Δείτε τι αναφέρει ο γνωστός αναλυτής Μ.Ρούμπιν:
Οι ΗΠΑ πρέπει να διώξουν τους Βρετανούς από την Κύπρο.
Η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από τα νησιά Τσάγκος θα πρέπει να ανοίξει μια ευκαιρία για μια ναυτική βάση των ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το άρθρο I της Συνθήκης για την ίδρυση της Κύπρου όριζε το έδαφος της νέας χώρας ως «το νησί της Κύπρου, μαζί με τα νησιά που βρίσκονται έξω από τις ακτές της, με εξαίρεση τις δύο περιοχές… [που θα] αναφέρονται ως το Ακρωτήρι. Περιοχή Κυρίαρχων Βάσεων και Περιοχή Κυρίαρχων Βάσεων Δεκέλειας.» Η Μεγάλη Βρετανία κατατάσσει τις Περιοχές Κυρίαρχων Βάσεων, μαζί λιγότερο από το 3 τοις εκατό της επικράτειας του νησιού, ως Βρετανική Υπερπόντια Επικράτεια, την ίδια κατηγορία με τις Βερμούδες, τις Βρετανικές Παρθένες Νήσους ή τα Νησιά Φώκλαντ.
Μέχρι πρόσφατα, υπήρχαν δεκατέσσερα Βρετανικά Υπερπόντια Εδάφη. Ωστόσο, τον Σεπτέμβριο του 2024, ο Βρετανός πρωθυπουργός Keir Starmer συμφώνησε να επιστρέψει την κυριαρχία στα νησιά Chagos, την καρδιά της βρετανικής επικράτειας του Ινδικού Ωκεανού, στο νησιωτικό έθνος του Μαυρίκιου. Η μόνη εξαίρεση ήταν η στρατιωτική βάση στο Ντιέγκο Γκαρσία. Ο αποκλεισμός της βάσης του Ντιέγκο Γκαρσία από τη συμφωνία του Τσάγκος μπορεί να υποδηλώνει προηγούμενο με το οποίο το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να διατηρήσει τον κυπριακό του θύλακα. Ξανασκέψου.
Όταν το Ηνωμένο Βασίλειο παραχώρησε την ανεξαρτησία της Κύπρου, ήταν η κυρίαρχη δύναμη τόσο στην Ανατολική Μεσόγειο όσο και στη Μέση Ανατολή. Το Βασιλικό Ναυτικό είχε βάση στη Μάλτα μέχρι το 1979. Η Βασιλική Πολεμική Αεροπορία έχτισε το Ακρωτήρι στα μέσα της δεκαετίας του 1950 για να μειώσει την κυκλοφορία στην κοντινή Βασιλική Αεροπορική Βάση Λευκωσίας. Εκείνη την εποχή, οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν μόλις κατασκευάσει την Αεροπορική Βάση των Αδάνων (σήμερα Ιντσιρλίκ) στην Τουρκία, αλλά την έβλεπαν περισσότερο ως ένα ταξίδι έκτακτης ανάγκης για βομβαρδιστικά. Εκτός από τις κυπριακές του βάσεις, το Βασιλικό Ναυτικό λειτούργησε επίσης βάσεις στο Άντεν της Νότιας Υεμένης και στο Mina Salman του Μπαχρέιν για να συντονίσει τις δραστηριότητές του στον Περσικό Κόλπο και διατήρησε τη βάση της Βασιλικής Αεροπορίας στο νησί Masirah του Ομάν ως σταθμό μεταξύ του Άντεν και την Ινδία.
Η βρετανική ισχύς κατέρρευσε στη Μέση Ανατολή το 1970. Μετά από χρόνια πίεσης στη βρετανική λίρα στερλίνα, η βρετανική κυβέρνηση αποφάσισε τον Νοέμβριο του 1967 να υποτιμήσει το νόμισμά της κατά σχεδόν 15 τοις εκατό. Για να περιορίσει τον προϋπολογισμό, ο Βρετανός πρωθυπουργός Χάρολντ Γουίλσον ανακοίνωσε ότι η Μεγάλη Βρετανία θα αποσύρει τα στρατεύματά της από τις βάσεις «Ανατολικά του Σουέζ», συμπεριλαμβανομένου του μεγαλύτερου μέρους της παρουσίας της στη Μέση Ανατολή.
