Δείτε τι αναφέρει η Jerusalem post
”Στις 28 Ιουλίου, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν φάνηκε να απειλεί με βία κατά του Ισραήλ. Μιλώντας στη γενέτειρά του τη Ρίζε, ο Ερντογάν είπε: «Πρέπει να είμαστε πολύ δυνατοί ώστε το Ισραήλ να μην μπορεί να κάνει αυτά τα γελοία πράγματα στην Παλαιστίνη. Ακριβώς όπως μπήκαμε στο Καραμπάχ, όπως μπήκαμε στη Λιβύη, μπορεί να κάνουμε το ίδιο με αυτούς».
Τα σχόλια του Ερντογάν αναφέρθηκαν ευρέως. Το Reuters σημείωσε, ωστόσο, ότι ο Τούρκος πρόεδρος «δεν διευκρίνισε τι είδους παρέμβαση πρότεινε». Είναι αλήθεια ότι ο ισλαμιστής Τούρκος ηγέτης δεν προχώρησε σε λεπτομέρειες. Ωστόσο, οι αναφερόμενες δηλώσεις του προσφέρουν μια ένδειξη για το τι αναφερόταν, κάτι που αξίζει περισσότερη προσοχή.
Η επιλογή των παραδειγμάτων του Ερντογάν πρέπει να σημειωθεί προσεκτικά. Η Τουρκία, άλλωστε, έχει πραγματοποιήσει πολλές στρατιωτικές επεμβάσεις στην πρόσφατη ιστορία.
Μόλις πριν από μισό αιώνα φέτος, οι τουρκικές αερομεταφερόμενες δυνάμεις πραγματοποίησαν μια ταχεία εισβολή στην Κύπρο. Αυτή τη στιγμή, τα τουρκικά στρατεύματα συμμετέχουν σε μια αδιάλειπτη εισβολή στο Ιράκ, ενάντια στο εξεγερμένο Κουρδικό Εργατικό Κόμμα (PKK).
Ο Τούρκος πρόεδρος επέλεξε, ωστόσο, να μην αναφερθεί σε κανένα από αυτά τα κατορθώματα των τουρκικών όπλων. Αντίθετα, ανέφερε δύο μικρότερες πρόσφατες παρεμβάσεις – στη Λιβύη και στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Μπορεί να υποτεθεί ότι δεν επέλεξε αυτά τα παραδείγματα τυχαία. Αξίζει λοιπόν να ρίξουμε μια ματιά στη μορφή της παρέμβασης της Άγκυρας σε αυτές τις συγκρούσεις, προκειμένου να γνωρίζουμε τι μπορεί να ελπίζει να μαγειρέψει ο Τούρκος πρόεδρος για το Ισραήλ.
Οι τουρκικές επεμβάσεις στη Λιβύη και το Καραμπάχ, σε αντίθεση με αυτές στην Κύπρο και το Ιράκ, χαρακτηρίστηκαν κυρίως από τον σημαντικό ρόλο που έπαιξαν οι μη κρατικοί φορείς και οι μαχητές πληρεξουσίου.
Το 2020, πραγματοποίησα μια εις βάθος μελέτη των επεμβάσεων της Τουρκίας στη Λιβύη και το Καραμπάχ, σε συνεργασία με τον συνάδελφό μου, τον τουρκικής καταγωγής Hay Eytan Cohen Yanarocak. Σημειώσαμε ότι και στις δύο περιπτώσεις, τη στρατολόγηση και την ανάπτυξη αντιπροσώπων μαχητών διαχειριζόταν η τουρκική ιδιωτική εταιρεία ασφαλείας SADAT, βάσει σύμβασης με την τουρκική κυβέρνηση.
Η SADAT International Defense Consulting Company ιδρύθηκε το 2012 ως η μόνη ιδιωτική εταιρεία συμβούλων στον τομέα της άμυνας στην Τουρκία. Η εταιρεία ιδρύθηκε από τον Ταξίαρχο Γεν. (res.) Adnan Tanriverdi και 22 συντρόφους τους που εκδιώχθηκαν όλοι από τις Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις λόγω της υποστήριξής τους στο πολιτικό Ισλάμ. Ο Melih Tanriverdi, γιος του Adnan, είναι ο σημερινός διευθύνων σύμβουλος του ομίλου.
