Το μυστήριο γύρω από τον νεκρό στο ταφικό μνημείο της Αμφίπολης, το οποίο άνοιξε τις πύλες του για μικρές ομάδες πολιτών, εξακολουθεί να γοητεύει τους λάτρεις της Ιστορίας.
Οι θεωρίες όλο αυτόν τον καιρό ήταν πολλές και διαφορετικές, με τις προσδοκίες που καλλιέργησε η ανακάλυψη των θαλάμων να είναι ακόμη πιο μεγάλες. Δεν έλειψαν και οι «φωνές» που έλεγαν πως βρισκόμαστε μπροστά σε ένα εύρημα που θα αλλάξει τον ρου της Ιστορίας και έχει άμεση σχέση με τον Μέγα Αλέξανδρο.
Οι προσδοκίες παρέμειναν πόθοι τελικά και το ταφικό μνημείο του τύμβου Καστά αναζητά ακόμη και τώρα τον ένοικο του.
Η εφημερίδα «Τα Νέα» δημοσιεύει σήμερα μία νέα ερμηνεία γύρω από τον νεκρό της Αμφίπολης, για τον οποίο οικοδομήθηκε το εντυπωσιακό μνημείο.
Ο ομότιμος καθηγητής Ιστορίας-Φιλοσοφίας και Τμήματος Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του ΑΠΘ, Ιωάννης Μουρατίδης αναφέρει πως το πιο πιθανό, με βάση τα ευρήματα, είναι πως ο τάφος ανήκει στον μοναδικό ολυμπιονίκη της Αμφίπολης, τον Δαμασία.
Η θεωρία του εδράζεται στις παραστάσεις αθλητών αγώνων.
Κατά καιρός διακεκριμένοι αρχαιολόγοι έχουν διατυπώσει παρόμοια άποψη αναφορικά με τις παραπάνω παραστάσεις, τονίζοντας ότι έχουν πιθανόν να κάνουν με αθλητικούς αγώνες. Υπάρχουν έπαθλα (παναθηναϊκός αμφορέας και τρίποδας») που μαζί με την παρουσία της πτερωτής Νίκης ισχυροποιούν την παραπάνω ερμηνεία.
Οι περισσότεροι εκ των ερευνητών που έχουν ασχοληθεί με τον λόφο Καστά καταλήγουν , άλλωστε, στο ίδιο συμπέρασμα. Δηλαδή, πως ο ένοικος του μνημείου ήταν κάποιο σπουδαίο πρόσωπο και πως το μνημείο δημιουργήθηκε στο τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα.
Όπως σημειώνει ο ομότιμος καθηγητής Ιστορίας-Φιλοσοφίας και Τμήματος Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του ΑΠΘ, Ιωάννης Μουρατίδης, οι νικητές των πανελλήνιων αγώνων και ιδιαίτερα οι ολυμπιονίκες κατείχαν εξέχουσα και ιδιαίτερα σημαντική θέση στη συνείδηση των αρχαίων Ελλήνων, κάτι που θα ζήλευαν πολλοί αρχαίοι στρατηγοί και πολιτικοί.
Ποιος ήταν ο ολυμπιονίκης Δαμασίας
Σύμφωνα με όσα αναφέρει ο καθηγητής «το έτος 320 π.Χ. η Αμφίπολη γνωρίζει την πιο μεγάλη ολυμπιακή της δόξα» και συνεχίζει: «Ο αθλητής Δαμασίας ο Αμφιπολίτης αναδεικνύεται ολυμπιονίκης στο πλέον λαμπρό αγώνισμα των Ολυμπιακών Αγώνων, τον στάδιο δρόμο (δρόμος ταχύτητας περίπου 192 μέτρων). Εύλογα τίθεται το ερώτημα: Τι έκανε η Αμφίπολη για τον μεγάλο αθλητή, ο οποίος έφερε στην πόλη μία τέτοια μεγάλη δόξα; Δεν τον τίμησε;»
«Είναι βέβαιο ότι ο ολυμπιονίκης Δαμασίας ο Αμφιπολίτης τιμήθηκε από την πόλη του. Μένει να φανεί ποια ήταν η τιμή της πόλης», αναφέρει και προσθέτει πως οι ζωγραφισμένες παραστάσεις που βρέθηκαν στα επιστύλια δεν είναι παραστάσεις που απλά κοσμούν τον χώρο, αλλά φαίνεται πως αναφέρονται σε ένα πραγματικό πρόσωπο «νικητή μεγάλων αγώνων».
Αναμφίβολα τέτοιος νικητής ήταν ο ολυμπιονίκης Δαμασίας ο Αμφιπολίτης.
Η παρουσία της πτερωτής Νίκης, τα έπαθλα, ιδιαίτερα ο τρίποδας που από την ομηρική ακόμη εποχή μέχρι και το τέλος των ελληνικών αγώνων αποτελούσε έπαθλο για τους νικητές, καθώς επίσης η χρονολογία 320 π.Χ. ενισχύουν και ισχυροποιούν την παρούσα ερμηνεία».