Σε μια πρόσφατη απόφαση, το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισλαμαμπάντ διέταξε κλήτευση όλων των προηγούμενων και σημερινών κυβερνήσεων που είναι υπεύθυνες για τις «αναγκαστικές εξαφανίσεις», ενώ απέκλεισε τον στρατό από την απόφαση. Οι αμυντικές δυνάμεις στο Πακιστάν κατηγορούνται ευρέως ότι ευθύνονται για την «εξαφάνιση» περίπου 5.000 έως 8.000 ατόμων, ωστόσο, ο αποκλεισμός του στρατού από την κλήση υπογραμμίζει τον υποτιθέμενο ρόλο του στην πολιτική αναταραχή του Πακιστάν.
Η οδηγία από ένα δικαστήριο με επικεφαλής τον δικαστή Athar Minallah ήρθε στις 30 Μαΐου, μετά τον ισχυρισμό της πρώην υπουργού Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Shireen Mazari ότι είχε κληθεί από τον ισχυρό βραχίονα πληροφοριών του πακιστανικού στρατού, το Inter-Services Intelligence (ISI). σε σχέση με την κίνηση της κυβέρνησής της για «αγνοούμενους».
Η Mazari, η ίδια αναλύτρια ασφαλείας, ήταν στην κυβέρνηση του Imran Khan, η οποία καταψηφίστηκε τον περασμένο μήνα. Όπως ο Χαν, έχει ασκήσει κριτική στον υποτιθέμενο ρόλο του στρατού στη συνεχιζόμενη πολιτική αναταραχή. Στις ανακοινώσεις του, το δικαστήριο ζήτησε να ανακτηθούν όλοι οι «αγνοούμενοι» και να προσαχθούν ενώπιον του δικαστηρίου στις 17 Ιουνίου, διαφορετικά οι Πρωθυπουργοί και οι υπουργοί Εσωτερικών, τόσο του παρελθόντος όσο και του παρόντος, πρέπει να παρουσιαστούν ενώπιον του.
Το ζήτημα της «εξαφάνισης» μεγάλου αριθμού ανθρώπων ξεκίνησε το 1999 και έγινε μεγαλύτερο μετά την 11η Σεπτεμβρίου και τον ρόλο του Πακιστάν στον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας» υπό την ηγεσία των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν. Πολλοί που κρατήθηκαν, ή πήγαν στην εξορία, ή υποπτεύονταν ότι κατέληξαν στις φυλακές των ΗΠΑ στο Γκουαντάναμο της Κούβας, καταγράφηκαν ως «αγνοούμενοι» ή «εξαφανισμένοι» και οι οικογένειές τους ταράζουν εδώ και πολύ καιρό.
Το Ανώτατο Δικαστήριο του Πακιστάν, όπως και άλλα δικαστήρια, και ο ίδιος ο δικαστής Μιναλάχ, εξέδωσε εντολές ζητώντας να ανακτηθούν οι αγνοούμενοι και να αποδοθούν στις οικογένειές τους. Ο Minallah πέρυσι ζήτησε να αποζημιωθούν οι οικογένειές τους από την κυβέρνηση της εποχής.
Ενώ ο Μουσάραφ έχει κατονομαστεί στη διάταξη, άλλα πρώην «στελέχη» – οι πρωθυπουργοί και οι υπουργοί Εσωτερικών, του παρελθόντος και του παρόντος, δεν έχουν συμπεριληφθεί στη λίστα.
«Το βάρος κάθε διευθύνοντος συμβούλου είναι να αντικρούσει το τεκμήριο και να εξηγήσει γιατί μπορεί να μην δικαστεί για το αδίκημα της εσχάτης προδοσίας», είπε ο δικαστής με αυστηρή εντολή.
Όπως αναφέρουν τοπικά μέσα ενημέρωσης, οι ακτιβιστές από την επαρχία Μπαλουχιστάν βρίσκονται ψηλά στη λίστα των «αγνοουμένων». Οι «εθνικιστές» των Μπαλόχ, που σχηματίζουν πολλές ομάδες, πολεμούν το κράτος για να αντιταχθεί στον περιορισμό των πολιτικών δικαιωμάτων και στα έργα του Οικονομικού Διαδρόμου της Κίνας Πακιστάν (CPEC) που λένε ότι στερούν τους Μπαλόχους από φυσικούς πόρους, ενώ δίνουν λίγες θέσεις εργασίας.
Σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία, η επιτροπή έλαβε 3.000 περιπτώσεις τέτοιων εξαφανίσεων. Μέχρι το 2021, η Επιτροπή ανέφερε ότι έχει λάβει 7.000 περιπτώσεις εξαναγκαστικής εξαφάνισης από την έναρξή της και έχει επιλύσει περίπου 5.000 από αυτές τις υποθέσεις.
Το ζήτημα της αναγκαστικής εξαφάνισης στο Πακιστάν προέκυψε κατά την εποχή Μουσάραφ (1999 έως 2008), αλλά η πρακτική συνεχίστηκε και στις επόμενες κυβερνήσεις.
Ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ισχυρίζονται ότι οι υπηρεσίες επιβολής του νόμου στο Πακιστάν ευθύνονται για τις περιπτώσεις εξαναγκαστικής εξαφάνισης στο Πακιστάν. Ωστόσο, οι αρχές επιβολής του νόμου στο Πακιστάν αρνούνται κάτι τέτοιο και επιμένουν ότι πολλοί από τους αγνοούμενους είτε έχουν ενταχθεί σε μαχητικές οργανώσεις όπως η Tehreek-e-Taliban Pakistan (TTP) στο Αφγανιστάν και σε άλλες ζώνες συγκρούσεων, είτε έχουν διαφύγει για να γίνουν παράνομοι μετανάστης στην Ευρώπη και πέθανε καθ’ οδόν, ανέφεραν τα τοπικά μέσα ενημέρωσης.
Οι αναγκαστικές εξαφανίσεις χρησιμοποιούνται ως εργαλείο από τις πακιστανικές αρχές για να τρομοκρατήσουν ανθρώπους που αμφισβητούν το παντοδύναμο στρατό της χώρας ή αναζητούν ατομικά ή κοινωνικά δικαιώματα. Περιπτώσεις εξαναγκαστικών εξαφανίσεων έχουν καταγραφεί κυρίως στις επαρχίες του Μπαλουχιστάν και της Χιμπερ-Παχτούνχβα της χώρας που φιλοξενούν ενεργά αυτονομιστικά κινήματα.