Μια ισχυρή σχέση για να τροφοδοτήσει τις φλόγες
Ο πρεσβύτερος Τανριβερντί και ο Ερντογάν γνωρίζονται από το 1994 όταν και οι δύο υπηρέτησαν στην Κωνσταντινούπολη, ο Ερντογάν ως δήμαρχος και ο Τανριβερντί ως διοικητής της στρατιωτικής βάσης Μαλτεπέ στην πόλη. Οι δύο ηγέτες δημιούργησαν μια ισχυρή σχέση. Μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος τον Ιούλιο του 2016, ο Τανριβερντί ορίστηκε ως ο κορυφαίος στρατιωτικός σύμβουλος του Ερντογάν.
Στη συνέχεια ηγήθηκε μιας συνολικής αναμόρφωσης του στρατού. Έκλεισε τις στρατιωτικές σχολές, που ήταν προπύργια της τουρκικής ανεξιθρησκείας, και τις αντικατέστησε με Πανεπιστήμιο Εθνικής Άμυνας. Αυτό το τελευταίο ίδρυμα στρατολόγησε μαθητές από τα θρησκευτικά σχολεία Ιμάμ Χατίπ.
Στις 8 Ιανουαρίου 2020, ο Tanriverdi έπρεπε να παραιτηθεί λόγω μιας αμφιλεγόμενης ομιλίας στο τρίτο Συνέδριο της Διεθνούς Ισλαμικής Ένωσης τον Δεκέμβριο του 2019.
Στη Λιβύη, ο SADAT στρατολόγησε μεταξύ Σύριων ανταρτών μαχητών που ευθυγραμμίζονταν με την Τουρκία και ήταν υπεύθυνος για τη στρατολόγηση, το ταξίδι και την ανάπτυξή τους στη Λιβύη για την υπεράσπιση της κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας που σχετίζεται με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα του Fayez al-Sarraj.
Στο έδαφος στη χώρα, η SADAT εργάστηκε σε στενή συνεργασία με έναν Παλαιστίνιο ισλαμιστή, τον Fawzi Boukatif, στην ανάπτυξη των Σύριων μαχητών.
Σύμφωνα με μια έκθεση της Διοίκησης του αμερικανικού στρατού στην Αφρική, που παρουσιάστηκε στο Γραφείο του Γενικού Επιθεωρητή των ΗΠΑ στις 28 Αυγούστου 2020, περίπου 5.000 Σύροι πολέμησαν με το GNA στη Λιβύη. Η έκθεση, σύμφωνα με την Jane’s Information Group, σημείωσε ότι «Οι Σύροι που πολεμούν για το GNA πληρώνονται και εποπτεύονται από «αρκετές δεκάδες» στρατιωτικούς εκπαιδευτές από μια τουρκική εταιρεία που ονομάζεται Sadat, η οποία εκπαιδεύει επίσης πολιτοφυλακές ευθυγραμμισμένες με το GNA».
Αυτοί οι μαχητές έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην επιτυχή εκδίωξη των δυνάμεων του στρατηγού Khalifa Haftar από την κυβέρνηση Sarraj από ολόκληρη την περιοχή της Τρίπολης.
Στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, ομοίως, Σύριοι μαχητές στρατολογήθηκαν και αναπτύχθηκαν από το SADAT, σε συνεργασία με τις επίσημες τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις.
Στους μαχητές προσφέρθηκαν μηνιαίες αμοιβές 1.500-2.000 $ για να συμφωνήσουν να υπηρετήσουν στον νότιο Καύκασο. Τα συμβόλαια ήταν για τρεις έως έξι μήνες. Τα κύρια κέντρα στρατολόγησης βρίσκονταν στις πόλεις Afrin, al-Bab, Ras al-Ain και Tel Abyad. Μαχητές πέρασαν τα σύνορα στο Κιλίς και στη συνέχεια μεταφέρθηκαν στο αεροδρόμιο Γκαζιαντέπ. Από εκεί, ναυλωμένα αεροσκάφη A-400 από τη SADAT τα πέταξαν στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης και από εκεί επιβιβάστηκαν σε πτήσεις για το Μπακού του Αζερμπαϊτζάν.
