ONARDO AW139M – Οι πραγματικές δυνατότητες Combat SAR και οι “στρατιωτικές προδιαγραφές”. Στο πρώτο μέρος του αφιερώματος στο ιταλικό δικινητήριο ελικόπτερο AW139M που το DP είδε από κοντά στις εγκαταστάσεις της τελικής συναρμολόγησης στο Vergiate, στο βόρειο τμήμα της χώρας πολύ κοντά στα σύνορα με την Ελβετία, αναλύθηκαν λεπτομερώς οι βασικές του επιδόσεις, με παράλληλη εκτενή αναφορά στο εξοπλισμό με τον οποίο προσφέρεται στην Πολεμική Αεροπορία. Εξοπλισμός που το καθιστά ικανό και απόλυτα επαρκές όχι μόνο για την εκτέλεση αποστολών έρευνας και διάσωσης, αλλά και για πλειάδα άλλων ρόλων. Στο δεύτερο μέρος που ακολουθεί, εξετάζονται οι δυνατότητες του τύπου σε ρόλο Combat SAR/ειδικών επιχειρήσεων με βάση τα πραγματικά (του κατασκευαστή…) διαθέσιμα στοιχεία.
Αποστολή Ιταλία: Στέργιος Δ. Θεοφανίδης
Το πακέτο εξοπλισμού που προσφέρεται στην Πολεμική Αεροπορία, επάνω στο AW139M, με συνολικό κόστος ανά μονάδα που ανέρχεται σε 19 εκατ. ευρώ, μαζί με υπηρεσίες υποστήριξης, περιλαμβάνει ακόμα και αυτοσφραγιζόμενες δεξαμενές καυσίμου, καθώς και φωτισμό συμβατό με τη χρήση διοπτρών νυχτερινής όρασης (NVG) όπως σημειώθηκε. Είναι πλουσιότερο σε σχέση με το αντίστοιχο των AW139M της Ιταλικής Αεροπορίας… Είναι άραγε επαρκές και για την διενέργεια αποστολών έρευνας και διάσωσης μάχης (Combat SAR); Η απάντηση είναι θετική. Ας επιχειρήσουμε να το αναλύσουμε με βάση όσα είδαμε και πληροφορηθήκαμε λοιπόν.
Σε ό,τι αφορά στα χαρακτηριστικά επιβιωσιμότητας του AW139M, αξίζει να σταθεί κανείς σε δύο κρίσιμα πλεονεκτήματα – ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ιταλικού ελικοπτέρου, τα οποία τονίστηκαν εμφατικά από τα στελέχη της Leonardo Helicopters. Το πρώτο είναι η ικανότητα του AW139M να επιχειρεί με τον ένα κινητήρα εκτός λειτουργίας (ΟΕΙ – One Engine Inoperative) διατηρώντας τις επιδόσεις και τα πτητικά χαρακτηριστικά που έχει και με τους δύο κινητήρες σε λειτουργία. Η ικανότητα αυτή περιγράφεται ως Category A. Ακόμα και με τον ένα κινητήρα του εκτός λειτουργίας επομένως, το AW139M μπορεί να ολοκληρώσει οποιαδήποτε αποστολή, εφόσον κάτι τέτοιο απαιτηθεί.
Το δεύτερο, που είναι και μοναδικό επιχειρησιακό χαρακτηριστικό, είναι η δυνατότητα του ελικοπτέρου να επιχειρεί με απόλυτη ασφάλεια με το σύστημα μετάδοσης της κίνησής του χωρίς λιπαντικό (Run Dry) επί μία τουλάχιστον ώρα (60 λεπτά). Όπως σημειώθηκε κατά την ενημέρωση στις εγκαταστάσεις του Vergiate, κανένας κατασκευαστής (τουλάχιστον στον δυτικό κόσμο…) δεν δίνει χρόνο ασφαλούς λειτουργίας συστήματος μετάδοσης της κίνησης (transmission) χωρίς λιπαντικό, μεγαλύτερο των 30 λεπτών.
