Σήμερα Παρασκευή παραμονή των Θεοφανείων ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης εγκαινίασε το ανάκτορο του Φιλίππου Β’ στις Αιγές, σε μία πλαγιά της Βεργίνας. Είχε προηγηθεί η ολοκλήρωση της πολύχρονης αναστήλωσης στην οποία προχώρησε το υπουργείο Πολιτισμού.
Πρόκειται για ένα πραγματικό έργο πολιτισμού, με τις εργασίες αναστήλωσης, συντήρησης, στερέωσης, αποκατάστασης, ανασκαφής και τεκμηρίωσης να διαρκούν 16 χρόνια. Σύμφωνα με τους ειδικούς πρόκειται για το μεγαλύτερο οικοδόμημα που έχει δει η κλασική αρχαιότητα.
Ο καθηγητής Βόλφραμ Χέφνερ το είχε χαρακτηρίσει “Παρθενώνα της Μακεδονίας” και μέσα σε αυτό χωράει τρεις φορές ο Παρθενώνας.
Η ιστορία του ανακτόρου
Το έργο συντήρησης, στερέωσης, αποκατάστασης και αναστήλωσης του μνημείου πραγματοποιήθηκε από την αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας με αυτεπιστασία. Διήρκεσε από το 2007 μέχρι το 2023 ως συγχρηματοδοτούμενο έργο διαδοχικών ευρωπαϊκών προγραμμάτων, με συνολικό προϋπολογισμό 20.300.000 ευρώ.
Το ανάκτορο χτίστηκε στα μέσα του 4ου αι. π.Χ., από τον Φίλιππο Β’. Πρόκειται για το “βασίλειον καθίδρυμα” των Αιγών, το μεγαλύτερο οικοδόμημα της κλασικής Ελλάδας, και σχεδιάστηκε έτσι ώστε να συναρμόζει την Αγορά, τον τόπο συνάθροισης των πολιτών της Μητρόπολης των Μακεδόνων, με τη βασιλική παρουσία και εξουσία.
Στο περιστύλιο του ανακτόρου, το φθινόπωρο του 336 π.Χ., ανακηρύχθηκε βασιλιάς των Μακεδόνων ο Αλέξανδρος. Το ανάκτορο των Αιγών, ένα απολύτως πρωτοποριακό για την εποχή του οικοδόμημα, έγινε πρότυπο και αρχέτυπο, γνώρισε χιλιάδες επαναλήψεις καθορίζοντας, για πολλούς αιώνες, την εικόνα της δημόσιας αρχιτεκτονικής, σε ανατολή και δύση.
Το μνημείο καταστράφηκε από τους Ρωμαίους το 148 π.Χ., κάηκε και λιθολογήθηκε για να χαθεί από προσώπου γης. Ό,τι απέμεινε από τη λιθαρπαγή, που συνεχίστηκε για αιώνες, αποκαλύφθηκε με την ανασκαφή που ξεκίνησε το 1865 και συνεχίστηκε τον 20ό αιώνα, τη δεκαετία του 1930 και τις δεκαετίες του 1950-1960.
“Το μεγαλύτερο μνημείο στον ελλαδικό χώρο, που καταλαμβάνει 15.000 τ.μ. και μαζί με τον περιβάλλοντα χώρο του φτάνει στις 25.000 τ.μ., στην ουσία δεν υπήρχε”, δήλωσε πρόσφατα σε συνέντευξή της στον ΣΚΑΙ 100.3 η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, εξηγώντας ότι μέχρι το 2007 που ξεκίνησε δειλά, αλλά αποφασιστικά, η αναστήλωση του συγκεκριμένου μνημείου, δεν φαινόταν τίποτα.
“Δεν είχαμε δηλαδή ένα μνημείο το οποίο σωζόταν εν μέρει στην τρίτη του διάσταση. Ήταν ένα μνημείο που είχε τα μέλη του διάσπαρτα σε μια μεγάλη ακτίνα, γύρω από τον βασικό του πυρήνα, αλλά ήταν στην πραγματικότητα επίπεδο”, είπε χαρακτηριστικά.