Αντιμέτωπη με τη διαμόρφωση εκ νέου ενός δύσκολου περιβάλλοντος στις σχέσεις με τη Βόρεια Μακεδονία βρίσκεται η χώρα μας, καθώς ο πρώτος γύρος των προεδρικών εκλογών που διεξήχθη χθες αναδεικνύει τη δυναμική του εθνικιστικού VMRO-DPMNE ενόψει και των βουλευτικών εκλογών της 8ης Μαΐου.
Η υποψήφια για την προεδρία της χώρας, Γκιορντάνα Σιλιανοβσκα, που υποστηρίζεται από το VMRO-DPMNE προηγείται σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα του υποψήφιου του SDSM και νυν προέδρου Στέβο Πεντάροφσκι και έτσι θα έχει το προβάδισμα για τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών που θα γίνει την ίδια ημέρα με τις βουλευτικές εκλογές.
Με καταμετρημένο το 60% των ψήφων, η Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα συγκεντρώνει ποσοστό 38%, ενώ ο Στέβο Πεντάροφσκι αποσπά το 19% των ψήφων. Στην τρίτη θέση είναι ο υποψήφιος του συγκυβερνώντος αλβανικού κόμματος DUI και υπουργός Εξωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας, Μπουγιάρ Οσμάνι με ποσοστό 15% και ακολουθεί ο υποψήφιος του συνασπισμού τεσσάρων αντιπολιτευόμενων αλβανικών κομμάτων, Άρμπεν Ταραβάρι με ποσοστό 12%.
- Ο Πρόεδρος του VMRO -DPMNE κ. Μίτσκοσκι και η Σιλιάνοβσκα είναι δυο από τους κορυφαίους επικριτές της Συμφωνίας των Πρεσπών και αυτοί που ηγήθηκαν στη διάρκεια του δημοψηφίσματος της καμπάνιας για απόρριψη της Συμφωνίας που οδήγησε στην αλλαγή του Συνταγματικού Ονόματος της χώρας.
Και οι δυο αυτοί πολιτικοί που πιθανότατα από τις 8 Μαΐου θα αναλάβουν τη διακυβέρνηση της χώρας έχουν αμφισβητήσει τη Συμφωνία των Πρεσπών χρησιμοποιούν το παλιό συνταγματικό όνομα της χώρας «Μακεδονία» και μάλιστα η κ. Σιλιανοβσκα δήλωσε πριν λίγες ημέρες ότι η ίδια δεν θα χρησιμοποιήσει το νέο όνομα όταν αναλάβει τα καθήκοντα της εφόσον φυσικά εκλεγεί στη θέση της Προέδρου της χώρας.
Ο ίδιος ο ηγέτης του κόμματος που θεωρείται σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις επόμενος πρωθυπουργός Κ. Μίτσκοσκι έχει ανοίξει τώρα μέτωπο και με τη Βουλγαρία καθώς απορρίπτει την απαίτηση της Βουλγαρίας να εντάξει τους Βουλγάρους ως συστατικό στοιχείο του κράτους με νέα αναθεώρηση του Συντάγματος, παρά το γεγονός ότι η Βουλγαρία έχει θέσει βέτο στην ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας.
Ο κ. Μίτσκοσκι μάλιστα δήλωσε την προηγούμενη εβδομάδα ότι δεν θα δεχθεί καμιά νέα αναθεώρηση του Συντάγματος και ότι οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να στείλουν τους Βουλγάρους για «καφέ» όταν συζητηθεί η ευρωπαϊκή προοπτική της Βόρειας Μακεδονίας (κατά το πρότυπο της απουσίας Όρμπαν στη διάρκεια των αποφάσεων για Ουκρανία).
Δυστυχώς, η ανάδειξη ενός σκληροπυρηνικού εθνικιστικού σχηματισμού στην ηγεσία της γειτονικής χώρας θα προκαλέσει μια σειρά προβλημάτων στις σχέσεις με την Ελλάδα. Αν και ο Κ. Μίτσκοσκι στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου δεν έθιξε θέμα «καταγγελίας» της Συμφωνίας των Πρεσπών, το γεγονός και μόνο ότι κορυφαίοι θεσμικοί παράγοντες της χώρας θα αρνούνται να αναφέρονται στη χώρα τους με το συνταγματικό όνομα της και θα χρησιμοποιούν το «Μακεδονία» θα συνιστά κατάφωρη παραβίαση της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Επίσης, επιχειρώντας μια διασταλτική ερμηνεία ακόμη και των προβλέψεων που έχουν υιοθετηθεί από τη γειτονική χώρα, με τη χρήση του όρου «Μακεδονία» σε όλο και περισσότερους θεσμούς και δραστηριότητες αλλά και κωλυσιεργώντας ακόμη περισσότερο την αλλαγή των διαβατηρίων (η προθεσμία έχει λήξει προ διμήνου) θα προκαλέσουν την αντίδραση της Αθήνας.
Φυσικά, με μια κυβέρνηση VMRO-DPMNE δεν θα πρέπει να περιμένει κανείς ότι θα ξεκινήσει έστω και τώρα η συζήτηση για την αλλαγή των σχολικών βιβλίων η οποία δεν έγινε τα προηγούμενα έξι χρόνια ούτε και οι συνομιλίες για τον καθορισμό της χρήσης του όρου «Μακεδονικός» για εμπορική χρήση.
- Και τα προβλήματα βεβαίως είναι πολλά, αρκεί να δει κανείς τον τρόπο με τον οποίο τα «Μακεδονικά κρασιά» συνεχίζουν ακόμη να προβάλλονται στο ράφι των αγορών της Ευρώπης δίπλα στα Ελληνικά Μακεδονικά κρασιά.
- Σε ό,τι αφορά στα αγάλματα στην πλατεία των Σκοπίων το αστείο εφεύρημα της τοποθέτησης ταμπελίτσας που αναφέρει ότι αφορούν ελληνική πολιτιστική κληρονομιά ο Αλέξανδρος και ο Φίλιππος, αυτά έχουν αφαιρεθεί από την πρώτη κιόλας στιγμή…
Για την Αθήνα φυσικά δεν θα υπάρχει άλλη επιλογή από την καταγγελία των παραβιάσεων της Συμφωνίας των Πρεσπών η οποία έλυσε μεν το θέμα της διεθνούς ονομασίας αλλά άφησε ανοικτά πολλά μέτωπα και κυρίως δεν έκοψε τον ομφάλιο λώρο του εθνικιστικού αλυτρωτισμού στη Βόρεια Μακεδονία, που βρίσκει και πάλι το κατάλληλο πολιτικό κλίμα για να εκφρασθεί.
Έτσι θα πρέπει εγκαίρως να διαμηνυθεί στον Κ. Μίτσκοσκι ο οποίος εξάλλου ανήκει στην ίδια ευρωπαϊκή πολιτική οικογένεια με τη ΝΔ, ότι η επιστροφή στο παρελθόν των αντιπαραθέσεων και στο «κρυφτούλι με τη χρήση του παλιού συνταγματικού ονόματος κατά παράβαση των συμφωνηθέντων θα έχει σημαντικό κόστος για την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας του.
Και αυτός θα είναι μονόδρομος και για την ελληνική κυβέρνηση η οποία όπως δημοσίως έχει δηλώσει ήταν αντίθετη με τη Συμφωνία των Πρεσπών, αλλά θα σεβαστεί τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας. Με την προϋπόθεση φυσικά ότι το ίδιο θα πράξει και η άλλη πλευρά…