Δείτε τι αναφέρουν οι Τούρκοι:
”Η Ελληνική Εκκλησία της Φενέρ (Οικουμενικό Πατριαρχείο εννοούν) ετοιμάζεται να πραγματοποιήσει τη λεγόμενη «Λειτουργία της Παναγίας» στη Σουμελά στις 15 Αυγούστου για να επισκιάσει φέτος την επέτειο της Άλωσης της Τραπεζούντας!
📌Κατανοούμε ότι δεν πρόκειται για θρησκευτική δραστηριότητα, αλλά για πρόκληση για το όνειρο του Πόντου, ακόμη και από τα ελληνικά τραγούδια που τραγουδούσαν οι αντιπροσωπείες που ήρθαν στη Σουμελά για το λεγόμενο τελετουργικό.
📌Εδώ είναι μόνο ένα από τα τραγούδια που έγραψαν οι Έλληνες ενάντια στην κατάκτηση της Τραπεζούντας και τραγουδούσαν ερχόμενοι στη Σουμελά κάθε χρόνο.
📌«Τραγουδάω για σένα, πατρίδα μου, και θυμάμαι πώς χάσαμε τον παράδεισο του κόσμου.
Τα βουνά της, τα δροσερά της νερά, και η Μονή Σουμελά στο όρος Μελάς.
Πατρίδα μου, με λύπη και λαχτάρα το τραγουδάω με το kemençe, θα σε αναζητώ πάντα όσο ζω, πατρίδα μου.
Τα βουνά της, τα δροσερά της νερά, και η Μονή Σουμελά στο όρος Μελάς.
Όταν χτυπάει το κουδούνι το ακούνε όλοι, και εκεί είναι μια φωτεινή μέρα που φτάνουμε στο Πάσχα.
Τα βουνά της, τα δροσερά της νερά, και η Μονή Σουμελά στο όρος Μελάς.
Πατρίδα μου, με λύπη και λαχτάρα το τραγουδάω με το kemençe, θα σε αναζητώ πάντα όσο ζω, πατρίδα μου.
Τα βουνά της, τα δροσερά νερά της και η Μονή Σουμελά στο όρος Μελάς».