Με τα κρούσματα να ανεβαίνουν καθημερινά, τα μέτρα και δη αυτό της χρήσης μάσκας σε συγκεκριμένους εσωτερικούς χώρους αναμένεται να επανέλθει στην ατζέντα των ειδικών, στους οποίους ωστόσο υπάρχει διχογνωμία για το ζήτημα.
Μια διχογνωμία, πάντως, που αναμένεται ίσως να… διευκολύνει η εκτόξευση κρουσμάτων που παρατηρείται τις τελευταίες ημέρες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, με βάση τα στατιστικά στοιχεία από το covid19.gov.gr, τα κρούσματα που ανακοινώθηκαν σήμερα είναι τα περισσότερα από τον Μάρτιο και μετά. Πιο συγκεκριμένα, στις 29 Μαρτίου είχαν ανακοινωθεί 28.933 κρούσματα.
Αυξητικές τάσεις στα λύματα
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με την έκθεση του ΕΟΔΥ, την εβδομάδα 27 Ιουνίου έως 3 Ιουλίου 2022, παρατηρήθηκαν αυξητικές τάσεις, σε σχέση με την εβδομάδα 20 έως 26 Ιουνίου 2022, στο μέσο εβδομαδιαίο ιικό φορτίο του SARS-CoV-2 στα αστικά λύματα σε εννέα από τις έντεκα (9/11) περιοχές που ελέγχθηκαν από το Εθνικό Δίκτυο Επιδημιολογίας Λυμάτων (ΕΔΕΛ) του ΕΟΔΥ, σταθεροποίηση σε μία από τις έντεκα (1/11) περιοχές και οριακή μείωση σε μία από τις έντεκα (1/11) περιοχές του ΕΔΕΛ.
Καθαρά αυξητικές ήταν οι τάσεις στο μέσο εβδομαδιαίο ιικό φορτίο των αστικών λυμάτων στο Ηράκλειο (+42%), στο Βόλο (+54%), στην Κέρκυρα (+62%), στη Θεσσαλονίκη (+68%), στα Ιωάννινα (+79%), στη Λάρισα (+91%), στην Αττική (+91%), στην Ξάνθη (+99%) και στην Αλεξανδρούπολη (+148%). Σταθερό παρέμεινε το ιικό φορτίο στα Χανιά (-5%), ενώ οριακή μείωση παρατηρήθηκε στην Πάτρα (-26%).
Περιφέρεια Αττικής: Την τελευταία εβδομάδα, 27/06-03/07/2022, το μέσο εβδομαδιαίο ιικό φορτίο στα αστικά λύματα της Περιφέρειας Αττικής παρουσίασε αυξητική τάση, με στατιστικά σημαντική μεταβολή (+91%) του εβδομαδιαίου μέσου όρου σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα, 20-26/06/2022. Τις τελευταίες εβδομάδες, το ιικό φορτίο παρουσίασε σημαντική αύξηση, η οποία κορυφώθηκε την τελευταία εβδομάδα κυρίως λόγω των παραλλαγών ΒΑ.4 και ΒΑ.5.
Θεσσαλονίκη: Την τελευταία εβδομάδα, 27/06-03/07/2022, η εβδομαδιαία μέση τιμή του ιικού φορτίου των αστικών λυμάτων στη Θεσσαλονίκη παρουσίασε σημαντική αύξηση (+68%) σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα, 20-
26/06/2022. Το ιικό φορτίο στην πόλη της Θεσσαλονίκης αυξήθηκε συνολικά κατά 393% τις τελευταίες τέσσερις εβδομάδες. Με βάση τα δεδομένα των 10 τελευταίων ημερών, ο ρυθμός αύξησης του ιικού φορτίου των στελεχών ΒΑ.4 και ΒΑ.5 στα αστικά λύματα στην πόλη της Θεσσαλονίκης μειώθηκε. Συγκεκριμένα το ιικό φορτίο τους διπλασιάζεται πλέον ανά 10 ημέρες.
