Έ”νας νέος ανταγωνισμός ζυμώνει στη Μεσόγειο. Εν μέσω των αυξημένων εντάσεων μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας για τη Συρία, μια άλλη μεσογειακή χώρα έχει σχεδιάσει μια τεράστια ώθηση στις αμυντικές της δαπάνες.
Η Ελλάδα θα δαπανήσει 25 δισεκατομμύρια ευρώ (27 δισεκατομμύρια δολάρια) τα επόμενα 12 χρόνια στην «πιο δραστική μεταμόρφωση στην ιστορία των ενόπλων δυνάμεων της χώρας», ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη Βουλή στις 2 Απριλίου.
«Ο κόσμος αλλάζει με απρόβλεπτους ρυθμούς», είπε ο Μητσοτάκης. «Τώρα αντιμετωπίζουμε ένα διαφορετικό είδος πολέμου από αυτόν που είχαμε συνηθίσει – τουλάχιστον τον τύπο για τον οποίο ήταν προετοιμασμένες οι ένοπλες δυνάμεις μας».
Η αμυντική αναθεώρηση θα κατασκευαστεί γύρω από ένα προγραμματισμένο σύστημα αεράμυνας που ονομάζεται «Ασπίδα του Αχιλλέα».
Ο υπουργός Άμυνας Νίκος Δένδιας είπε στη Βουλή ότι η Ελλάδα σχεδιάζει να στραφεί από τα παραδοσιακά αμυντικά συστήματα σε μια στρατηγική υψηλής τεχνολογίας, δικτυωμένης με επίκεντρο τα κινητά, πυραυλικά συστήματα με τεχνητή νοημοσύνη, τεχνολογίες drone και προηγμένες μονάδες διοίκησης.
“Αυτό που προτείνουμε είναι ένα υπαρξιακό ζήτημα για τη χώρα – μια πλήρης αλλαγή στην αμυντική μας προσέγγιση, μια ολοκληρωτική αλλαγή στο δόγμα. Απομακρυνόμαστε από την παραδοσιακή σκέψη ότι το Αιγαίο υπερασπίζεται αποκλειστικά ο στόλος”, είπε ο Δένδιας.
Η προγραμματισμένη ενίσχυση των αμυντικών δαπανών της Ελλάδας είναι σημαντική καθώς έρχεται μετά από χρόνια περικοπών δαπανών από την Αθήνα για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης του 2010 έως το 2018.
Η χώρα είναι επίσης ένα από τα λίγα μέλη του ΝΑΤΟ, μαζί με την Πολωνία, την Εσθονία και τη Λετονία, που ξοδεύουν ήδη πάνω από το 3% του ΑΕΠ τους στην άμυνα.
Ωστόσο, η ελληνική οικονομική κρίση (2010-2018) ανάγκασε την Αθήνα να μειώσει δραστικά τα προγράμματα κοινωνικής ασφάλισης και τις αμυντικές δαπάνες της.
Το 2009, η Ελλάδα δαπάνησε 10,6 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ για την άμυνα, που ήταν 3,22 % του ΑΕΠ της. Ωστόσο, μέχρι το 2015, οι αμυντικές δαπάνες της Ελλάδας είχαν μειωθεί περισσότερο από το μισό. Το 2015, η Ελλάδα δαπάνησε μόλις 4,82 δισεκατομμύρια δολάρια για την άμυνα, που ήταν 2,46 % του ΑΕΠ της.
Οι ιστορικές εδαφικές διαμάχες με την Τουρκία στο Αιγαίο και η αυξανόμενη διεκδίκηση της Άγκυρας στη Μεσόγειο σήμαιναν ότι η Αθήνα δεν μπορούσε να αγνοήσει την άμυνά της για πολύ.
Τώρα, η Ελλάδα ανακοίνωσε ένα 12ετές πρόγραμμα επανεξοπλισμού ύψους 27 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Ασπίδα του Αχιλλέα
Αυτό είναι το πιο σημαντικό πρόγραμμα στο πλαίσιο του φιλόδοξου προγράμματος επανεξοπλισμού της Ελλάδας. Περιλαμβάνει ένα πολυεπίπεδο αμυντικό σύστημα που ονομάζεται «Ασπίδα του Αχιλλέα», το οποίο στοχεύει να παρέχει προστασία σε πέντε επίπεδα – αντιπυραυλικό, αντιβαλλιστικό, αντιαεροπορικό, αντιπλοϊκό, ανθυποβρυχιακό και αντι-drone.
