθήκες, η Λιβύη, υπάρχει επίσης η Παλαιστίνη. Πρέπει να πάμε σε συνεργασία.
Όσον αφορά στα νησιά του Αιγαίου, υπάρχουν νησιά με αδιευκρίνιστο καθεστώς,υπάρχουν οι παραβιάσεις που ανέφερα προηγουμένως, υπάρχει το θέμα του εναέριου χώρου, υπάρχουν κάποιες συζητήσεις για αύξηση των χωρικών υδάτων από τα 6 μίλια στα 12 μίλια κατά καιρούς, όλα αυτά είναι θέματα διαφωνίας, θέματα που δεν έχουν λυθεί εδώ και χρόνια.
Τώρα εν μέσω αυτής της θετικής ατμόσφαιρας, πρέπει να τα διαπραγματευτούμε και πρέπει να αποφασίσουμε πώς θα τα λύσουμε. Κατά τη γνώμη μου, πρέπει να τα λύσουμε όλα ως πακέτο, γιατί αν λύσουμε το ένα και δεν λύσουμε το άλλο, η ένταση θα συνεχιστεί. Ξέρετε αυτά είναι αλληλένδετα προβλήματα. Οπότε μπορεί να μην αρκεί να λύσουμε ένα από αυτά ή δεν μπορούμε να πάρουμε πολιτικά ρίσκα σε αυτά τα θέματα, εννοώ.
Στο παρελθόν, η Τουρκία ήταν για την ελληνική πλευρά ένα ευαίσθητο θέμα, γιατί η πίεση στην ελληνική πλευρά είναι μεγαλύτερη. Φυσικά, αν θα πάμε στο διεθνές δικαστήριο…, αλλά για να πάμε στο διεθνές δικαστήριο… Αν κάτι τέτοιο πρόκειται να συμβεί, δηλαδή αν πρόκειται να υπάρξει κάτι τέτοιο ή αν πρόκειται να υπάρξει μια άλλη εναλλακτική λύση, δεν χρειάζεται να διαπραγματευτούμε άλλες εναλλακτικές λύσεις, όπως η σύγκρουση κ.λ.π», είπε ο Τούρκος ΥΠΕΞ.
Τελικά, για να είναι μόνιμη αυτή η θετική ατμόσφαιρα, θα πρέπει να γίνουν βήματα προς αυτή την κατεύθυνση, πρώτα στις συνομιλίες που λέμε διερευνητικές και μετά στις συνομιλίες που λέμε διαβουλεύσεις. Δυστυχώς, στο παρελθόν, στην περίοδο πριν από εμάς, υπήρχαν αμοιβαίες προτάσεις, υπήρχαν διαπραγματεύσεις, αλλά δεν υπήρχαν συγκεκριμένα βήματα…
Μπορεί, Θεός φυλάξοι, να συμβεί ένα ατύχημα. Αυτή η θετική ατμόσφαιρα μπορεί να εξαφανιστεί σε λίγο. Για να μην εξαφανιστεί, χρειάζεται αμοιβαία γενναιότητα από τις δύο χώρες. Φαίνεται επίσης ότι μπορεί να υπάρξει ένας συμβιβασμός, αλλά δυστυχώς το περασμένο καλοκαίρι και σε κάποιες περιόδους, ειδικά στις γιορτές κ.λπ. η Ελλάδα τις παραβίασε λίγο. Σε αυτό το τεταμένο περιβάλλον, υπήρξαν συναντήσεις μεταξύ στρατιωτικών, κάποιες από αυτές ακυρώθηκαν, οι συμφωνίες πρέπει να συνεχιστούν, είναι έτοιμη η τουρκική πλευρά, δηλαδή να μην πραγματοποιήσει την άσκηση. Άρα η συνέχιση αυτής της πρακτικής δεν βλάπτει κανέναν, αντίθετα θα συμβάλει στη συνέχιση αυτού του θετικού κλίματος».
