Ένα νέο γεωπολιτικό ρήγμα ανοίγει στη Μεσόγειο, με τον Πειραιά να μετατρέπεται σε πεδίο αντιπαράθεσης μεταξύ υπερδυνάμεων και περιφερειακών δυνάμεων… λόγω του διαδρόμου IMEC.
Όπως προειδοποιεί ο Αμερικανός αναλυτής Michael Rubin, διευθυντής ανάλυσης πολιτικής του Middle East Forum και ανώτερος ερευνητής του American Enterprise Institute, ο διάδρομος IMEC (India–Middle East–Europe Corridor) δεν είναι απλώς ένα εμπορικό σχέδιο, αλλά η σπίθα ενός παγκόσμιου ενεργειακού –και όχι μόνο– πολέμου.
Η Τουρκία, η Κίνα και το Ιράν επιχειρούν να μπλοκάρουν το σχέδιο που ενώνει ΗΠΑ, Ινδία, Ισραήλ και Ελλάδα, φοβούμενες ότι θα χάσουν έλεγχο, επιρροή και… δισεκατομμύρια.
Πίσω από τον διάδρομο IMEC, κρύβεται μια σκληρή μάχη για τη Μεσόγειο, την ενέργεια και την κυριαρχία στα θαλάσσια περάσματα που ενώνουν την Ανατολή με τη Δύση — μια μάχη που, όπως όλα δείχνουν, περνά μέσα από τον Πειραιά.
Ποιοι δεν θέλουν τον διάδρομο IMEC
Ειδικότερα, όπως υπενθυμίζει ο Rubin, στη σύνοδο κορυφής της G20 το 2023, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ινδία, η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) και το Ισραήλ «παρουσίασαν το σχέδιο για έναν διάδρομο που θα ξεκινούσε από την Ινδία και θα διέσχιζε τη βόρεια περιοχή του Ινδικού Ωκεανού διά θαλάσσης»…
Η Ενέργεια και τα αγαθά θα εκφορτώνονταν στα ΗΑΕ, θα μεταφέρονταν εκ νέου με τρένο ή φορτηγό μέσω της Σαουδικής Αραβίας, και διαμέσου της Ιορδανίας θα έφθαναν στο λιμάνι της Χάιφα στο Ισραήλ. Από εκεί, «θα κατευθύνονταν προς την Ευρώπη».
Ο γνωστός ως Οικονομικός Διάδρομος Ινδίας–Μέσης Ανατολής (IMEC) θα παρέκαμπτε το Πακιστάν, το Ιράν, την Τουρκία και τη Ρωσία.
Οι αντίπαλοι της Δύσης προσπαθούν να υπονομεύσουν την IMEC.
Η Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν, ειδικότερα μέσω του Σώματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC), είναι ο κύριος υποστηρικτής των Houthis και των επιθέσεών τους κατά της διεθνούς ναυσιπλοΐας.
Με την εκτόξευση πυραύλων και drones κατά πλοίων των ΗΠΑ, του Ισραήλ και της Michael Rubin,, οι Houthis και οι Ιρανοί υποστηρικτές τους κινούνται όχι μόνο από το μίσος προς τη Δύση, αλλά και από την επιθυμία να εξουδετερώσουν τον IMEC.
Το IRGC, μια «οικονομική υπερδύναμη» που ελέγχει το 40% της οικονομίας της χώρας, έχει τον έλεγχο όλων των logistics στο Ιράν.
Η παράκαμψη του Ιράν θα σήμαινε σημαντική απώλεια εσόδων.
Το καθεστώς επιθυμεί η Ινδία και άλλοι να δρομολογούν τα αγαθά τους μέσω ιρανικών λιμανιών, να τα στέλνουν βόρεια προς τη Ρωσία και να εισέρχονται στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας ή Ρωσίας.
Ωστόσο, κατά τη διάρκεια του πολέμου στη Γάζα, με πυραύλους των Houthis να πλήττουν τη Χάιφα, η ιδέα του IMEC «δεν προχώρησε».
Σύμφωνα με τον Rubin, η Τουρκία, όπως και το Ιράν, κινδυνεύει να χάσει «δισεκατομμύρια δολάρια» από τον IMEC.
Η Άγκυρα πιέζει την Ουάσιγκτον να επιτρέψει την είσοδο τουρκικών στρατευμάτων στη Γάζα στο πλαίσιο της Διεθνούς Δύναμης Σταθεροποίησης της Γάζας — μια κίνηση που θα ήταν επικίνδυνη, καθώς θα ενίσχυε περαιτέρω τη Χαμάς.
Η Τουρκία ήδη επενδύει δισεκατομμύρια δολάρια στη Γάζα για να καλύψει το κενό που άφησαν οι άλλοι δύο βασικοί υποστηρικτές της Χαμάς, το Κατάρ και το Ιράν.
Η σχέση μεταξύ του Ισραήλ και της Κύπρου, χωρών που απέχουν μόλις 100 μίλια, είναι σταθερή χάρη στην επίσκεψη του Netanyahu στη χώρα το 2011.
