Στην τελική φάση οι Γάλλοι (Naval Group – Gowind) και οι Ιταλοί (Fincantieri – FCX-30 Doha) για την προμήθεια 3+1 πολεμικών πλοίων
ΠΗΓΗ: ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ – Από τον Περικλή Ζορζοβίλη – [Μετατροπή σε κείμενο: staratalogia.gr]
Νέα δυναμική απέκτησε το πρόγραμμα προμήθειας νέων κορβετών για τις ανάγκες του Πολεμικού Ναυτικού, το οποίο, μετά τη μη υλοποίηση της πρωθυπουργικής εξαγγελίας για λήψη της σχετικής απόφασης μέχρι τα τέλη του περασμένου θέρους, φάνηκε ότι είχε υποστεί επιβράδυνση στην υλοποίησή του.
Χρονολογικά, πάντως, η επαναφορά της δυναμικής του προγράμματος προμήθειας των νέων κορβετών έγινε αντιληπτή μετά την αναβολή, για λόγους οι οποίοι δεν δημοσιοποιήθηκαν, της προγραμματισμένης για την Τρίτη 25 Οκτωβρίου συνεδρίασης της Ειδικής Διαρκούς Επιτροπής Εξοπλιστικών Προγραμμάτων και Συμβάσεων της Βουλής, όπου, σύμφωνα με πληροφορίες, επρόκειτο να ζητηθεί η γνωμοδότηση για δύο εξοπλιστικά προγράμματα του Ελληνικού Στρατού: την ενεργοποίηση του προγράμματος προμήθειας νέου ερπυστριοφόρου τεθωρακισμένου οχήματος μάχης κόστους 2,2 δισ. ευρώ και την ενεργοποίηση του προγράμματος αναβάθμισης αρμάτων μάχης Leopard 2 Α4 ύψους 572.000.000 ευρώ, δηλαδή συνολικού κόστους περίπου 2,8 δισ. ευρώ.
Τις πληροφορίες για τη νέα δυναμική του προγράμματος κορβετών επιβεβαίωσε στις 2 Νοεμβρίου ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του πρωθυπουργού Θάνος Ντόκος με δηλώσεις του (άραγε τέτοιου είδους δημόσιες τοποθετήσεις εμπίπτουν στη σφαίρα των αρμοδιοτήτων του;) κατά τη διάρκεια του διεθνούς συνεδρίου «MAST MED 2022», και μάλιστα προσδιόρισε τη λήψη της σχετικής απόφασης έως τα τέλη του έτους.
Με περίπου μία εβδομάδα καθυστέρηση ακολούθησε ο καθ’ ύλην αρμόδιος υπουργός Εθνικής Άμυνας Νικόλαος Παναγιωτόπουλος, ο οποίος, στις 8 Νοεμβρίου, στην εορτή του προστάτη της Πολεμικής Αεροπορίας Αρχάγγελου Μιχαήλ στη Σχολή Ικάρων στην αεροπορική βάση της Δεκέλειας, δήλωσε ότι «το ζήτημα των κορβετών είναι μία απόφαση που θα μας απασχολήσει στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα» και εκτίμησε: «Είμαστε κοντά στη λήψη απόφασης, ασφαλώς πριν από το τέλος του έτους, και γι’ αυτό το ζήτημα».
Αποκάλυψε, επίσης, ότι στην τελική φάση υπάρχουν μόνο δύο υποψήφιοι, οι Γάλλοι (Naval Group – Gowind) και οι Ιταλοί (Fincantieri – FCX-30 Doha), και ότι αναμένονται οι τελικές προτάσεις τους, οι οποίες «έχουν να κάνουν και με το χρηματοδοτικό, το πρόγραμμα αποπληρωμής δηλαδή το οποίο θα θέλαμε να είναι το ευνοϊκότερο δυνατό, ώστε να μπορούμε να το καλύψουμε στον οικονομικό σχεδιασμό μας… με τα χρονοδιαγράμματα παραλαβής και βέβαια με το ζήτημα της ναυπήγησης σε ελληνικό ή ελληνικά ναυπηγεία». Όπως και στο πρόγραμμα των φρεγατών, οι Ολλανδοί (Damen – Sigma 10514) φαίνεται ότι «πληρώνουν» το τίμημα της μικρότερης βαρύτητας σε γεωπολιτικό επίπεδο.