Λάρισα: Την τελευταία εβδομάδα, 27/06-03/07/2022, παρατηρήθηκε αύξηση (+91%) στα επίπεδα του ιικού φορτίου των αστικών λυμάτων στη Λάρισα σε σχέση με την εβδομάδα 20 -26/06/2022.
Βόλος: Την τελευταία εβδομάδα, 27/06-03/07/2022, παρατηρήθηκε αύξηση (+54%) στα επίπεδα του ιικού φορτίου των αστικών λυμάτων στο Βόλο, σε σχέση με την εβδομάδα 20-26/06/2022.
Ξάνθη: Την τελευταία εβδομάδα, 27/06-03/07/2022, παρατηρήθηκε αύξηση (+99%) στα επίπεδα του ιικού φορτίου των αστικών λυμάτων στην Ξάνθη σε σχέση με την εβδομάδα 20-26/06/2022.
Αλεξανδρούπολη: Την τελευταία εβδομάδα, 27/06-03/07/2022, παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση (+148%) στα επίπεδα του ιικού φορτίου των αστικών λυμάτων στην Αλεξανδρούπολη σε σχέση με την εβδομάδα 20-26/06/2022.
Πάτρα: Την τελευταία εβδομάδα, 27/06-03/07/2022, στην Πάτρα, η εβδομαδιαία μέση τιμή του ιικού φορτίου των αστικών λυμάτων παρουσίασε οριακή μείωση (-26%) σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα, 20-26/06/2022. Η εβδομαδιαία μέση τιμή του ιικού φορτίου κινείται σε σχετικά υψηλά επίπεδα.
Ηράκλειο: Την τελευταία εβδομάδα, 27/06-03/07/2022, το μέσο εβδομαδιαίο ιικό φορτίο στα αστικά λύματα της πόλης
του Ηρακλείου παρουσίασε αύξηση (+42%) σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα, 20-26/06/2022.
Χανιά: Την τελευταία εβδομάδα, 27/06-03/07/2022, δεν παρατηρήθηκε σημαντική μεταβολή (-5%) στο μέσο εβδομαδιαίο ιικό φορτίο στα αστικά λύματα της πόλης των Χανίων, το οποίο παρέμεινε ουσιαστικά σταθερό σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα, 20-26/06/2022.
Ιωάννινα: Tην τελευταία εβδομάδα, 27/06-03/07/2022, στα Ιωάννινα, η εβδομαδιαία μέση τιμή του ιικού φορτίου των αστικών λυμάτων εμφάνισε αύξηση (+79%) σε σχέση με την εβδομάδα 20-26/06/2022.
Κέρκυρα: Tην τελευταία εβδομάδα, 27/06-03/07/2022, στην Κέρκυρα, η εβδομαδιαία μέση τιμή του ιικού φορτίου των αστικών λυμάτων εμφάνισε αύξηση (+62%) σε σχέση με την εβδομάδα 20-26/06/2022. 
Στο τραπέζι ξανά η επαναφορά της μάσκας σε κλειστούς χώρους
Αν και αρκετοί επιστήμονες διαφωνούν, δεν αποκλείεται η επαναφορά της υποχρεωτικής χρήσης της μάσκας.
Ενδεικτικό της ανησυχίας που επικρατεί είναι το γεγονός ότι ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου, Θανάσης Εξαδάκτυλος, αναφέρθηκε στη νέα έξαρση της πανδημίας, λέγοντας ότι είναι πιθανό να παρθούν νέα μέτρα.
«Δεν μπορούμε να πούμε ότι δεν θα ληφθεί κανένα μέτρο εάν δούμε ότι αυτό δεν τηρείται. Δεν θα αφήσουμε την κατάσταση ανεξέλεγκτη, διότι ξέρετε, δεν είναι μόνο το αν θα γεμίσουν ή δεν θα γεμίσουν τα νοσοκομεία και οι εντατικές. Είναι το θέμα ανθρώπινων απωλειών (…) και είναι επίσης η αναστάτωση που προέρχεται στην κοινωνική και οικονομική ζωή από τους ανθρώπους που νοσούν» τόνισε ο κ. Εξαδάκτυλος μιλώντας στον ΣΚΑΪ.