Επισημάνθηκε επίσης, ότι η ασφαλής πτήση χωρίς λιπαντικό στο σύστημα μετάδοσης της κίνησης επί 60 λεπτά, αναγράφεται και στα εγχειρίδια (Flight Manual) πτήσης των ιπταμένων του AW139M, όταν στα αντίστοιχα εγχειρίδια πτήσης (-1) όλων των ελικοπτέρων με χρονικό όριο ασφαλούς λειτουργίας 30 λεπτών, αναγράφεται επιπρόσθετα η εντολή LAND ASAP (As Soon As Possible). Πρόκειται, κατά συνέπεια, για δυο κρίσιμα χαρακτηριστικά (με μοναδικό στο ιταλικό ελικόπτερο αυτό του Run Dry των 60 λεπτών), σε περιβάλλον και συνθήκες πολεμικών επιχειρήσεων.
Τα στελέχη της Leonardo Helicopters με περισσή υπερηφάνεια απέδωσαν την δοκιμασμένη (ακόμα και για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 60 λεπτών!) και πιστοποιημένη αυτή δυνατότητα, στην κορυφαία τεχνολογία σχεδίασης και κατασκευής κιβωτίων μετάδοσης της κίνησης που έχει αναπτυχθεί τις τελευταίες δεκαετίες στο χώρο των ελικοπτέρων από την ιταλική βιομηχανία. Η Leonardo Helicopters διατηρεί σε λειτουργία τέσσερις ειδικά διαμορφωμένες και εξοπλισμένες εγκαταστάσεις σχεδίασης, κατασκευής, δοκιμών και παραγωγής συστημάτων μετάδοσης κίνησης για ελικόπτερα. Στην Cascina Costa, το Frosinone, το Benevento και το Yeovil στη Βρετανία.
Τόνισαν επίσης, ότι ακόμα και αμερικανικές εταιρείες αγοράζουν συστήματα μετάδοσης της κίνησης για τα ελικόπτερα που κατασκευάζουν από την Ιταλία, ενώ στο παρελθόν κατά τη διαδικασία κατανομής του έργου για τη σχεδίαση, την ανάπτυξη και την παραγωγή του πολυεθνικού NH-90, οι εταίροι του προγράμματος με ομόφωνη δική τους πρωτοβουλία, απέδωσαν το έργο για το σύστημα μετάδοσης της κίνησης στη Leonardo Helicopters (Agusta Westland τότε).
Σύμφωνα λοιπόν με την κατασκευάστρια εταιρία, αυτές οι δύο δυνατότητες καθιστούν το AW139M κατάλληλο για τη διενέργεια αποστολών έρευνας και διάσωσης μάχης (Combat SAR). Επιπρόσθετα υπάρχει βέβαια η δυνατότητα κάποια ελικόπτερα του τύπου να αγοραστούν εξαρχής με προσαρμοσμένες συλλογές που τους αποδίδουν πλήρεις δυνατότητες διεξαγωγής αποστολών ειδικών επιχειρήσεων και έρευνας και διάσωσης μάχης. Αυτό το έχει ζητήσει ήδη η Πολεμική Αεροπορία, καθώς επιθυμεί τέσσερα από τα 14 συνολικά νέα ελικόπτερα που θα αγοράσει, να έχουν τέτοιο εξοπλισμό.
Οι συλλογές που προαναφέραμε με αυτό τον ειδικό εξοπλισμό, έχουν πρόσθετο κόστος και περιλαμβάνουν αντιβαλλιστική προστασία (θωράκιση) για το πάτωμα της καμπίνας και το πιλοτήριο, ειδικές βάσεις προσαρμογής δύο πολυβόλων FN MAG των 7,62 χιλιοστών στα δύο εμπρός παράθυρα της καμπίνας, πλήρες σύστημα αυτοπροστασίας (DAS – Defensive Aids System) που με τη σειρά του περιλαμβάνει σύστημα προειδοποίησης επερχόμενων πυραύλων (MWS – Missile Warning System), εκτοξευτές θερμοβολίδων και αερόφυλλων (chaff & flares dispencers), σύστημα προειδοποίησης εντοπισμού από καταδείκτες λείζερ (LWR – Laser Warning Receiver) καθώς και σύστημα δεκτών προειδοποίησης εντοπισμού/εγκλωβισμού από ραντάρ (RWR – Radar Warning Receivers). Τέλος, στον εξοπλισμό ειδικών επιχειρήσεων και Combat SAR περιλαμβάνεται και IFF Mode 5.