Αυτό το φιλόδοξο σύστημα, που προβλέπεται σε περίπου 2,8 δισεκατομμύρια ευρώ (3 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ), αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία έως το 2027.
Τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι η Αθήνα διαπραγματεύεται με το Ισραήλ για την απόκτηση του αμυντικού θόλου. Συγκεκριμένα, ο πρωθυπουργός ανέφερε το Ισραήλ ως στρατηγικό εταίρο στην ενίσχυση των αντιπυραυλικών δυνατοτήτων κατά την ομιλία του στο κοινοβούλιο.
Είπε ότι η Ελλάδα διαθέτει το σύστημα Patriot, αλλά η τρέχουσα ζήτηση μπορεί να απελευθερώσει πόρους για ένα νέο σύστημα σε τέσσερα έως πέντε χρόνια.
“Η Ελλάδα διαθέτει ήδη αμερικανικά συστήματα Patriot. Εάν αγοράζαμε νέα, ο χρόνος αναμονής θα ήταν τέσσερα με πέντε χρόνια λόγω περιορισμών στην παραγωγή. Οι ευρωπαϊκές δυνατότητες είναι περιορισμένες. Το Ισραήλ, με το οποίο μοιραζόμαστε μια στρατηγική συμμαχία, μπορεί να παρέχει αυτές τις δυνατότητες νωρίτερα”, εξήγησε ο Μητσοτάκης.
Εκτός από το Ισραήλ, η Γαλλία, η Ιταλία και η Νορβηγία έχουν επίσης αναφερθεί ως πιθανοί προμηθευτές νέων οπλικών συστημάτων που θα μπορούσαν να ενσωματωθούν στην ασπίδα.
Σύμφωνα με τον Νέο Κόσμο, ένα τοπικό ελληνικό μέσο ενημέρωσης, η Ελλάδα εξετάζει ενεργά το ισραηλινό σύστημα αεράμυνας BARAK (Lightning) για να αντικαταστήσει τα γηρασμένα S-300 της Σοβιετικής εποχής.
Το σύστημα BARAK είναι ένας πύραυλος εδάφους-αέρος μικρής εμβέλειας που έχει σχεδιαστεί για άμυνα σημείου πλοίων, παρέχοντας προστασία από αεροσκάφη, αντιπλοϊκούς πυραύλους και UAV.
Η Γερμανία και η Φινλανδία είναι μεταξύ των άλλων ευρωπαϊκών χωρών που έχουν κατά παραγγελία ισραηλινά συστήματα αεράμυνας.
Ωστόσο, σύμφωνα με δημοσιεύματα των τοπικών ΜΜΕ, στο έργο «Ασπίδα του Αχιλλέα» θα εμπλακούν και ελληνικές εταιρείες, αν και το εύρος της εμπλοκής τους δεν είναι ακόμη πλήρως σαφές.
Την περασμένη εβδομάδα, ο υπουργός Άμυνας Νίκος Δένδιας δήλωσε ότι από εδώ και στο εξής, οποιαδήποτε σύμβαση για εξοπλιστικά προγράμματα συνάπτεται με εταιρείες από το εξωτερικό πρέπει να προβλέπει 25% ελληνική συμμετοχή.
Ο Δένδιας τόνισε ότι αυτή η αναμόρφωση αντιπροσωπεύει μια «πλήρη αλλαγή» στην αμυντική προσέγγιση της Ελλάδας.
«Με την «Ασπίδα του Αχιλλέα», υλοποιούμε μια ολοκληρωμένη, πολυεπίπεδη άμυνα σε ολόκληρη την επικράτειά μας. Αυτή η νέα προσέγγιση αξιοποιεί ένα εξελιγμένο αλλά οικονομικά αποδοτικό δίκτυο κρυφών πυραυλικών συστημάτων, υπό ενοποιημένη «εντολή και έλεγχο», για την αντιμετώπιση απειλών από πυραύλους, αεροσκάφη, μη επανδρωμένα αεροσκάφη και υποβρύχια πλοία».
Το όνομα «Ασπίδα του Αχιλλέα» αναφέρεται ξεκάθαρα στη θρυλική ασπίδα που περιγράφεται στην Ιλιάδα του Ομήρου.”