Ο Ιούνιος θα είναι μήνας εξελίξεων σηματοδοτώντας την ναυπηγική αναγέννηση της Ελλάδας αλλά και την περαιτέρω ενίσχυση του Πολεμικού Ναυτικού, αυτή τη φορά με κορβέτες.
του Χρήστου Μαζανίτη
Το Πολεμικό Ναυτικό (ΠΝ) χρειάζεται πλοία… χθες. Αυτό το έχουμε γράψει ουκ ολίγες φορές στο enikos.gr, ως κοινό συμπέρασμα στις συσκέψεις των τελευταίων χρόνων που λαμβάνουν χώρα στο ΓΕΝ, στο ΓΕΕΘΑ και το υπουργείο Εθνικής Άμυνας.
Η τελευταία φορά που δόθηκε παραγγελία για φρεγάτες ήταν το 1989 ενώ τα επόμενα πλοία που παραγγέλθηκαν ήταν οι 7 πυραυλάκατοι (ΤΠΚ) κλάσης «ΡΟΥΣΣΕΝ», τύπου Super Vita στις αρχές του 2.000 με τα 6 να έχουν παραδοθεί ήδη και την 7η να παραλαμβάνεται από το Πολεμικό Ναυτικό μες στο προσεχές χρονικό διάστημα.
Τα ναυπηγεία Ελευσίνας
Τις επόμενες ημέρες κατατίθεται από τα υπουργεία Ανάπτυξης και Οικονομικών το νομοσχέδιο εξυγίανσης των Ναυπηγείων Ελευσίνας, βάσει τους σχεδίου εξυγίανσης που έχει καταθέσει η αμερικανική εταιρεία ONEX για το «Εμπορικό» κομμάτι και σε συνεργασία με την ιταλική Fincantieri για το «Αμυντικό».
Το σημαντικότερο – και προς έκπληξη όλων – είναι ότι κατατίθεται σχέδιο εξυγίανσης της βαριάς βιομηχανίας της χώρας, χωρίς να συνδέεται με κρατικό συμβόλαιο. Δηλαδή, πουθενά στις εισηγήσεις δεν υπάρχει η παραμικρή αναφορά ότι για την βιωσιμότητα του επιχειρηματικού πλάνου πρέπει το ελληνικό δημόσιο – εν προκειμένω το Πολεμικό Ναυτικό – να προχωρήσει σε παραγγελία πλοίων ή στο κλείσιμο συμβολαίων.
Σύμφωνα με επιβεβαιωμένες πληροφορίες του enikos.gr, το σχέδιο περιλαμβάνει επενδύσεις περίπου 170 εκατ. ευρώ στο «Εμπορικό» κομμάτι των ναυπηγείων, εκ των οποίων τα 102 εκατ. προέρχονται από τον Κρατικό Αμερικανικό Οργανισμό Επενδύσεων DFC.
Σε πρώτη φάση προβλέπεται η ONEX να επενδύσει άμεσα 15 εκατ. και η DFC επιπλέον 50.
Τα καλά νέα συνεχίζονται και στο «Αμυντικό» κομμάτι, στο οποίο η ιταλικό Fincantieri μέσω της κοινοπραξίας με την ONEX σχεδιάζει να επενδύσει περίπου 100 εκατ.
Σύμφωνα με όσα προβλέπει το νομοσχέδιο, η κοινοπραξία θα αναλάβει την εξυπηρέτηση χρεών ύψους 220 εκατ. ευρώ, σε σύνολο 419 εκατ. που έχουν προκύψει από την προηγούμενη εταιρεία καθώς και ενέργειες του δημοσίου, ενώ αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία είναι ότι το «Αμυντικό» τμήμα των ναυπηγείων αναλαμβάνει να εξυπηρετήσει το χρέος που έχει προκύψει προς το Πολεμικό Ναυτικό, ύψους 143 εκατ. σε βάθος 30 ετών.
Έτσι, με το νέο σχήμα προκύπτει μεγάλο όφελος για το ελληνικό δημόσιο, αφού σε περίπτωση πτώχευσης και βίαιης ρευστοποίησης των Ναυπηγείων θα λάβει πάνω από 25% επιπλέον των χρημάτων.
