Μετά από τρία ταραγμένα χρόνια ξηρασίας και αντίξοων καιρικών συνθηκών, η παγκόσμια παραγωγή ελαιολάδου αναμένεται -εκτός συγκλονιστικού απροόπτου- να επανέλθει στα φυσιολογικά της επίπεδα, κάτι που φυσικά δεν θα αφήσει ανεπηρέαστες τις τιμές.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την Επιστημονική Εταιρεία Εγκυκλοπαιδιστών Ελαιοκομίας (4Ε) -έναν φορέα από Έλληνες επιστήμονες και ανθρώπους της αγοράς με εξειδίκευση την ελαιοπαραγωγή- η παγκόσμια παραγωγή ελαιολάδου αναμένεται να αγγίξει φέτος τους 3.000 -3.200 χιλιάδες τόνους.
Βέβαια, η 4Ε τονίζει ότι οι εκτιμήσεις αυτές αφορούν την καλλιεργητική περίοδο που δεν θα διαταραχθεί από απρόοπτα καιρικά φαινόμενα.
Εκατό ημέρες μετά τις πρώτες της εκτιμήσεις για την παγκόσμια παραγωγή ελαιολάδου της νέας εσοδείας 2024/25, και επανεξέταση των δεδομένων, το συμπέρασμα της 4Ε είναι ότι αν και οι παραγωγές ορισμένων ελαιοπαραγωγικών χωρών αναθεωρούνται, η βασική εικόνα της ισπανικής και της παγκόσμιας παραγωγής θα παραμείνει στο ίδιο πλαίσιο.
Συγκεκριμένα, η εκτιμώμενη παραγωγή ελαιολάδου εσοδείας 2024/25 (ποσότητες σε χιλιάδες τόνους) έχει ως εξής:
Ισπανία 1.300 – 1.500
Τουρκία 300 – 320
Ελλάδα 230 – 290 (250)
Τυνησία 260 – 280
Ιταλία 180 – 200
Πορτογαλία 160 – 180
Μαρόκο 110 – 140
Συρία 90 – 100
Λοιπές 550 – 650
Εκτίμηση παγκόσμιας παραγωγής 3.000 – 3.200
Ελαιόλαδο: Η παραγωγή τα προηγούμενα χρόνια
paragogi_elaiolado_460ba.jpg
Η εκτίμηση για τιμές χονδρικής στο ελαιόλαδο
Λογικά, λοιπόν, οι τιμές πρώτης ύλης (χονδρική, βυτίου ex-work) αναμένεται να υποχωρήσουν, ιδίως όσο θα ξαναγεμίζουν οι δεξαμενές των ελαιοτριβείων, του εμπορίου και της βιομηχανίας τυποποίησης μετά τον Δεκέμβριο 2024.
Μία τιμή παραγωγού μεταξύ των 5-5,5€/κιλό για τα μέσης ποιότητας έξτρα παρθένα ελαιόλαδα θα μπορούσε να θεωρηθεί «λογική» υπό τις παραπάνω συνθήκες. Ενδεικτικά, η τιμή παραγωγού (βυτίο στην πόρτα του ελαιοτριβείου) ξεκίνησε από 9 ευρώ/κιλό και έφτασε να πωλείται στα 7-7,5€/κιλό.
Τι ρόλο θα παίξει η κατανάλωση στο ελαιόλαδο
Ωστόσο, ο κύριος προσδιοριστικός παράγοντας αναμένεται να αποδειχθεί η κατανάλωση. Τις δύο τελευταίες εμπορικές περιόδους η εκτόξευση των τιμών των ελαιολάδων οδήγησε ένα σημαντικό τμήμα της κατανάλωσης ελαιολάδου, μεταξύ 30 και 40%, να «μεταναστεύσει» σε ανταγωνιστικά σπορέλαια ή και να περιορίσει τις διάφορες χρήσεις στη μαζική αλλά και στην οικιακή εστίαση. Το μεγάλο «στοίχημα» του ελαιολάδου είναι να επανακάμψει αυτή η κατανάλωση όσο το δυνατόν πιο γρήγορα. Διαφορετικά η ανισορροπία με το πλεόνασμα της προσφοράς θα τείνει να πιέζει πτωτικά τις τιμές παραγωγού. Γι΄ αυτό λοιπόν η αποκλιμάκωση των τιμών στα ράφια των αλυσίδων λιανικής, όπως και οι δράσεις προώθησης της κατανάλωσης είναι ζωτικής σημασίας για την ισορροπία όλου του κλάδου και προς το συμφέρον και των ελαιοπαραγωγών.
Το ελαιόλαδο αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 1,5% της παγκόσμιας παραγωγής και κατανάλωσης ελαίων και λιπών. Ως εκ τούτου, η συνεργασία μεταξύ όλων των ελαιοπαραγωγικών χωρών, των εμπλεκομένων της αλυσίδας αξίας και των επιστημόνων είναι ζωτικής σημασίας.