«Βλέπουμε ότι οι ΗΠΑ έχουν διαταράξει τις ισορροπίες στην Ελλάδα και στον ελληνοκυπριακό τομέα. Η Ελλάδα παραβίασε το καθεστώς της αποστρατιωτικοποίησης των νησιών. Τα τεθωρακισμένα οχήματα από τις ΗΠΑ πήγαν σε αυτά τα νησιά. Αν οι ΗΠΑ θέλουν να είναι ένας καθαρός μεσολαβητής, θα πρέπει να είναι πιο αντικειμενικοί».
Η απάντηση Δένδια: «Η κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα δεν είναι αντικείμενα διαπραγμάτευσης»
Το μήνυμα στην Τουρκία πως η Ελλάδα αναζητεί πάντα δρόμους έντιμης και ειλικρινούς συνεργασίας και παράλληλα προχωρά μεθοδικά και αποτελεσματικά στην προάσπιση των συμφερόντων της, της κυριαρχίας της και των κυριαρχικών της δικαιωμάτων, που κατοχυρώνονται από τις διεθνείς συμφωνίες και συνθήκες και από το Διεθνές Δίκαιο, καθώς και ότι δεν μπορούν αυτά να είναι αντικείμενα διαπραγμάτευσης, έστειλε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας σε κοινές δηλώσεις με τον Αιγύπτιο ομόλογό του Σάμεχ Σούκρι μετά τη συνάντησή τους στην Αθήνα.
Στον απόηχο των εμπρηστικών δηλώσεων του Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο Νίκος Δένδιας εξέφρασε την ελπίδα για τη διατήρηση του ήρεμου κλίματος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις που ακολούθησε την επίσκεψή του στην Αντιόχεια και ότι αυτό να λειτουργήσει ως αφετηρία έναρξης ενός ειλικρινούς διαλόγου, «ώστε να συζητηθεί η διαφορά μας με την Τουρκία». Δηλαδή, η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης στη βάση του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, των σχέσεων καλής γειτονίας, του σεβασμού των κανόνων του Διεθνούς Δικαίου, του σεβασμού των κανόνων του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, όπως κατέστησε σαφές. Άλλωστε, προσέθεσε, αυτή είναι η βάση πάνω στην οποία η Ελλάδα συζήτησε και κατέληξε σε συμφωνίες με την Αίγυπτο, την Ιταλία, την Αλβανία.
Ενόψει της επικείμενης επίσκεψης του υπουργού Εξωτερικών της Αιγύπτου στην Τουρκία, ο Νίκος Δένδιας είπε πως είναι κατανοητό σε προεκλογικές περιόδους να επιχειρείται υπό την πίεση των προεκλογικών αναγκών η ένταξη κρίσιμων θεμάτων εξωτερικής πολιτικής στη δημόσια συζήτηση, όμως επισήμανε πως οφείλουν και οι δύο πλευρές να προστατεύσουν αυτό το κλίμα που διαμορφώθηκε, διότι μόνο έτσι θα μπορέσουν μετά τις εκλογές να εκμεταλλευτούν τα όποια περιθώρια υπάρχουν για συνεννόηση. Μάλιστα, κατέστησε σαφές πως δεν είναι χρήσιμο να ενταχθεί η θεματολογία των ελληνοτουρκικών σχέσεων στην προεκλογική περίοδο που βρίσκεται παράλληλα σε εξέλιξη και στις δύο χώρες.
Υπό αυτό το πρίσμα, κατά τη συνάντηση με τον Αιγύπτιο ομόλογό του, ο Νίκος Δένδιας τον ενημέρωσε για τις τελευταίες εξελίξεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, για το κλίμα που επικρατεί μετά τους καταστροφικούς σεισμούς και μετά την επίσκεψή του στην Αντιόχεια. «Η επιλογή μας αυτή είναι μια στάση αλληλεγγύης προς μια γειτονική χώρα, προς μια κοινωνία η οποία έχει υποστεί μια ασύλληπτη καταστροφή» ανέφερε ο Νίκος Δένδιας και ξεκαθάρισε ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να στηρίζει την τουρκική κοινωνία και δεν εξαρτά με κανέναν τρόπο αυτή τη στάση της από οποιοδήποτε γεωπολιτικό αντάλλαγμα. «Γνωρίζουμε πάντα τις δυσκολίες των διμερών μας σχέσεων με την Τουρκία», προσέθεσε.