Μία μέρα νωρίτερα και ο διευθυντής Β’ ΜΕΘ του νοσοκομείου Παπανικολάου στη Θεσσαλονίκη, Νίκος Καπραβέλος, μιλώντας στο Live News, είχε επισημάνει ότι «πληρώνουμε τη μεγάλη χαλάρωση στα μέτρα». «Δεν ξέρουμε τι χειμώνας θα έρθει», είχε αναφέρει χαρακτηριστικά ο Νίκος Καπραβέλος για την αύξηση των κρουσμάτων κοροναϊού.
Σύμφωνα με τον διευθυντή Β’ ΜΕΘ του Νοσοκομείου Παπανικολάου, τα αυξημένα κρούσματα αποτυπώνουν ένα μικρό μέρος της κατάστασης, με τον ίδιο να εκτιμά πως η διασπορά του ιού είναι μεγάλη και αυτό απoτυπώνεται στους σκληρούς δείκτες της πανδημίας, δηλαδή τους διασωληνωμένους. «Πληρώνουμε τη μεγάλη χαλάρωση των μέτρων τη στιγμή που η πανδημία και ο ιός δείχνει τη δυναμική του με μία παραλλαγή, την Ο5, που χτυπάει και το κατώτερο αναπνευστικό», είπε ο Νίκος Καπραβέλος στο MEGA.
Όπως ανέφερε ο ίδιος, ήταν μεγάλο λάθος που σταμάτησε η υποχρεωτική χρήση μάσκας, ενώ έκανε έκκληση «να μην πληρώσουμε σε ζωές την καλή πορεία του τουρισμού». Για την αναχαίτιση της πανδημίας ο ίδιος πρότεινε να γίνονται έλεγχοι σε σημεία εισόδου, να εφαρμοστούν οι μάσκες υποχρεωτικά και να ενισχυθεί το εμβολιαστικό πρόγραμμα με την τρίτη και τέταρτη δόση.
Διαφωνούν Μαγιορκίνης, Θεμιστοκλέους
Στην αντίπερα όχθη, ο καθηγητής Γκίγκας Μαγιορκίνης ξεκαθαρίζει ότι μοναδική διέξοδος από τον κοροναϊό είναι η ατομική προστασία και ο εμβολιασμός.
«Κάθε φορά που έχουμε έξαρση του κοροναϊού ακούγονται «φωνές» για την λήψη μέτρων. Αυτό που ο ευρύς κόσμος έμαθε ως «μέτρα» είναι οι λεγόμενες μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις (π.χ. lockdown, κοινωνική αποστασιοποίηση, χρήση μάσκας). Κεντρικός ρόλος των μη φαρμακευτικών παρεμβάσεων (ΜΦΠ) είναι η μείωση του ενεργού αριθμού αναπαραγωγής (γνωστό και ως Rt) μέσω της πλήρους αποφυγής της μόλυνσης των ατόμων» αναφέρει χαρακτηριστικά ο Γκίκας Μαγιορκίνης και συνεχίζει «ο ρόλος των ΜΦΠ στις πρώτες φάσεις της πανδημίας ήταν καταλυτικός γιατί μας βοήθησε να επιπεδώσουμε την καμπύλη της επιδημίας με αποτέλεσμα να έχουμε μία πιο διαχειρίσιμη πίεση στα νοσοκομεία. Επίσης μας βοήθησε να κερδίσουμε χρόνο ώστε να αναπτύξουμε επαρκείς φαρμακευτικές παρεμβάσεις, δηλαδή τα εμβόλια και τα φάρμακα.