Μία νέα διάσταση προσέδωσε και η ακόλουθη αναφορά του υπουργού Εθνικής Άμυνας: «Και βέβαια υπάρχει και η άσκηση της option, της εναλλακτικής δηλαδή για τέταρτη φρεγάτα ανάλογα με το πώς θα αξιολογηθούν οι τελικές προτάσεις που θα έρθουν από τους “φιναλίστ”, αν θέλετε, και γι’ αυτό το πρόγραμμα».
Ο Παναγιωτόπουλος
Οι δηλώσεις Παναγιωτόπουλου είναι ενδιαφέρουσες για δύο λόγους: Πρώτον, γιατί για πρώτη φορά από επίσημα χείλη αναφέρθηκε ότι στην υλοποίηση του προγράμματος των νέων κορβετών μπορεί να εμπλακούν περισσότερα από ένα εγχώρια ναυπηγεία. Δεύτερον, γιατί συνέδεσε άμεσα το πρόγραμμα των κορβετών με την ενεργοποίηση του δικαιώματος προαίρεσης (option) για την τέταρτη φρεγάτα FDI-HN (ΠΝ4). Υπενθυμίζεται ότι με βάση την υπογραφείσα σύμβαση το δικαίωμα προαίρεσης μπορεί να εξασκηθεί μέχρι τις 30 Ιουνίου 2023, η τιμή της ΠΝ4 ορίζεται σε 719.600.000 ευρώ και η παράδοσή της προβλέπεται να γίνει στις 31 Δεκεμβρίου 2027.
Στις 9 Νοεμβρίου, δηλαδή αμέσως μετά τις δηλώσεις Παναγιωτόπουλου, σε συνεδρίαση του Ανώτατου Ναυτικού Συμβουλίου (ΑΝΣ) αποφασίστηκε η ενεργοποίηση του προγράμματος προμήθειας τριών κορβετών συν μιας ως δικαίωμα προαίρεσης, κατά βάση μία τυπική διαδικασία που σηματοδοτεί την έναρξη της πορείας υλοποίησης. Σύμφωνα με πληροφορίες, η οροφή που τέθηκε από το υπουργείο Οικονομικών για το πρόγραμμα των νέων κορβετών και τον εκσυγχρονισμό μέσης ζωής (ΕΜΖ) των τεσσάρων φρεγατών ΜΕΚΟ-200ΗΝ ανέρχεται συνολικά σε 2 δισ. ευρώ. Εξ αυτών 500.000.000 ευρώ αποτελούν τον προϋπολογισμό του ΕΜΖ των ΜΕΚΟ-200ΗΝ, κατά συνέπεια για το πρόγραμμα των νέων κορβετών απομένει 1,5 δισ. ευρώ, ποσό που θεωρείται επαρκές για την προμήθεια τριών μονάδων και όχι τεσσάρων που περιλάμβανε το πρόγραμμα στην αρχική μορφή του. Γι’ αυτό, όπως και στην περίπτωση των φρεγατών FDI-HN, επιλέχθηκε η λύση της προσθήκης δικαιώματος προαίρεσης για μία επιπλέον μονάδα, που εκφράζει μεν τη βούληση του αγοραστή χωρίς όμως να συνοδεύεται από νομική δέσμευση και ταυτόχρονα δεσμεύει τον πωλητή σε καθορισμένη τιμή για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, η άσκηση του δικαιώματος προαίρεσης απαιτεί τη διάθεση πρόσθετων πιστώσεων από τον προϋπολογισμό. Πάντως, λαμβανομένης υπ’ όψιν της κατά γενική παραδοχή πιεστικής ανάγκης ενίσχυσης και ανανέωσης του Στόλου στο ταχύτερο δυνατό διάστημα, η αυστηρότητα στον προσδιορισμό της οροφής των 2 δισ. ευρώ είναι μεν κατανοητή δημοσιονομικά (λόγω των αναγκών αντιμετώπισης των συνεπειών της ενεργειακής κρίσης), αλλά δυσχεραίνει την επίτευξη των στόχων του αμυντικού σχεδιασμού, καθώς περιορίζει την προμήθεια των πλοίων σε τρεις μονάδες. Αντικειμενικά αρνητικός παράγοντας στην προσπάθεια της ελληνικής πλευράς να συμπιέσει τα κόστη στο υφιστάμενο δημοσιονομικό πλαίσιο είναι η καταγραφόμενη συνεχής αύξηση των πρώτων υλών και του κόστους παραγωγής στην παγκόσμια βιομηχανία, απόρροια της ενεργειακής κρίσης, που πλέον ανέρχεται σε διψήφιο ποσοστό.