19.4 C
Athens
Σάββατο, 23 Νοεμβρίου, 2024

Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου και οι προελληνικές γλώσσες

Περισσότερα Νέα

- Advertisement -

Τα αρχαιολογικά και παλαιοντολογικά δεδομένα μαρτυρούν την κατοίκηση των Βαλκανίων πολλές δεκάδες χιλιετίες πριν από την εμφάνιση της ελληνικής γλώσσας. Οι λαοί μάλιστα που κατοικούσαν στη μεγάλη αυτή χερσόνησο της νοτιοανατολικής Ευρώπης μιλούσαν κατά πάσαν πιθανότητα πολλές και όχι μόνο μία γλώσσα, όπως εξάλλου συνέβαινε ήδη από την αρχαιότητα και στις χώρες της μεσογειακής λεκάνης.

Όλες οι ομιλούμενες στον ελληνικό χώρο γλώσσες πριν από την εμφάνιση της ελληνικής χαρακτηρίζονται προελληνικές. Τις γλώσσες αυτές, όπως έχουμε αναφέρει σε παλαιότερο σχετικό άρθρο μας, μιλούσαν λαοί που είχαν φιλοξενηθεί στον ίδιο γεωγραφικό χώρο πριν από τους αρχαίους Έλληνες (Πελασγοί, Κάρες, Λέλεγες, Φοίνικες, Δρύοπες, Καύκωνες, Αίμονες κ.ά.).

Οι λεγόμενες προελληνικές γλώσσες πιστοποιούνται τόσο από άμεσες όσο και από έμμεσες μαρτυρίες. Οι άμεσες μαρτυρίες είναι κείμενα που είχαν γραφτεί την εποχή κατά την οποία οι γλώσσες αυτές ήταν ομιλούμενες, ενώ οι έμμεσες μαρτυρίες προέρχονται από πηγές μεταγενέστερες της εποχής κατά την οποία οι εν λόγω γλώσσες ήταν σε χρήση.

Ειδικότερα όσον αφορά τις άμεσες μαρτυρίες, οι κυριότερες εξ όσων έχουν διασωθεί είναι οι ακόλουθες:

Κείμενα σε «κρητικά ιερογλυφικά» (πρόκειται για μια πρώτη εκδοχή μινωικής γραφής, που ονομάστηκε έτσι επειδή θυμίζει την ιερογλυφική γραφή της Αιγύπτου). Τα ευρεθέντα δείγματα προέρχονται σχεδόν αποκλειστικά από τη μεγαλόνησο (μερικά μόνο και από τη Σαμοθράκη) και χρονολογούνται περίπου από τα τέλη της 3ης έως τα μέσα της 2ης χιλιετίας π.Χ. Οι «ιερογλυφικές» επιγραφές χαράσσονταν σε πολύπλευρα πρίσματα και σε σφραγίδες, σε πήλινες πινακίδες, σε φυλλόσχημα τετράπλευρα ραβδάκια και σε δισκία. Πολλά από τα σημεία των «κρητικών ιερογλυφικών» είχαν χαρακτήρα εικονογράμματος ή ιδεογράμματος, ενώ κάποια άλλα χρησίμευαν πιθανώς στην καταγραφή συλλαβών.

- Advertisement -

Κείμενα σε Γραμμική Α γραφή (μια δεύτερη εκδοχή μινωικής γραφής). Τα σχετικά δείγματα έχουν εντοπιστεί κατά κύριο λόγο στην Κρήτη, σε άλλα νησιά, στην ηπειρωτική Ελλάδα, αλλά και εκτός του γεωγραφικού χώρου της ελληνικής επικράτειας, στη Μικρά Ασία και στο Ισραήλ. Το επιγραφικό υλικό ανάγεται στο διάστημα ανάμεσα στο 1750 και το 1450 π.Χ. περίπου.

Η «ιερογλυφική» επιγραφή στον περίφημο πήλινο δίσκο της Φαιστού. Η κρητική «ιερογλυφική γραφή» (μια τρίτη εκδοχή μινωικής γραφής) είναι αποτυπωμένη σπειροειδώς και στις δύο πλευρές του δίσκου, ο οποίος χρονολογείται πιθανώς στο α’ μισό του 17ου αιώνα π.Χ. (Μέση Εποχή του Χαλκού, αρχές Νεοανακτορικών Χρόνων).

Η «ιερογλυφική» επιγραφή στο διπλό πέλεκυ που εντοπίστηκε στο σπήλαιο του Αρκαλοχωρίου Κρήτης και χρονολογείται περί το 1600 π.Χ. Ορισμένα σημεία της επιγραφής του Αρκαλοχωρίου παρουσιάζουν ομοιότητα με εκείνα του δίσκου της Φαιστού.

