Με επιστολή τους στους Financial Times δυο Αμερικανοί αξιωματούχοι, υπεύθυνοι για το «Τουρκικό Πρόγραμμα Δημοκρατίας», επισημαίνουν ότι ναι μεν η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, όμως, ενεργεί σαν να είναι εκτός της Συμμαχίας.
Ο Μαρκ Ουάλας, Πρώην Πρεσβευτής των ΗΠΑ στον Γενικό Διευθυντή του ΟΗΕ, και η Μαντλίν Τζόελσον, Εκτελεστική Διευθύντρια, αμφότεροι συμμετέχοντες στο Τουρκικό Πρόγραμμα Δημοκρατίας στη Νέα Υόρκη, είναι οι συντάκτες της επιστολής που δημοσιεύουν οι Financial Times και έχει τίτλο «Το ΝΑΤΟ θα πρέπει να είναι έτοιμο να αναστείλει την ένταξη της Τουρκίας». Η επιστολή βασίζεται σε άρθρο του δημοσιογράφου των FT, Γκίντεον Ράχμαν, ο οποίος είχε προτείνει ότι «τα μέλη του ΝΑΤΟ πρέπει να είναι προετοιμασμένα να παζαρέψουν, σαν να λέγαμε, στο Μεγάλο Παζάρι της Κωνσταντινούπολης, εάν θέλουν ο αυταρχικός πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να συμβιβαστεί με την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ».
Σύμφωνα με τους δυο Αμερικανούς αξιωματούχους, το πρόβλημα με αυτή τη στρατηγική είναι ότι ανταμείβει την κακή συμπεριφορά του Ερντογάν. Θα τον ενθαρρύνει να πιέσει για περισσότερες παραχωρήσεις την επόμενη φορά που το ΝΑΤΟ θα χρειαστεί ομόφωνη ψηφοφορία για να αντιμετωπίσει μια κρίση. Κάθε παραχώρηση που θα εξαχθεί από τη συμμαχία θα επιδεικνύεται ως διπλωματική νίκη από τον Ερντογάν, βοηθώντας τον να ενισχύσει την εγχώρια υποστήριξη και να βοηθήσει την προσπάθεια επανεκλογής του το επόμενο έτος.
«Η αλήθεια είναι ότι το παζάρι λειτουργεί μόνο αν είσαι διατεθειμένος να φύγεις. Όσο ο Ερντογάν γνωρίζει ότι τα μέλη είναι απρόθυμα να κάνουν το απόλυτο βήμα της απομάκρυνσης της Τουρκίας, έστω και προσωρινά, θα συνεχίσει να έχει το πάνω χέρι στις διαπραγματεύσεις. Τα μέλη του ΝΑΤΟ γνωρίζουν ήδη ότι, ενώ η Τουρκία ανήκει στο ΝΑΤΟ, ο Ερντογάν δεν ανήκει. Πρέπει να είναι προετοιμασμένοι να εργαστούν προς αυτόν τον στόχο. Εάν οι κανόνες του ΝΑΤΟ τροποποιούνταν για να επιτρέψουν την προσωρινή αναστολή των κρατών μελών μέχρι οι ηγέτες τους να ευθυγραμμιστούν εκ νέου με τις αξίες και τα συμφέροντα της συμμαχίας, τότε ο Ερντογάν θα κατανοούσε την προοπτική πραγματικών οικονομικών και στρατηγικών συνεπειών για τις ενέργειές του», αναφέρουν χαρακτηριστικά.
Μάλιστα, στέκονται στο παράδειγμα που έφερε ο Ράχμαν για τις σχέσεις της Τουρκίας με τη Σαουδική Αραβία. Όπως αναφέρει δεν ήταν η οικονομική βοήθεια αυτή που έκανε τον Ερντογάν να αναθεωρήσει τη στάση του αλλά το μποϊκοτάζ στα προϊόντα της Τουρκίας. «Αν θέλετε να φύγετε από το Μεγάλο Παζάρι με δίκαιη τιμή, πρώτα πρέπει να μάθετε πού βρίσκονται οι έξοδοι», αναφέρουν στην κατακλείδα της επιστολής τους Ουάλας και Τζόελσον.