Η Τουρκία προσπαθεί να βέλει εμπόδια
Κώστας Βενιζέλος
Η πρωτοβουλία της Κυπριακής Δημοκρατίας για τη δημιουργία θαλάσσιου διαδρόμου από τη Λεμεσό για μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα, έχει τοποθετήσει τη χώρα μας στην μεγάλη εικόνα των εξελίξεων στην περιοχή. Δεν είναι η πρώτη φορά, κατά την οποία η Κύπρος, λόγω και γεωγραφικής γειτνίασης, διαδραματίζει ρόλο. Κυρίως προσφέροντας διευκολύνσεις για τη μεταφορά αμάχων, ξένων υπηκόων, από το θέατρο του πολέμου. Αυτό γίνεται και τώρα. Επιπρόσθετα, τώρα, έχει παρουσιασθεί πρόταση για τον ανθρωπιστικό διάδρομο, η οποία τυγχάνει θετικής υποδοχής. Το ζητούμενο σήμερα είναι να συναινέσουν όλοι για να ξεκινήσει η μεταφορά της ανθρωπιστικής βοήθειας, που θα ανακουφίσει όλους εκείνους τους ανθρώπους, οι οποίοι βρίσκονται υπό πολιορκία στη Γάζα, χωρίς φαγητό, νερό και καύσιμα.
Οι αναφορές του Γάλλου Προέδρου, Εμανουέλ Μακρόν, στην κυπριακή πρωτοβουλία, στην οποία ενέπλεξε και την Ελλάδα, είναι σαφές πως αναδεικνύει την προοπτική υλοποίησης του σχεδιασμού αυτού καθιστώντας την πρωτοβουλία μια σοβαρή διέξοδο. Η Κύπρος είναι χώρα, η μόνη στην περιοχή, που μπορεί να διαδραματίσει αυτό το ρόλο. Κι αυτό αξιοποιείται από τον Πρόεδρο και την κυβέρνηση. Το ταξίδι αστραπή του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνγκεν, στο νησί, την περασμένη Κυριακή, η συνάντηση με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη και τον υπουργό Εξωτερικών, Κωνσταντίνο Κόμπο, επιβεβαιώνει τη σημασία της χώρας στο γεωπολιτικό παιχνίδι. Γνωρίζοντας το μέγεθος και τις δυνατότητες, η Κύπρος μπορεί να έχει ρόλο. Ως βάση για συγκέντρωση της βοήθειας προσφέροντας το λιμάνι για τη μεταφορά. Από εκεί και πέρα, προφανώς την ασφάλεια των πλοίων, που θα μεταφέρουν τη βοήθεια, θα την αναλάβουν άλλοι. Η Γαλλία, οι ΗΠΑ ή οποιαδήποτε άλλη χώρα. Περαιτέρω, είναι προφανές πως στην εξίσωση μπαίνει και η μεταφορά τραυματιών για περίθαλψη και νοσηλεία. Ένα σενάριο είναι να προσεγγίσουν την περιοχή πλοία-νοσοκομεία και υπάρχουν χώρες, που προθυμοποιήθηκαν να το πράξουν τούτο, όπως η Βρετανία.
Στο παιχνίδι θέλει να μπει και η κατοχική Τουρκία με στόχο να εξουδετερώσει την κυπριακή πρωτοβουλία. Να γίνει κάτι από κοινού αυτό προφανώς και αποκλείεται και από τις δυο πλευρές, για τους γνωστούς λόγους. Να παρέμβει και να αναλάβει ρόλο είναι μεν ένα ενδεχόμενο, αλλά πώς θα πεισθούν όλοι οι εμπλεκόμενοι, όταν η Άγκυρα δεν κατέχει πιστοποιητικό καλό προθέσεων;
Σε σχέση με τις τουρκικές κινήσεις προφανώς και χρειάζονται προσεκτικοί χειρισμοί. Παρακολουθούμε τις τουρκικές μανούβρες να θέσουν εκτός της εικόνας την Κυπριακή Δημοκρατία ή να εμπλέξουν και τα κατεχόμενα. Δεν έχει ξεχαστεί, άλλωστε, η ιστορία με το στολίσκο του «Mavi Marmara», οπότε χρειάζεται προσοχή. Όλα πρέπει να τα περιμένει κανείς από την κατοχική πλευρά και βέβαια τέτοιες μεθοδεύσεις βρίσκουν και πρόσφορο έδαφος σε κάποιους «καλοθελητές» και «ευκολόπιστους».
Η Κυπριακή Δημοκρατία έδειξε ότι μπορεί να βοηθήσει. Δεν κατέθεσε μια πρόταση για «τροφή προς σκέψη». Την κατέθεσε και την προωθεί. Υπήρξαν επαφές, επισκέψεις, τηλεφωνικές επικοινωνίες. Εξηγήθηκε, τέθηκαν τα πρακτικά ζητήματα, που είναι πολλά και περίπλοκα, ενώ μηνύματα μεταφέρθηκαν σε όλους από όλους τους επηρεαζόμενους και εμπλεκόμενους.
Η Λευκωσία μπορεί να βοηθήσει. Έχει πείσει για τις προθέσεις της και είναι αποδεκτή από όλους τους εμπλεκόμενους στην κρίση της περιοχής. Αν και ο στόχος είναι το άμεσο, δηλαδή, να δοθεί η βοήθεια, να παράσχει τις όποιες διευκολύνσεις της ζητηθεί, είναι σαφές πως αυτή η πρωτοβουλία μπορεί να κεφαλαιοποιηθεί, πολιτικά και γεωστρατηγικά στη συνέχεια. Προφανώς και δεν ξεγελούν τα βαρύγδουπα αμερικανικά καλά λόγια εκτός κι εάν υπάρξουν και στην πράξη ενέργειες, που να επιβεβαιώνουν αυτά που λέγονται για τη χώρα μας. Μέχρι στιγμής ουδέν. Το ότι ο χειρισμός δείχνει ότι η Κύπρος είναι αξιόπιστος παίκτης, αν και μικρός, δεν αμφισβητείται. Μπορεί με βάση τις προβλέψεις να είναι μακριά η επόμενη μέρα της κρίσης στη Μέση Ανατολή, ωστόσο, απασχολεί.