Δεδομένου ότι από τριακονταετία και πλέον υπό καθεστώς ελευθερίας και νομικά θεσμοθετημένου σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ισοπολιτείας για τα μέλη των μειονοτήτων στην Αλβανία, παραμένει εκκρεμή η τεκμηριωμένη αξίωση της ΔΕΕΕΜ ΟΜΟΝΟΙΑ, για τη διενέργεια αξιόπιστης διαδικασίας απογραφής από πλευράς της πολιτείας, σε ότι αφορά στα μέλη και τις κοινότητες της. Υπογραμμίζοντας ιδιαίτερα το γεγονός ότι τόσο η Γενική Απογραφή Πληθυσμού και Νοικοκυριών που διενεργήθηκε το 2001 όσο και αυτή του 2011 δεν ανταποκρίθηκαν με αντικειμενικότητα στο αίτημα αυτό. Το 2011 κι ενώ τα μέλη της ΕΕΜ δεν μετείχαν, τα αποτελέσματα της Απογραφής θεωρήθηκαν αναξιόπιστα και απ’ τους μηχανισμούς του Συμβουλίου της Ευρώπης ειδικά διότι δεν σεβάστηκε το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού, για την εθνικότητα, την μητρική γλώσσα και το θρήσκευμα των πολιτών.
ΠΗΓΗ echedoros.blog
Ωστόσο με ιδιαίτερο προβληματισμό και δικαιολογημένη ανησυχία παρατηρούμε ότι και η προγραμματισμένη για τις αμέσως επόμενες μέρες Απογραφή – Cens 2023, απέχει πολύ απ’ τα πρότυπα ανάλογων διαδικασιών στον Ευρωπαϊκό χώρο και άλλο τόσο από τα όσα αναμένουμε ως πολιτική έκφραση της ΕΕΜ. Για τους λόγους αυτούς εξ άλλου μετατρέπεται απ’ τη δική μας οπτική γωνία από απλή στατιστική διαδικασία όπως η πολιτεία διατείνεται σε ουσιαστικό πολιτικό εγχείρημα. Η ΔΕΕΕΜ ΟΜΟΝΟΙΑ τόσο σε επίπεδο των πολιτικών της οργάνων, με έγγραφες και δια ζώσης συναντήσεις με τους φορείς υλοποίησης της Απογραφής, δημόσιες τοποθετήσεις και σε επίπεδο κοινοβουλίου δια του Προέδρου του ΚΕΑΔ, έχει αφενός μεν εκφράσει τις επιφυλάξεις της για την διαδικασία, αφετέρου δε τις προτάσεις για την βελτίωση του πλαισίου.
Συγκεκριμένα διαπιστώνουμε:
Την έλλειψη πολιτικής βούλησης για να οικοδομηθεί σχέση καλής πίστης με τους φορείς της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας που συνεπάγεται και την αναβάθμιση της αξιοπιστίας της Απογραφής ως προς τα δεδομένα εκείνα που αφορούν την υπόσταση αυτής της Μειονότητας. Η Οργάνωση μας ενώ συστηματικά έχει επιμείνει για να συμπεριληφθεί και ενεργά συμμετάσχει έχει στην ουσία αποκλειστεί αυθαίρετα και σκόπιμα.Κατά τη συγκρότηση του μηχανισμού που θα υλοποιήσει την Απογραφή σε επίπεδο Δήμων, κοινοτήτων, οικογενειών και απογραφομένων πολιτών δεν λήφθηκε υπόψη το κριτήριο συμμετοχής μελών της ΕΕΜ σ’ αυτόν. Ειδικά τούτο σε περιοχές που ξεπερνούν το χώρο των αποκαλούμενων «μειονοτικών ζωνών» που συντηρείται επίμονα κι αυθαίρετα απ’ την πολιτεία, παρά τις παρατηρήσεις των διεθνών οργανισμών και κυβερνήσεων.