Ο Σαντάτ είναι απίθανο να ναυλώνει αεροσκάφη και να διοχετεύει μαχητικά στη Λωρίδα της Γάζας ή στη Δυτική Όχθη σύντομα. Αλλά το μοντέλο σύμφωνα με το οποίο το τουρκικό κράτος συνεργάζεται και συνάπτει συμβάσεις με φαινομενικά ιδιωτικούς ισλαμιστικούς φορείς προκειμένου να επιδιώξει στόχους που υπερβαίνουν τους επίσημους διπλωματικούς στόχους και σχέσεις της Άγκυρας αξίζει να εξεταστεί προσεκτικά.
Η SADAT, πράγματι, ενδιαφέρεται στενά για το Ισραήλ. Ο Tanriverdi, σε μια ομιλία του 2019 που μεταφράστηκε από το Middle East Media Research Institute, είπε ότι «ο ισλαμικός κόσμος πρέπει να προετοιμάσει έναν στρατό για την Παλαιστίνη εκτός Παλαιστίνης. Το Ισραήλ πρέπει να γνωρίζει ότι αν βομβαρδίσει [την Παλαιστίνη], μια βόμβα θα πέσει και στο Τελ Αβίβ».
Το ενδιαφέρον φαίνεται να είναι κάτι περισσότερο από ρητορικό. Το 2018, η Shin Bet (Ισραηλινή Υπηρεσία Ασφαλείας) κατηγόρησε την οργάνωση για μεταφορά κεφαλαίων στη Χαμάς. Ένας Τούρκος ακαδημαϊκός, ο Τζεμίλ Τεκέλι, συνελήφθη από ισραηλινούς αξιωματικούς ασφαλείας και κατηγορήθηκε για ξέπλυμα μαύρου χρήματος. Αργότερα, η φωτογραφία του Τεκέλι με τον Τανριβέρντι εμφανίστηκε επίσης στην εφημερίδα Makor Rishon.
Μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, μια δεξαμενή σκέψης που διατηρεί η SADAT εξέδωσε δήλωση για να υποστηρίξει τις ενέργειες της Χαμάς. Η δήλωση πρότεινε τον σχηματισμό και την ανάπτυξη ενός «ισλαμικού στρατού» για τον τερματισμό της «κατοχής» του Ισραήλ.
Έτσι, οι ακροατές του Ερντογάν θα είχαν καταλάβει καλά σε τι αναφερόταν ο πρόεδρός τους στις παρατηρήσεις του. Ο Τούρκος ηγέτης άφησε να εννοηθεί ότι οι μέθοδοι του πολέμου με πληρεξούσια που χαρακτήρισαν την τουρκική δραστηριότητα στην περιοχή την τελευταία δεκαετία θα μπορούσαν να εφαρμοστούν και στο ισραηλινο-παλαιστινιακό πλαίσιο.
Ο Ερντογάν είναι γνωστός για τον ρητορικό του βερμπαλισμό και την υπερβολή. Σε αυτή την περίπτωση, ωστόσο, θα ήταν λάθος να απορρίψουμε τη δήλωση ως απλό αέρα.
Η συνεχιζόμενη κατοικία της Τουρκίας σε ένα ενεργό γραφείο της Χαμάς και η παροχή διαβατηρίων σε στελέχη της Χαμάς είναι θέμα δημοσίου αρχείου.
Τον Ιούλιο του 2023, οι ισραηλινές τελωνειακές αρχές αναχαίτησαν 16 τόνους εκρηκτικού υλικού στο δρόμο του από την Τουρκία στη Γάζα, μεταμφιεσμένο ως οικοδομικό υλικό. Έτσι, η υποστήριξη του Ερντογάν και της Τουρκίας στη Χαμάς είναι ήδη πολύ πέρα από τη σφαίρα της ρητορικής.
Μια στενή παρακολούθηση των δραστηριοτήτων του πολέμου με πληρεξούσιο της Τουρκίας, και ειδικότερα του ρόλου του SADAT, είναι απαραίτητο.
Ο Τούρκος ηγέτης μοιάζει και ενεργεί σαν εχθρός του Ισραήλ. Είναι καθυστερημένο να αναγνωριστεί σωστά ως ένας.”