Αντίστοιχο “αμερικανικό” πακέτο έχει ενσωματωθεί στα MH-139A της USAF, ενώ το AW139M προσφέρεται και με δυνατότητα μεταφοράς καλάθων ρουκετών των 2,75 ιντσών, ατρακτιδίων πολυβόλων των 12,7 χιλιοστών HMP-400 και πυραύλων AKERON. Εξετάζοντας συνολικά επομένως την ιταλική πρόταση που ακούει στην κωδική ονομασία AW139M, μπορεί με ασφάλεια να υποστηρίξει κανείς ότι είναι επαρκέστατη τόσο για το ρόλο SAR, όσο και Combat SAR και ειδικές επιχειρήσεις. Επιπρόσθετα, όλα τα στοιχεία που παρατέθηκαν καταδεικνύουν, ότι το AW139M είναι κατάλληλη και επαρκής υποψηφιότητα και για την πλήρη -όχι μερική- αντικατάσταση των UH-1H/AB-205 της Αεροπορίας Στρατού.
Η ελληνική πλευρά μπορεί να αξιοποιήσει τα στοιχεία κόστους που θα αντληθούν από την αμερικανική απάντηση (LOA) στην LOR που πρόσφατα απεστάλη στις ΗΠΑ, περιλαμβάνοντας πρόθεση αγοράς 24+11 ελικοπτέρων UH-60M Blackhawk, εκκινώντας μία διαδικασία συνολικής τελικής επιλογής και επιχειρώντας να δημιουργήσει συνθήκες ανταγωνισμού, όπως άλλωστε διακηρύσσεται επισήμως-και ορθότατα- σε κάθε ευκαιρία. Έτσι θα εξασφαλιστεί πλήρης κάλυψη των επιχειρησιακών απαιτήσεων με παράλληλη επίτευξη καλύτερων τιμών αγοράς και μακρόχρονης υποστήριξης. Ασφαλώς, θα πρέπει επιτέλους οι συγκρίσεις να γίνονται με ομοειδή στοιχεία – προδιαγραφές που θα τεθούν από τους επιχειρησιακούς φορείς, ώστε οι απαντήσεις και η τιμολόγηση από τους υποψήφιους προμηθευτές να είναι αξιόπιστες και αποκαλυπτικές.
Στη διαπραγμάτευση, ασφαλώς, θα πρέπει αν διεκδικηθεί και να αποσπαστεί σημαντικό κατασκευαστικό και επισκευαστικό έργο για την ελληνική αμυντική βιομηχανία. Η επανενεργοποίηση της τελευταίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ελληνική οικονομία, άλλη μια συνήθης πολιτική διακήρυξη από όλες τις πλευρές του πολιτικού φάσματος, μόνο μέσα από μία τέτοια εξέλιξη, δηλαδή τη δημιουργία συνθηκών ανταγωνισμού, θα μπορούσε να επιτευχθεί. Οτιδήποτε άλλο είναι παραπλανητικό και άνευ ουσίας. Όπως και η όψιμη ανακάλυψη της ομοιοτυπίας, ως επιχείρημα, η οποία όμως δεν θα εξασφαλιζόταν αποκλειστικά από την επιλογή ενός, αποκλειστικά, εκ των υποψηφίων προμηθευτών. Για να μην επαληθευθούν τα συμπεράσματα των πλέον… κυνικών αναλυτών, περί συστημικού εθισμού σε απευθείας αναθέσεις.
