Τι αναφέρει τουρκικό ΜΜΕ:
”Το Ισραήλ συνεχίζει τις σφαγές του στην Παλαιστίνη και τον Λίβανο με την ατελείωτη και απεριόριστη υποστήριξη που λαμβάνει από τον ιμπεριαλισμό των ΗΠΑ και τους Ευρωπαίους συμμάχους του. Ούτε ο ισλαμικός κόσμος (57 μέλη) ούτε ο αραβικός κόσμος (22 μέλη) μπορούν να σταματήσουν αυτή την αγριότητα. Επιπλέον, δεδομένου ότι ο Λίβανος έχει χάσει σε μεγάλο βαθμό την κρατική του εξουσία, αποτελεσματικότητα και ικανότητες λόγω της επιρροής των πολιτικών ταυτότητας, μεταξύ άλλων παραγόντων, υπάρχουν φόβοι ότι θα προκύψει μια νέα εσωτερική ένταση στη χώρα. Το να μην μπορείς να γίνεις έθνος, το να μην μπορείς να γίνεις κράτος, να κάνεις πολιτική μέσω ταυτοτήτων και να το μεταφέρεις αυτό σε συνταγματικό επίπεδο ξεχωρίζει ως το μεγαλύτερο πρόβλημα του Λιβάνου.
Είναι γνωστό ότι οι ΗΠΑ, μετά την εισβολή στο Ιράκ το 2003, μετέτρεψαν τη χώρα αυτή σε μια συνταγματική και πολιτική δομή παρόμοια με τον Λίβανο. Στην πραγματικότητα, το Greater Middle East Project (γνωστό ως Greater Middle East Project για συντομία, αργότερα ενημερώθηκε στο Greater Middle East and North Africa Project, GOKAP), το οποίο τέθηκε σε κυκλοφορία περίπου πριν από ένα τέταρτο αιώνα στις ΗΠΑ μέσω πολιτική, γραφειοκρατία, μέσα ενημέρωσης, ακαδημαϊκή κοινότητα και δεξαμενές σκέψης, οραματίστηκαν τη διαίρεση και τον κατακερματισμό των χωρών της περιοχής με βάση επιμέρους ταυτότητες.
Δυστυχώς, η ΒΟΠ έχει βρει μεγάλη γκάμα υποστηρικτών από όλες τις πλευρές της πολιτικής και σε όλα τα επίπεδα στη χώρα μας, ο πρωθυπουργός της εποχής είχε επανειλημμένα πει ότι ήταν συμπρόεδρος της ΒΟΠ. Το BOP είχε επίσης λάβει πολλά χειροκροτήματα στον ακαδημαϊκό κόσμο, τον επιχειρηματικό κόσμο και τα μέσα ενημέρωσης, ειδικά από πολιτικούς ισλαμιστές, εθνοτικούς αυτονομιστές, προσποιημένους ρεπουμπλικάνους και αριστερούς φιλελεύθερους (ό,τι κι αν σημαίνει αυτό).
Πάμε τώρα στο βασικό μας θέμα…
Γνωρίζουμε ότι μια από τις πιο συχνές ερωτήσεις στην εξωτερική πολιτική είναι εάν οι αξίες ή τα συμφέροντα είναι η προτεραιότητα. Μερικοί άνθρωποι απαντούν σε αυτή την ερώτηση με «ή αυτό ή εκείνο», ενώ άλλοι λένε «και αυτό και εκείνο». Ωστόσο, δεν έχουμε συναντήσει κανέναν που να λέει «ούτε αυτό ούτε εκείνο». Όσον αφορά τις αξίες, οι ταυτότητες έρχονται στο προσκήνιο περισσότερο στην Ανατολή. Στη Δύση, ο ιμπεριαλισμός, όταν πρόκειται για αξίες, αδειάζει από έννοιες όπως η δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και η ελευθερία και επιτίθεται σε καταπιεσμένα έθνη.
