Η ισραηλινή πρεσβεία στην Άγκυρα είναι κλειστή και μαζεύει σκόνη από τις 7 Οκτωβρίου, ενώ το προξενείο στην Κωνσταντινούπολη ανοίγει σπάνια, όταν δύο γενναίοι διπλωμάτες διακινδυνεύουν τη ζωή τους και πηγαίνουν εκεί για μερικές ημέρες κάθε μήνα.
Οι Τούρκοι, από την άλλη πλευρά — σημειώστε — έχουν εδώ όχι λιγότερους από 50 διπλωμάτες: 30 στο Τελ Αβίβ και 20 στην Ιερουσαλήμ. Δεν καλλιεργούν δεσμούς με το Ισραήλ — εργάζονται για να το υπονομεύσουν εκ των έσω. Όταν ο Ισμαήλ Χανίγιε δολοφονήθηκε στην Τεχεράνη πριν από περίπου 15 μήνες, η τουρκική σημαία στην πρεσβεία στο Τελ Αβίβ κυμάτισε μεσίστια σε ένδειξη πένθους.
Το καθεστώς του αγιατολάχ στην Τεχεράνη δεν έχει ακόμη πέσει, αλλά μπορεί κανείς ήδη να δει στον ορίζοντα την προφητεία του θρυλικού μελετητή της Μέσης Ανατολής Μπέρναρντ Λιούις – ότι το Ιράν θα γινόταν Τουρκία και η Τουρκία θα γινόταν Ιράν. Το 37% των Τούρκων βλέπουν το Ισραήλ ως υπαρξιακή απειλή. Πέρυσι, το Ισραήλ προστέθηκε στο περίφημο «Κόκκινο Βιβλίο», τη λίστα απειλών για την εθνική ασφάλεια της Τουρκίας.
Το Ισραήλ συγκρούεται με την Τουρκία στη Συρία, αλλά δεν καταφέρνει να κατανοήσει το μέγεθος της απειλής. Ο Ερντογάν θέλει να είναι τα πάντα – Χαν, Χαλίφης, Αυτοκράτορας. Χαν όλων των τουρκικών λαών (των χωρών «-σταν», Αυτοκράτορας των βαλκανικών κρατών που κάποτε κυβερνιόντουσαν από την Οθωμανική Αυτοκρατορία και Χαλίφης ολόκληρου του μουσουλμανικού κόσμου. Γι’ αυτό η Τουρκία χτίζει στρατιωτικές βάσεις στη Σρι Λάνκα, προμηθεύει συστήματα αεράμυνας στο Μπαγκλαντές και βοηθά το Πακιστάν εναντίον της Ινδίας. Εν τω μεταξύ, το Ισραήλ έχει κολλήσει σαν κόκκαλο στο λαιμό.
Υπήρξε μια σύντομη απόψυξη των σχέσεων το 2023, η οποία κορυφώθηκε με μια συνάντηση Νετανιάχου-Ερντογάν λίγο πριν τις 7 Οκτωβρίου. Τότε, η Προεδρική Κατοικία είχε δώσει στον Τούρκο ηγέτη το παρατσούκλι «Ερντογάν, μην απαντάς». Το 2023, βρισκόταν σε δύσκολη θέση, αντιμετωπίζοντας μια εχθρική Δημοκρατική κυβέρνηση στην Ουάσινγκτον. Τώρα είναι αγαπητός φίλος του Τραμπ, και αν μια άλλη Δημοκρατική κυβέρνηση αναλάβει την εξουσία, το Ισραήλ δεν θα είναι εκεί με ανοιχτές πόρτες.
Και ενώ το αντισημιτικό τζίνι δεν θα επιστρέψει σύντομα στο μπουκάλι του, υπάρχει κάτι που μπορεί να κάνει το Ισραήλ: να κλείσει το τουρκικό πολιτιστικό ίδρυμα στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, ένα κέντρο υποκίνησης από μόνο του· να μειώσει το μέγεθος της τουρκικής διπλωματικής αποστολής· να αγωνιστεί αδυσώπητα ενάντια σε οποιαδήποτε τουρκική παρουσία στη Γάζα· και να συνεργαστεί με την Ινδία ενάντια στην κοινή απειλή από την Άγκυρα.
Αλλά αυτή είναι μια επικίνδυνη και σύνθετη απειλή – όχι λιγότερο από την ιρανική, και πολύ πιο δύσκολο να αντιμετωπιστεί. Πριν από λίγες εβδομάδες, μετά την απόπειρα δολοφονίας στη Ντόχα, ένας ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος είπε στον Ισραηλινό ομόλογό του: «Ξέρετε ότι είναι μέλη του ΝΑΤΟ – αν είχατε επιτεθεί στην Κωνσταντινούπολη, θα ήμασταν υποχρεωμένοι να τους υπερασπιστούμε». Προσποιήθηκε ότι αστειεύτηκε, αλλά οι Ισραηλινοί συνομιλητές του δεν γέλασαν.
