Τα τελευταία χρόνια οι Ελληνο-ισραηλινές σχέσεις διανύουν μια χρυσή περίοδο καθώς η Αθήνα και η Ιερουσαλήμ έχουν σφυρηλατήσει έναν νέο στρατηγικό συνεταιρισμό.
Οι σχέσεις Ελλάδας και Ισραήλ στον αμυντικό τομέα έχουν ενισχυθεί τα τελευταία χρόνια ποικιλοτρόπως και η πρόσφατη επίσκεψη του ΥΠΑΜ κ. Δένδια στο Ισραήλ, είχε ως στόχο την εμβάθυνση της, τόσο σε πολιτικό-γεωπολιτικό επίπεδο όσο και στον τομέα της αμυντικής οικονομικής συνεργασίας.
Σήμερα μεταξύ των δύο χωρών υφίστανται ισχυροί δεσμοί πολιτικής συνεργασίας τόσο στις διμερείς σχέσεις όσο και στη διευρυμένη συνεργασία συναντίληψης στην Ανατολική Μεσόγειο με τη συμμετοχή της Κύπρου και της Αιγύπτου, καθώς επίσης και τη στρατηγική παρακολούθηση των ΗΠΑ.
Παράλληλα, δεν στερείται ενδιαφέροντος το γεγονός ότι το Ελληνικό, το Κυπριακό και το Ισραηλινό λόμπυ στην Ουάσινγκτον κινούνται από κοινού για την προώθηση στο Κογκρέσο κρίσιμων ζητημάτων ασφάλειας στην περιοχή.
Στο επίπεδο της αμυντικής συνεργασίας και εξοπλιστικών υπολογίζεται ότι τρέχουν αρκετά συμβόλαια προμηθειών από τις Ελληνικές ένοπλες δυνάμεις. Πέρα από το Διεθνές Αεροπορικό Κέντρο Καλαμάτας, βρίσκεται, επίσης, σε εξέλιξη η υπόθεση προμήθειας από την Ελλάδα των βλημάτων αέρος εδάφους υψηλής ακριβείας Rampage, αλλά και των έξυπνων βομβών SPICE, προγράμματα που αφορούν όλα την Πολεμική Αεροπορία και κυρίως τα F-16. Επίσης, προχωράει και το ελληνικό εξοπλιστικό πρόγραμμα απόκτησης των έκτης γενιάς πυραυλικών συστημάτων SPIKE NLOS, το οποίο εγκρίθηκε στις 29 Μαρτίου 2023.
Συγκεκριμένα πρόκειται για συνολικά 17 συστήματα SPIKE NLOS τα οποία περιλαμβάνουν 34 οχήματα φορείς των βλημάτων σε οχήματα Sandcat 350 της ισραηλινής εταιρείας Plasan (κάθε όχημα φέρει 10 πυραύλους), συνολικά 17 κέντρα ελέγχου των φορέων – εκτοξευτών με UAV Orbiter 3 ανά όχημα (σύνολο 17 UAV) τα οποία θα εκτελούν τις αποστολές στοχοποίησης – συλλογής πληροφοριών ενώ συνολικά η συμφωνία περιλαμβάνει την απόκτηση 350 βλημάτων SPIKE NLOS μέγιστου βεληνεκούς των 32 χιλιομέτρων.
Σε εξέλιξη βρίσκεται επίσης και ή προμήθεια του Αντιαεροπορικού συστήματος Iron Dome (σιδηρούς θόλος), το οποίο χρησιμοποιείται εναντίον σε κάθε είδους εναέριους στόχους όπως πυραύλους, όλμους, βλήματα πυροβολικού, αεροσκάφη, ελικόπτερα και μη επανδρωμένα UAV.
Πρόκειται ουσιαστικά για αντιαεροπορικό σύστημα με βεληνεκές από 4 έως 70 χλμ ενώ οι Ισραηλινοί σχεδιάζουν να φτάσουν την ακτίνα δράσης του έως τα 250 χλμ μετατρέποντάς το σε Α/Α σύστημα μεγάλου βεληνεκούς. Με ραντάρ 3D AESA έχει σύμφωνα με τους κατασκευαστές τη δυνατότητα ταυτόχρονου εγκλωβισμού 1100 στόχων.
Το iron dome αποτελείται από μια μονάδα ραντάρ και ένα κέντρο ελέγχου που μπορεί να ανιχνεύσει πλησιέστερα βλήματα, όπως πυραύλους μετά την εκτόξευση, και να υπολογίσει την τροχιά και τον στόχο τους. Κι όλα αυτά μέσα σε δευτερόλεπτα.
H ενσωμάτωση του IRON DOME στην αντιαεροπορική ομπρέλα πάνω από Αιγαίο και Έβρο σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα Α/Α συστήματα που ήδη διαθέτουν οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις μετατρέπουν τον Ελληνικό εναέριο χώρο σε απροσπέλαστη περιοχή ειδικά απέναντι σε κάθε προσπάθεια μαζικής επίθεσης με χρήση μη επανδρωμένων UAV.
Επιπλέον, από τη Σκύρο επιχειρούν σε καθημερινή βάση UAV τύπου HEROΝ, τα οποία έχουν εκμισθωθεί από την Π.Α. με σκοπό την επιτήρηση του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου. Ψηλά στην ατζέντα των επαφών μεταξύ Αθήνας και Ισραήλ βρίσκεται αφενός η ανανέωση της εκμίσθωσής τους, αφετέρου η πιθανότητα προμήθειας της πιο σύγχρονης εκδοχής των HERON τα οποία θα φέρουν και οπλισμό και τα οποία αποτελούν το πλέον εξαγώγιμο UAV που κατασκευάζεται από την ισραηλινή αμυντική βιομηχανία.
Τέλος, πρέπει να επισημανθεί ότι το πιο σημαντικό σύστημα αμυντικής συνεργασίας ανάμεσα σε Ελλάδα και Ισραήλ είναι και εκείνο το οποίο υλοποιήθηκε υπό συνθήκες απόλυτης μυστικότητας: Πρόκειται για την τοποθέτηση συστημάτων αντιμετώπισης UAV σε νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, με σκοπό τη σταδιακή δημιουργία αποτελεσματικών αντιμέτρων σε ενδεχόμενη δράση των μη επανδρωμένων αεροσκαφών των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων.
Η Ελληνο-Ισραηλινή συνεργασία σήμερα έχει γίνει πολυεπίπεδη και δεν εστιάζεται μόνον στον Αμυντικό τομέα, αλλά και σε άλλους τομείς όπως είναι, η ενέργεια, οι επενδύσεις, η αγροτική ανάπτυξη, οι διπλωματικές σχέσεις, η υψηλή τεχνολογία, ο τουρισμός και ο πολιτισμός.
*Ο Κωνσταντίνος Ιατρίδης, είναι Αντιπτέραρχος, επίτιμος Διοικητής ΔΑΥ, επίτιμος πρόεδρος Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Αεροπορίας και Αμυντικός Αναλυτής.