Κείμενα σε κυπρομινωική γραφή, την αρχαιότερη γραφή της Κύπρου (περίπου 1600-1050 π.Χ.). Δείγματα της γραφής αυτής, που περιλαμβάνει τρεις διαφορετικές κατηγορίες (Κυπρομινωική 1, Κυπρομινωική 2 και Κυπρομινωική 3), έχουν εντοπιστεί σε όλη τη μεγαλόνησο και στην απέναντι συριακή ακτή (Ουγκαρίτ, νυν Ρας Σάμρα της Συρίας).

Κείμενα σε ετεοκυπριακή γλώσσα (γλωσσικό ιδίωμα εντοπισμένο κυρίως στην Αμαθούντα και τα περίχωρά της, στις νότιες ακτές της Κύπρου). Οι ετεοκυπριακές επιγραφές χρονολογούνται ως επί το πλείστον στον 5ο και στον 4ο αιώνα π.Χ.

Κείμενα σε ετεοκρητική γλώσσα (οι Ετεόκρητες ήταν κατά την παράδοση οι αρχαιότεροι κάτοικοι της μεγαλονήσου, οι γνήσιοι Κρήτες). Οι ετεοκρητικές επιγραφές προέρχονται από την Πραισό και τη Δρήρο Λασιθίου, στο ανατολικό τμήμα της Κρήτης, χρονολογούνται δε στο διάστημα από το 650 π.Χ. έως τον 3ο/2ο αιώνα π.Χ.

- Advertisement -

ΑΠΑΝΤΗΣΤΕ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

The reCAPTCHA verification period has expired. Please reload the page.

Ροή ειδήσεων

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από την Οθωμανική Αυτοκρατορία το 1912

Η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης στις 26 Οκτωβρίου 1912, κατά τον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο, υπήρξε ορόσημο στη σύγχρονη ελληνική ιστορία. Η πόλη βρισκόταν υπό τον έλεγχο της Οθωμανικής...

50 χρόνια από τη βάρβαρη εισβολή: Οι πράκτορες της CIA και η Κύπρος

Πενήντα χρόνια μετά την τραγωδία του 1974Θεόδωρου Χαραλάμπους* Μέρος ΠρώτοΠενήντα χρόνια μετά την τραγωδία του 1974 γνωρίζουμε πολύ περισσότερα. Έχουμε έγγραφα αλλά και νέες μαρτυρίες...

Με ένα έγγραφο από καϊμακάμη και χωρίς άδεια, ο Έλγιν λεηλάτησε τον Παρθενώνα!

Μιχάλης Στούκας-protothema Τα Γλυπτά του Παρθενώνα, τα οποία κλάπηκαν από τον Σκωτσέζο Λόρδο Έλγιν πριν από 200 και πλέον χρόνια και βρίσκονται σήμερα στο Βρετανικό...

Oι χειρότεροι καύσωνες στην ιστορία της Ελλάδας: Η χρονιά που «έσπασαν» τα θερμόμετρα

Με αφορμή τον σημερινό καύσωνα που «δοκιμάζει» τη χώρα μας, σας παρουσιάζουμε τους καύσωνες που έχουν σαρώσει την Ελλάδα. Σε συνθήκες καύσωνα θα βρεθεί από σήμερα η...

ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΑΡΘΡΑ

Φέτβα κατά των VPN: Μια απειλή για την ψηφιακή ελευθερία στο Πακιστάν

Σε έναν ταχέως εξελισσόμενο ψηφιακό κόσμο, όπου η τεχνολογία ενσωματώνεται ολοένα και περισσότερο σε κάθε πτυχή της ζωής μας, το Διαδίκτυο θεωρείται συχνά ως...

Fatwa against VPNs: A threat to digital freedom in Pakistan

In a rapidly evolving digital world, where technology is increasingly integrated into every aspect of our lives, the internet is often viewed as a...

Σε κίνδυνο τα ανθρώπινα δικαιώματα στο Πακιστάν

Η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Πακιστάν (HRCP) ολοκλήρωσε την 38η Ετήσια Γενική Συνέλευση με μια αυστηρή έκκληση για επείγουσα δράση για την αντιμετώπιση της...

Οι απεργίες και οι διαδηλώσεις αυξάνονται στην Κίνα λόγω των απλήρωτων μισθών και του κλεισίματος των εργοστασίων

Απεργίες και διαμαρτυρίες από εργάτες και εργάτες της βιομηχανίας έχουν εμφανιστεί στην Κίνα όπου τέτοια περιστατικά απαγορεύονται αυστηρά. Η πλειονότητα των διαμαρτυριών διεξήχθη πριν...