Τι γίνεται με τον σεχταρισμό; Πριν από χρόνια, θυμούνται τα λόγια του Turgut Özal για το Αζερμπαϊτζάν, «Είναι Σιίτες, εμείς είμαστε Σουνίτες». Από τότε έχει περάσει πολύ νερό κάτω από τη γέφυρα και η Τουρκία τείνει να ορίζει τις σχέσεις της με το Αζερμπαϊτζάν ως «δύο κράτη, ένα έθνος». Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν σεχταριστικές προκαταλήψεις στην προοπτική προς το Ιράν και τη Συρία, και είναι ισχυρές. Επιπλέον, η Τουρκία έχει χωρίσει ακόμη και τους Τουρκμένους σε Σουνίτες και Σιίτες, προσεγγίζοντας το ένα πιο κοντά και το άλλο πιο μακριά. Υπάρχει επίσης μια διαφορά μεταξύ της αντίδρασης (κηρύσσοντας εθνικό πένθος) όταν το Ισραήλ σκότωσε τον Ισμαήλ Χανίγιε, τον ηγέτη της σουνιτικής Χαμάς, και την αντίδραση όταν το Ισραήλ σκότωσε τον Χασάν Νασράλα, τον ηγέτη της σιιτικής Χεζμπολάχ.
Ας ρωτήσουμε ξανά: Ειδικά στην Τουρκία, κατά τη διαδικασία «Άνοιγμα», που ήταν ουσιαστικά ένα έργο κατάρρευσης και αποσύνθεσης, την περίοδο που αφαιρέθηκε ο όρος ΤΚ από τα ονόματα των δημοσίων ιδρυμάτων, τις ημέρες που η κυβέρνηση και το HDP. είχε καλές σχέσεις, έχει πετύχει τον στόχο της να προωθήσει τον κουρδικό εθνικισμό μαζί με τον Μπαρζανί στο Ιράκ, να προωθήσει τον σουνιτικό εθνικισμό εναντίον του Άσαντ στη Συρία και να αναδείξει την Αδελφότητα; Ο σεχταρισμός λειτούργησε στον βαθμό που περίμεναν όσοι υποστηρίζουν αυτήν την πολιτική στον κόσμο, στη Δύση και την Ανατολή, στην Ευρώπη και την Ασία, στις σχέσεις μας με τις ισλαμικές χώρες, ιδιαίτερα με τα σουνιτικά αραβικά κράτη;
Η απάντηση είναι ξεκάθαρη. Ακριβώς όπως οι πολιτικές ταυτότητας, οι εθνοτικές και σεχταριστικές πολιτικές είναι διχαστικές, αποσχιστικές, πολωτικές στο εσωτερικό και κατακερματίζουν την ταυτότητα των πολιτών και της εθνικής ταυτότητας, παράγουν επίσης τα ίδια αποτελέσματα στην εξωτερική πολιτική. Είναι καταδικασμένοι σε αποτυχία. Δεν είναι χρήσιμα ούτε στην Ανατολή ούτε στη Δύση. Δεν συμβάλλουν ούτε στην οικονομία ούτε στη διπλωματία. Όσοι υποστηρίζουν το αντίθετο μπορούν να δουν αυτή την απλή αλήθεια πιο καθαρά όταν θυμούνται τα προβλήματα που είχε η Τουρκία με την Αίγυπτο, τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα μέχρι πρόσφατα.
Ας μην ξεχνάμε: τα κράτη έχουν συμφέροντα, στόχους, προτεραιότητες, ορισμούς απειλών, στρατηγικά σχέδια, γεωπολιτικές ευαισθησίες. Η ικανότητα και η κλίμακα των κρατών που προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν στοιχεία οικονομικής, πολιτικής, στρατιωτικής ισχύος και ήπιας δύναμης με τον πιο αποτελεσματικό και αποδοτικό τρόπο για να επιτύχουν τους στόχους τους είναι το άθροισμα αυτών των στοιχείων ισχύος. Επομένως, τα κράτη πρέπει να ενεργούν ορθολογικά, ρεαλιστικά και πραγματιστικά. Δεν έχουν την πολυτέλεια να ονειρεύονται. Πρέπει να είναι προγραμματισμένα, υπολογισμένα και αποφασιστικά, όχι φιλόδοξα, μοχθηρά ή κακοδιάθετα.