Ουσιαστική κλιμάκωση της σκληρής στάσης έναντι των Τιράνων λόγω της συνεχιζόμενης παραβίασης των δικαιωμάτων του φυλακισμένου δημάρχου Χειμάρρας Φρέντι Μπελέρη συνιστά η απόφαση της Ελλάδας να μη συναινέσει σε κοινή επιστολή των 27 κρατών-μελών της Ε.Ε. προς την Αλβανία για την έναρξη διαπραγματεύσεων της πρώτης δέσμης ενταξιακών κεφαλαίων.
Οπως γράφει ο Βασίλης Νέδος στην «Καθημερινή» αν και βρέθηκε φόρμουλα να προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις για το συγκεκριμένο κεφάλαιο με τη Βόρεια Μακεδονία, καθώς η Βουλγαρία δέχθηκε τη συμβιβαστική πρόταση που κατατέθηκε από την ισπανική προεδρία, κάτι τέτοιο δεν έγινε για την Αλβανία.
Πέρα από την επίδραση που έχει για τις ελληνοαλβανικές σχέσεις η στάση της κυβέρνησης του Εντι Ράμα στην υπόθεση Μπελέρη, με αυτόν τον τρόπο ουσιαστικά δημιουργεί μια δεύτερη ταχύτητα στο ζεύγος των υποψηφίων για ένταξη στην Ε.Ε.
Υπενθυμίζεται ότι οι υποψηφιότητες της Αλβανίας και της Βόρειας Μακεδονίας είναι συνδεδεμένες, ως εκ τούτου αυτή η εξέλιξη αποτελεί μια πρακτική αποσύνδεση (decoupling) των δύο υποψηφιοτήτων.
Τα πέντε κεφάλαια
Αξίζει να σημειωθεί ότι η πρώτη δέσμη για τα θεμελιώδη ζητήματα που πρέπει να επιλύσει κάθε υποψήφια χώρα περιλαμβάνει πέντε κεφάλαια και συγκεκριμένα εκείνα που αφορούν:
- Πρώτον, τη δικαστική εξουσία και τα θεμελιώδη δικαιώματα.
- Δεύτερον, τη Δικαιοσύνη, την ελευθερία και την ασφάλεια.
- Τρίτον, τις δημόσιες προμήθειες.
- Τέταρτον, τις στατιστικές.
- Και πέμπτον, τον οικονομικό έλεγχο.
Η Αθήνα δεν συναίνεσε σε κοινή επιστολή των 27 κρατών-μελών της Ε.Ε. προς τα Τίρανα για την έναρξη διαπραγματεύσεων επί της πρώτης δέσμης ενταξιακών κεφαλαίων.
Υπενθυμίζεται ότι μόλις πριν από λίγες ημέρες δόθηκε στη δημοσιότητα η έκθεση προόδου των υποψηφίων προς ένταξη στην Ε.Ε. κρατών, με έμμεση πλην σαφή αναφορά στις επιπλοκές που προκαλεί στις ελληνοαλβανικές σχέσεις η υπόθεση Μπελέρη.
Είναι προφανές ότι η Αθήνα μπορεί να αναθεωρήσει τη στάση της εφόσον τα Τίρανα προχωρήσουν σε κινήσεις που θα υποδηλώνουν πως υφίσταται περιθώριο συζητήσεων και όχι επίδειξη ισχύος εκ μέρους του κ. Ράμα, προς το εσωτερικό ή το εξωτερικό.
Υπενθυμίζεται ότι η Αθήνα έχει ζητήσει σε όλα τα πιθανά επίπεδα να δοθεί στον κ. Μπελέρη η δυνατότητα ορκωμοσίας του στο αξίωμα του δημάρχου Χειμάρρας, το οποίο μέχρι τώρα έχει αποκρουστεί από τα αλβανικά δικαστήρια.
Η δίκη Μπελέρη
Η επόμενη συνεδρίαση του δικαστηρίου για τη διαφθορά όπου δικάζεται ο κ. Μπελέρης θα πραγματοποιηθεί στις 22 Νοεμβρίου, ωστόσο ενδιάμεσα αναμένεται να οριστεί και νέα δικάσιμος για την ειδική άδεια την οποία ζητάει προκειμένου να ορκιστεί.
Εχει αποφασιστεί η εκ νέου συνεδρίαση του ειδικού δικαστηρίου (GJKKO), το οποίο ορίστηκε από τους Αλβανούς δικαστές ως αρμόδιο προκειμένου να κρίνει αν ο κ. Μπελέρης θα αποφυλακιστεί.
Τελευταία φορά που τα αλβανικά δικαστήρια απέρριψαν ένα τέτοιο αίτημα ήταν στις 26 Ιουνίου, ενώ ενδιάμεσα τα πολλαπλά αιτήματα των συνηγόρων του κ. Μπελέρη για επανάληψη μιας τέτοιας διαδικασίας απορρίφθηκαν χωρίς πολλές περιστροφές από τις αλβανικές αρχές.
Οπως γράφει ο Βασίλης Νέδος στην «Καθημερινή» ο δρόμος είναι, μακρύς έως ότου τελεσιδικήσει η διαδικασία για τον κ. Μπελέρη, ενώ τον επόμενο μήνα οι συζητήσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την πρόοδο της Αλβανίας θα ενταθούν.
Αν και στην Αθήνα οι πιέσεις είναι αρκετές και από πολλαπλές κατευθύνσεις, την ίδια στιγμή υπάρχει και η αντίληψη της εποικοδομητικής στάσης που κρατάει η Ελλάδα χωρίς ακρότητες, αλλά με πλήρη σεβασμό στα εργαλεία που κάθε κράτος-μέλος της Ε.Ε. έχει τη δυνατότητα και –εν προκειμένω– την υποχρέωση να χρησιμοποιήσει.