Αντί να κλείσουν τις βάσεις, ο βρετανικός στρατός παρέδωσε τις περισσότερες εγκαταστάσεις στους Αμερικανούς ομολόγους του το 1971. Η πρώην βρετανική εγκατάσταση στο Μπαχρέιν, για παράδειγμα, είναι σήμερα η Δραστηριότητα Ναυτικής Υποστήριξης των ΗΠΑ στο Μπαχρέιν, έδρα του Πέμπτου Στόλου του Ναυτικού των ΗΠΑ. Η Βασίλισσα Ελισάβετ II εγκαινίασε το λιμάνι Jebel Ali του Ντουμπάι το 1979, το οποίο σήμερα είναι ένας σημαντικός τόπος ελλιμενισμού για τα αεροπλανοφόρα των ΗΠΑ.
Η Κύπρος, φυσικά, είναι δυτικά του Σουέζ. οι Βρετανοί δεν το εγκατέλειψαν ποτέ. Ο Μαυρίκιος δεν είναι Κύπρος. Το κύριο νησί της παρέμεινε ακατοίκητο μέχρι τις αρχές του δέκατου όγδοου αιώνα. Ο Μαυρίκιος στήριξε τον ισχυρισμό του στο αδιαίρετο του αποικιακού εδάφους πριν από την ανεξαρτησία – οι Σεϋχέλλες αποσχίστηκαν από τον Μαυρίκιο το 1903. Ούτε ο Μαυρίκιος είχε την αποκλειστική αξίωση στα Τσάγκος. το κάνουν και οι Μαλδίβες. Η επικύρωση της υπόθεσης του Μαυρίκιου από την ηγεσία των Μαλδίβων την τελευταία στιγμή είχε να κάνει περισσότερο με συγκεκριμένα άτομα που μεταφέρουν νερό για την Κίνα παρά με οποιαδήποτε νέα συναίνεση μεταξύ των Μαλδίβων. Οποιαδήποτε ματιά στον χάρτη δείχνει πόσο αδύναμος ήταν ο ισχυρισμός του Μαυρίκιου. Η απόσταση μεταξύ του Μαυρικίου και του Τσάγκος είναι ισοδύναμη με την απόσταση μεταξύ της Νέας Υόρκης και του Ντάλας, χωρίς τίποτα άλλο από τον ωκεανό μεταξύ.
Ωστόσο, η προθυμία του Στάρμερ να λυγίσει μπροστά στον Μαυρίκιο εγείρει μια σειρά από ερωτήματα. Εάν δεν είναι σε θέση να αντισταθεί στον Μαυρίκιο για την υπεράσπιση των συμφερόντων του Ηνωμένου Βασιλείου, πώς θα σταθεί το Ηνωμένο Βασίλειο σε πιο ισχυρές προκλήσεις, όπως αυτή που θέτει η Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο; Ενώ το Βασιλικό Ναυτικό ξεκίνησε το HMS Queen Elizabeth II, ένα αεροπλανοφόρο αξίας 3,5 δισεκατομμυρίων λιρών, πριν από μια δεκαετία, και ένα αδελφό πλοίο, το HMS Prince of Wales, σχεδόν πριν από επτά χρόνια, το Βασιλικό Ναυτικό αντιμετωπίζει σκληρά οικονομικά προβλήματα σήμερα για να λειτουργήσει και τα δύο πλοία και μπορεί ακόμη και να πουλήσει το τελευταίο.
Το Βασιλικό Ναυτικό όχι μόνο δυσκολεύεται να προβάλει παγκόσμια δύναμη, αλλά είναι ένα κέλυφος αυτού που ήταν μόλις πριν από μερικές δεκαετίες. Μετά την ανεξαρτησία της Μάλτας και της Κύπρου και ακόμη και με τη συνεχιζόμενη κατοχή του Γιβραλτάρ, το βρετανικό ναυτικό δεν εγγυάται πλέον την ασφάλεια στην περιοχή όπως έκανε κάποτε τόσο με μόνιμη παρουσία όσο και με συχνές επισκέψεις σε λιμάνια.
Ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει για πολύ καιρό την Ευρωπαϊκή Ένωση για να ενισχύσει τη δύναμή του διπλωματικά, αν όχι πάντα στρατιωτικά, το Brexit διέλυσε αυτή τη δυναμική. Σήμερα, η βρετανική κατοχή των Περιοχών των Κυρίαρχων Βάσεων είναι περισσότερο ένα μνημείο της επιρροής του παρελθόντος παρά ένας αποτελεσματικός μηχανισμός προβολής ισχύος ή προστασίας της Ανατολικής Μεσογείου.
Καθώς ο Στάρμερ έχει ήδη δημιουργήσει το προηγούμενο της υποχώρησης της Βρετανίας, ίσως έχει έρθει η ώρα να διοχετεύσει τον Γουίλσον και να αναγνωρίσει ότι ο βρετανικός στρατός δεν θα επιδιώκει πλέον να προβάλει την εξουσία «Ανατολικά του Γιβραλτάρ».
