Παρά τη χθεσινή εκ παραλλήλου προσπάθεια Αθήνας και Λευκωσίας να ρίξουν τους τόνους της μεταξύ τους αντιπαράθεσης, φαίνεται ότι πολύ δύσκολα θα υπάρξει οδός διαφυγής από το διαφαινόμενο αδιέξοδο στην υλοποίηση του έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης, το οποίο οδεύει σε «πάγωμα» αν όχι σε ματαίωση. Οι καταιγιστικές εξελίξεις του τελευταίου 24ωρου, ιδιαίτερα στην περίπτωση που δεν προχωρήσουν τα έργα για την πόντιση του καλωδίου, εκτιμάται ότι θα έχουν πολλαπλές συνέπειες.
Πρώτα απ’ όλα, για πρώτη φορά τις τελευταίες πολλές δεκαετίες, υπήρξε αλλά και δημοσιοποιήθηκε και μάλιστα με ένταση μία τόσο σημαντική διαφωνία ανάμεσα στις δύο χώρες.
Δεύτερον, διότι στο σημείο που έχουν περιέλθει τα πράγματα, όλα δείχνουν ότι οι δύο πλευρές, και συγκεκριμένα ο ΑΔΜΗΕ από τη μία πλευρά και η Κυπριακή Δημοκρατία από την άλλη, θα οδηγηθούν σε μία μακρά δικαστική διαμάχη, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για τα οικονομικά συμφέροντα αλλά και τις εθνικές επιδιώξεις Ελλάδας και Κύπρου.
Τρίτον, πρόκειται για ένα έργο που χρηματοδοτείται από την Ε.Ε. και είναι προφανές ότι αν η υλοποίησή του ματαιωθεί, ο αντίκτυπος για την αξιοπιστία Αθήνας και Λευκωσίας θα είναι σημαντικός. Και βέβαια, το διαφαινόμενο ναυάγιο, συνιστά μια έμμεση επιβεβαίωση και μάλιστα σε μία κρίσιμη γεωπολιτική συγκυρία, ότι η Τουρκία επιβάλει την άρνησή της για την πραγματοποίηση του σημαντικού αυτού ενεργειακού έργου στην περιοχή.
Η πρώτη παρενέργεια
Μία πρώτη παρενέργεια είναι η εκατέρωθεν καχυποψία που υπάρχει μεταξύ της κυβέρνησης και της ηγεσίας της κυπριακής δημοκρατίας. Η Αθήνα θεωρεί ότι εδώ και καιρό η Λευκωσία «παίζει καθυστερήσεις» διότι στην πραγματικότητα δεν θέλει την υλοποίηση του έργου. Η Κύπρος από την πλευρά της, φέρεται να εκτιμά ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να εγγυηθεί την εκτέλεση του έργου, όσο έτοιμη κι αν δηλώνει η Αθήνα.
Χθες, στον απόηχο της σφοδρής αντιπαράθεσης της Κυριακής, η κυβέρνηση επιχείρησε να διασκεδάσει τις εντυπώσεις, διαβεβαιώνοντας ότι οι σχέσεις της με την Κύπρο είναι αδιατάρακτες. Ταυτόχρονα, όμως, ο αρμόδιος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Στ. Παπασταύρου, κάλυψε πλήρως τον πρόεδρο του ΑΔΜΗΕ κ. Μανούσο Μανουσάκη, ενώ έσπευσε να απαντήσει στον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, λέγοντας ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν εκβιάζει (σσ όπως είπε την Κυριακή ο κ. Χριστοδουλίδης). Έστρεψε μάλιστα τα πυρά του εναντίον του υπουργού Οικονομικών της Κύπρου κ. Μάκη Κεραυνού, ο οποίος έχει αμφισβητήσει δημοσίως την οικονομική βιωσιμότητα του έργου.
«Παγώνει» το έργο
Από την πλευρά του, ο ΥΠΕΞ Γ. Γεραπετρίτης, ουσιαστικά προανήγγειλε το «πάγωμα» του έργου, στην περίπτωση που δεν αναληφθούν οι απαραίτητες πρωτοβουλίες από τη Λευκωσία. «Έως ότου στην πραγματικότητα αρθούν οι εκκρεμότητες και υπάρξει μία ενιαία στάση για δέσμευση, θα παραμείνουμε στη σημερινή κατάσταση», ήταν η ακριβής αποστροφή του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών, ο οποίος πάντως πρόσθεσε ότι «κανένα έργο μεμονωμένο, όσο σημαντικό κι αν είναι, δεν είναι σε θέση να προκαλέσει ρήξη ή ακόμη και ουσιαστική διαφωνία μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου. Η σχέση αυτή θα παραμείνει αδερφική».
Κυρίαρχη εκτίμηση στην Αθήνα, πάντως, παρά την προσπάθεια να πέσουν οι τόνοι, είναι ότι οι σχέσεις της με την κυπριακή ηγεσία έχουν εισέλθει σε περίοδο παρατεταμένης έντασης, με επίδικο τον τρόπο καταμερισμού του οικονομικού βάρους των εργασιών που έχουν πραγματοποιηθεί έως σήμερα, για το έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης των δύο χωρών.
Υπενθυμίζεται ότι ο ΑΔΜΗΕ απαίτησε από την Κυπριακή Δημοκρατία, πέραν της καταβολής της πρώτης δόσης των 25 εκατ. ευρώ, όπως έχει συμφωνηθεί στο Πλαίσιο Κατανόησης, την αναγνώριση συνολικού κόστους 300 εκατομμυρίων ευρώ, χωρίς όμως την απαίτηση άμεσης καταβολής.