Ιδανικά ευρωπαϊκά λιμάνια για την υποδοχή των αγαθών του IMEC από τη Χάιφα είναι «η Λάρνακα και η Λεμεσός στην Κύπρο, καθώς και το Λιμάνι του Πειραιά στην Ελλάδα».
Η Τουρκία προσπαθεί να υπονομεύσει τον IMEC και να «εμποδίσει το εμπόριο να διέρχεται μέσω του Ισραήλ προς την Ελλάδα και την Κύπρο».
Δρώντας ως ταραχοποιός, η Άγκυρα αμφισβητεί τις αξιώσεις της Κύπρου, της Ελλάδας και του Ισραήλ για τα χωρικά τους ύδατα και τα μεγάλα αποθέματα φυσικού αερίου που βρίσκονται εκεί.
Η Τουρκίας παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και θα μπορούσε να εμποδίσει αμερικανικές ενεργειακές εταιρείες να πραγματοποιήσουν γεωτρήσεις για φυσικό αέριο.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν κρίσιμο ρόλο να διαδραματίσουν στην υποστήριξη του διεθνούς δικαίου, «κόβοντας αυτό το πρόβλημα από τη ρίζα» και λέγοντας ξεκάθαρα στην Τουρκία ότι δεν μπορεί να εμποδίσει «το Ισραήλ, την Ελλάδα και την Κύπρο να συνεργαστούν στον τομέα του φυσικού αερίου».
Επιφανειακά, ο IMEC αφορά τις μεταφορικές διαδρομές, αλλά «στα παρασκήνια» έχει να κάνει με τη σύνδεση αυτών των τριών χωρών μέσω των θαλάσσιων ζωνών τους και την αντιμετώπιση των αβάσιμων διεκδικήσεων της Τουρκίας.
Ο παράγων Κίνα και η μεταβλητή της Ινδίας
Πέρα από τα παραπάνω, όπως αναφέρει ο αναλυτής, ο IMEC μπορεί επίσης να περιορίσει τη φιλοδοξία της Κίνας να επεκταθεί περαιτέρω στη Μεσόγειο, «μετατρέποντας το λιμάνι του Πειραιά στην Αθήνα σε περιουσιακό στοιχείο φιλικό προς τη Δύση, αντί για κινεζικό».
Αυτό βελτιώνει τη «στρατηγική θέση» των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ανατολική Μεσόγειο με δύο τρόπους: ενισχύοντας τη θέση της Αμερικής στην περιοχή και «ασκώντας πίεση στην Κίνα και στις φιλοδοξίες της».
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και ο Υπουργός Εξωτερικών Marco Rubio έχουν τώρα μια ευκαιρία όπου «οι συνθήκες ευθυγραμμίζονται ιδανικά».
Το 2026 και το 2027, η Ελλάδα και η Κύπρος πρόκειται να αναλάβουν την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τα δύο αυτά κράτη, με τους μεγάλους εμπορικούς ναυτιλιακούς στόλους τους, «θα είναι εκείνα που θα καθορίζουν την ατζέντα» της Ε.Ε.
Όσον αφορά τον IMEC, «όλα έχουν ολοκληρωθεί μεταξύ Ινδίας και Ισραήλ».
Το 90% του δικτύου πλοίων, φορτηγών και σιδηροδρόμων έχει ήδη ολοκληρωθεί.
Η Χάιφα μπορεί να αναβαθμίσει το λιμάνι της και τα ζητήματα με το συνδικάτο των οδηγών φορτηγών στην Ιορδανία μπορούν να επιλυθούν.
Τα τεχνολογικά κέντρα των νότιων πόλεων της Ινδίας συνεργάζονται ήδη με τα τεχνολογικά οικοσυστήματα του Τελ Αβίβ και της Ιερουσαλήμ.
Η Ινδία, «η πιο πολυπληθής χώρα του κόσμου», βρίσκεται σε τροχιά να γίνει η «δεύτερη σημαντικότερη οικονομία του πλανήτη».
Οι δύο χώρες όχι μόνο έχουν κοινό τρόπο σκέψης και αξίες, αλλά «αντιμετωπίζουν και έναν κοινό εχθρό»: το Πακιστάν, «μία από τις πιο αντισημιτικές χώρες στον κόσμο», που υποστηρίζει ομάδες οι οποίες εμπλέκονται σε τρομοκρατικές ενέργειες εναντίον του Ισραήλ και των Ηνωμένων Πολιτειών.
Παράλληλα, η Τουρκία παρέχει drones σε Πακιστανούς τρομοκράτες που επιτίθενται στην Ινδία.
Οι κοινές ανησυχίες ασφαλείας που μοιράζονται η Ιερουσαλήμ και το Νέο Δελχί διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην εδραίωση της σχέσης μεταξύ των δύο χωρών.
«Μιλάμε, ουσιαστικά, για τη δημιουργία ενός συνασπισμού των Συμφωνιών του Αβραάμ και των συμμάχων τους, ενάντια στον Αντιδραστικό Συνασπισμό, τον οποίο, δυστυχώς, εκπροσωπούν χώρες όπως η Τουρκία, η Ντόχα, το Κατάρ και άλλες χώρες — ακόμη και η Σομαλία. Αυτό είναι που διακυβεύεται αυτή τη στιγμή.» καταλήγει ο Michael Rubin…