Αυτό δεν πρέπει να σημαίνει κενό ασφαλείας. Οι απειλές όχι μόνο από μια αλυτρωτική Τουρκία αλλά και από τη Χαμάς, τη Χεζμπολάχ και μια αναζωπυρωμένη Ρωσία που χρησιμοποιεί το συριακό λιμάνι της επαναφέρει την περιοχή σε κίνδυνο της εποχής του Ψυχρού Πολέμου. Με άλλα λόγια, η περιοχή επιχείρησης του Έκτου Στόλου δεν είναι πλέον απλώς κάτι που διασχίζει το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ στο δρόμο του προς τα hotspots του πέμπτου στόλου στην Ερυθρά Θάλασσα ή στον Περσικό Κόλπο, αλλά μάλλον μια αμφισβητούμενη περιοχή από μόνη της.
Για να συνοδεύσει την απόσυρσή τους, το Ηνωμένο Βασίλειο μπορεί να παραδώσει τον έλεγχο των κυπριακών βάσεων του στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπως έκανε και με το Μπαχρέιν. Η παρουσία των ΗΠΑ στο Μπαχρέιν λειτουργεί υπό την κυριαρχία του Μπαχρέιν. Οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί να μισθώσουν τις βάσεις από την Κύπρο, αλλά να επιστρέψουν την πλήρη κυριαρχία στο νησί. Ομοίως, οι Ηνωμένες Πολιτείες ενδέχεται να επιστρέψουν πλήρως στην Κύπρο τις περιοχές που δεν βρίσκονται υπό ενεργή στρατιωτική χρήση. Οι εγκαταστάσεις των ΗΠΑ στο Μπαχρέιν λειτουργούν μόνο σε 152 στρέμματα. οι Περιοχές Κυρίαρχων Βάσεων διεκδικούν σχεδόν 100 τετραγωνικά μίλια.
Η μίσθωση του Ακρωτηρίου και της Δεκέλειας από τις ΗΠΑ θα μπορούσε να εδραιώσει περαιτέρω τους δεσμούς ΗΠΑ-Κύπρου που ανέδειξε η επίσκεψη στις 30 Οκτωβρίου 2024 του Προέδρου Νίκου Χριστοδουλίδη στον Λευκό Οίκο. Ακριβώς όπως στο Μπαχρέιν και στον κόλπο της Σούδας, στην Ελλάδα, οι αμερικανικές δυνάμεις που σταθμεύουν στην Κύπρο μπορεί να ζουν μέσα και στην αγορά, δημιουργώντας μια συμβιωτική οικονομική σχέση μεταξύ Αμερικανών στρατιωτών, ναυτών και αεροπόρων και της χώρας που τους φιλοξενεί. Θα ήταν χρήματα που δαπανήθηκαν καλά, καθώς η εταιρική σχέση μεταξύ Κύπρου και Ηνωμένων Πολιτειών φαίνεται προορισμένη να αναπτυχθεί και να επεκταθεί.
Τελικά, η αποαποικιοποίηση της Κύπρου με την εκμίσθωση των Ηνωμένων Πολιτειών μιας μικρής βρετανικής βάσης θα μπορούσε επίσης να χρησιμεύσει ως πρότυπο για να απαλλαγεί πλήρως η Κύπρος από την αποικιακή της κληρονομιά. Σήμερα, η κατοχή του μισού βόρειου τμήματος του νησιού από την Τουρκία συνεχίζεται για πενήντα χρόνια. Παρά τις φιλοδοξίες του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, η διεθνής κοινότητα δεν θα επισημοποιήσει ποτέ την αρπαγή γης από την Τουρκία στην Κύπρο. Τελικά, η ανάληψη των μισθώσεων των ΗΠΑ για τις βάσεις που έχει τώρα η Τουρκία στην κατεχόμενη βόρεια Κύπρο θα μπορούσε να σπάσει το διπλωματικό δεσμό, αν όχι υπό τον Ερντογάν παρά υπό τον διάδοχό του.
Όταν ο Στάρμερ έκοψε τη συμφωνία του με τον Μαυρίκιο, το κίνητρό του μπορεί να έδειξε την ικανότητά του να σηματοδοτεί την αρετή παρά να κατανοεί τη διπλωματία. Ωστόσο, τα προηγούμενα της παράδοσης της βάσης του Μπαχρέιν το 1971 που ακολούθησε φέτος η συμφωνία του Τσάγκος θα μπορούσαν να έχουν πραγματικές συνέπειες για την Ανατολική Μεσόγειο. Είναι καιρός η Μεγάλη Βρετανία να τερματίσει πλήρως την αποικιακή παρουσία της στην Κύπρο.