» Η χρήση των ΜΦΠ στην φάση της πανδημίας που βρισκόμαστε, όπου η εκρίζωση δεν είναι εφικτή, έχει παρερμηνευθεί από πολλούς. Κάποιοι νομίζουν ότι η έξαρση της πανδημίας είναι «μπόρα που έρχεται και φεύγει», απλά να προφυλαχθούμε μέσω ΜΦΠ και θα περάσει…. Αυτό δεν ισχύει…. Η λήψη ΜΦΠ κυρίως επιπεδώνει την καμπύλη, δεν μειώνει δραματικά τον αριθμό των μολύνσεων σε βάθος χρόνου καθώς με την αναστροφή των ΜΦΠ, που αργά η γρήγορα πρέπει να γίνει, αμέσως θα δούμε πάλι έξαρση μέχρι να επιτευχθεί το προσωρινό τείχος ανοσίας που θα οδηγήσει τελικά την έξαρση σε ύφεση. Ο λόγος που εγκαταλείπονται ως οριζόντια μέτρα πλέον είναι διότι αυτή την στιγμή δεν διαφαίνεται να υπάρχει ανάγκη επιπέδωσης της καμπύλης.
» Επίσης όσοι ασχολούμαστε με θέματα δημόσιας υγείας γνωρίζουμε ότι σε βάθος χρόνου οι συμπεριφορικές παρεμβάσεις που μειώνουν την ποιότητα ζωής των ανθρώπων δεν έχουν παρατεταμένη συμμόρφωση. Το να βάζουμε απέναντι τον κόσμο που έχει «κουραστεί» μετά από 2 χρόνια και να τον «πυροβολάμε» δεν βοηθάει καθόλου σε αυτή τη φάση.
Οι εξάρσεις δεν είναι καιρικά φαινόμενα
» Από την άλλη το μεγάλο πλεονέκτημα των φαρμακευτικών παρεμβάσεων είναι ότι επιταχύνουν την ύφεση μίας έξαρσης καθώς: πρώτον μειώνουν την πίεση στο σύστημα υγείας, ενώ, δεύτερον, επιταχύνουν και ενισχύουν το απαραίτητο (έστω και προσωρινό) τείχος ανοσίας που θα οδηγήσει σε ύφεση την έξαρση.
Συνοπτικά:
1. οι εξάρσεις της επιδημίας δεν είναι καιρικά φαινόμενα ή «κύματα που σπάνε και μας περνάνε». Η ύφεση έρχεται κυρίως όταν δημιουργηθεί ένα έστω και παροδικό τείχος ανοσίας. Ο καιρός βοηθάει, αλλά παροδικά.
2. οι ΜΦΠ σε αυτή τη φάση θα πρέπει να χρησιμοποιούνται στοχευμένα για να προστατεύσουν τους ευάλωτους και όχι οριζόντια καθώς η συνεισφορά τους δεν είναι βιώσιμη σε βάθος χρόνου».
Για το ίδιο θέμα μίλησε και ΓΓ Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Μάριος Θεμιστοκλέους.«Η χρήση μάσκας είναι υποχρεωτική. Σε ένα μεγάλο βαθμό χρησιμοποιείται στα μέσα μαζικής μεταφοράς» δήλωσε ο γενικός γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους σχολιάζοντας τις εικόνες από τα ΜΜΕ στην Αττική όπου νεαροί κυρίως δεν τηρούν τα μέτρα προστασίας.
Μιλώντας στην ΕΡΤ και για την τήρηση των μέτρων περιορισμού της πανδημίας ο κ. Θεμιστοκλέους δήλωσε ότι «είμαστε χώρα που κρατάμε τα περισσότερα μέτρα σε σύγκριση με τις άλλες χώρες και μάλιστα καθυστερήσαμε πολύ στην άρση τους», είπε και πρόσθεσε ότι «η λύση σε αυτό θα ήταν η υποχρεωτική μάσκα παντού».
Όπως είπε, αυτό δεν τίθεται προς το παρόν στο τραπέζι των συζητήσεων καθώς πρέπει να μπούμε σε μια καινούργια καθημερινότητα, στην οποία θα συνυπάρξουμε με τον ιό, ακόμη και με αυτή την αύξηση των κρουσμάτων.