Σημείο αναφοράς για την όμορφη πόλη του Ναυπλίου, το περίφημο Μπούρτζι στέκει αγέρωχο στο πέρασμα του χρόνου από το 1473 αποτελώντας ένα από τα πιο διάσημα σκηνικά για τις φωτογραφικές αναμνήσεις των επισκεπτών της πρωτεύουσας της Αργολίδας.
Με μια μαύρη ιστορία να το ακολουθεί, το μικρότερο από τα δύο κάστρα ορόσημα του Ναυπλίου -εντυπωσιακότερο όλων φυσικά είναι το περίφημο Παλαμήδι– μοιάζει να αναδύεται από τη θάλασσα, μια ανάσα από την διάσημη παραλιακή περαντζάδα του Ναυπλίου.
Αρχικά, στη νησίδα που εντοπίζεται στο κέντρο του λιμανιού του Ναυπλίου είχε χτιστεί βυζαντινός ναός αφιερωμένος στον Άγιο Θεόδωρο -όπως και ονομάζεται το μικρό νησάκι.
Η αρχική ονομασία του ενετικού κάστρου που όλοι σήμερα γνωρίζουμε ως Μπούρτζι, ήταν νησάκι του Αγίου Θεοδώρου -έτσι αποκαλούνταν από τους ναυτικούς- καθώς έτσι ονομάζεται το νησάκι όπου χτίστηκε το 1473 από τον Ιταλό μηχανικό Γκαμπέλο. Ο τελευταίος του έδωσε το όνομα Castello dello Soglio, που στα τουρκικά σημαίνει «Νησί-φρούριο».
Μπούρτζι: Η πρώτη φυλακή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη
Μάλιστα, υπήρξε η πρώτη φυλακή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, ενώ κατά τις αιματηρές ελληνικές εμφύλιες εχθροπραξίες (1823-1833), η τότε κυβέρνηση κατέφυγε δύο φορές στο Μπούρτζι για την ασφάλειά της. Το 1865, ο βασιλιάς Γεώργιος έδωσε εντολή για τον αφοπλισμό του και χρησιμοποιήθηκε ως κατοικία του εκάστοτε δήμιου, ο οποίος εκτελούσε τους θανατοποινίτες του Παλαμηδίου. Λέγεται ότι επέλεξαν το Μπούρτζι, επειδή οι δήμιοι ήταν μισητά πρόσωπα στην τοπική κοινωνία, οπότε το να μένουν σε ένα απομονωμένο μέρος, έμοιαζε η ιδανική λύση για να αποφευχθούν τυχόν προβλήματα.
Από το 1930 το κάστρο μετατράπηκε σε ξενοδοχείο, που λειτουργούσε έως το 1970, φιλοξενώντας πολλές προσωπικότητες κατά την περίοδο της σημαντικής τουριστικής ανάπτυξης της χώρας μας. Σήμερα, μαζί με το Παλαμήδι αποτελεί το σήμα- κατατεθέν του Ναυπλίου και μπορεί κανείς να μεταβεί σε αυτό με βαρκούλες που βρίσκονται μπροστά στο λιμάνι. Η θέα από το Μπούρτζι προς την πόλη, με το εμβληματικό Παλαμήδι είναι απλά μαγευτική.