Υπολογίζεται ότι το εμπορικό και το αμυντικό τμήμα των ναυπηγείων θα απασχολούν πάνω από 2.000 άτομα, με τα οφέλη για το ελληνικό δημόσιο να είναι πάνω από μισό δισ. ευρώ, αφού υπολογίζεται ότι μόνο τα ασφαλιστικά ταμεία θα λάβουν 300 εκατ. ενώ θα υπάρχουν κι επιπλέον έσοδα από τους φόρους.
Σε αυτά, αν υπολογιστεί και η έμμεση αύξηση κατά 0,5% στο ΑΕΠ, μπορεί κάποιος να καταλάβει γιατί το υπουργείο Ανάπτυξης και η Κυβέρνηση στηρίζουν το σχέδιο εξυγίανσης των ναυπηγείων.
Οι κορβέτες
Πριν από λίγες ημέρες, στην τελετή για το «Κίνημα του Ναυτικού» στην Σχολή Ναυτικών Δοκίμων, ο ίδιος ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Παναγιωτόπουλος εκμυστηρευόταν σε δημοσιογραφικό πηγαδάκι ότι «μέχρι το τέλος Ιουνίου θα έχει ληφθεί η απόφαση για τις Κορβέτες του Πολεμικού Ναυτικού, ανεξάρτητα από την αναβάθμιση των ΜΕΚΟ, που έχει αποφασιστεί ότι θα προχωρήσουν κανονικά».
Άλλωστε, βάσει του σχεδιασμού του ΓΕΕΘΑ, που έχει εγκριθεί από την σχετική συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ το 2021, η δομή δυνάμεων προβλέπει την ύπαρξη 12 Φρεγατών και 6 κορβετών στην δύναμη του Στόλου. Συνεπώς, η ναυπήγηση των κορβετών δεν θα φέρουν αντικατάσταση των παλαιών φρεγατών “S” όπως είχε αφεθεί να εννοηθεί παλαιότερα από στρατιωτικές πηγές.
Οι μνηστήρες είναι πολλοί και γι’ αυτό το πρόγραμμα, με τους Γάλλους να κομίζουν την πρόταση των Gowind, έχοντας την δυναμική που απέκτησαν από το πρόγραμμα των Belharra. Ακολουθούν οι Ολλανδοί με τις Sigma και η Fincantieri – ΟΝΕΧ με την φρεγατο-κορβέτα DOHA.
Κύκλοι από το ΠΝ με τους οποίους επικοινώνησε το enikos.gr επεσήμαναν ότι αυτή τη στιγμή το συνολικό πακέτο φαίνεται να το καλύπτει η αμερικανο-ιταλική πρόταση, που προσφέρει ναυπήγηση των πλοίων στα Ναυπηγεία Ελευσίνας και την μεταφορά τεχνογνωσίας.
Όπως έχει ανακοινώσει η κοινοπραξία, προσφέρονται έγγραφες διαβεβαιώσεις για την πιστή τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων και των απαιτήσεων του ΠΝ, τη στιγμή που το σχέδιο προβλέπει την πρώτη DOHA να παραλαμβάνει σε 36 μήνες και τις υπόλοιπες 3 (που θα ναυπηγηθούν στην Ελλάδα) σε διάστημα 24 έως 12 μηνών (σ.σ. ο χρόνος θα μειώνεται όσο προχωρούν οι επενδύσεις).
Η πρόταση περιλαμβάνει υπηρεσίες υποστήριξης (Follow on Support), από την έναρξη μέχρι το τέλος ζωής του πλοίου, κάτι στο οποίο πάσχουν διαχρονικά όλες οι μονάδες του Πολεμικού Ναυτικού.
Επίσης, κι αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, η πρόταση έχει την απόλυτη στήριξη της ιταλικής κυβέρνησης, που σημαίνει ότι υπάρχουν τράπεζες για την εκταμίευση των απαραίτητων κεφαλαίων και ταυτόχρονα όλα τα δάνεια θα εκταμιευθούν με την εγγύηση του ιταλικού δημοσίου. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι εκτός από τα 6 χρόνια περιόδου χάριτος στην αποπληρωμή, μπορεί να δοθούν επιπλέον 12 χρόνια χρηματοδότησης, ανεβάζοντας σε συνολικά 18 χρόνια την αποπληρωμή των δανείων.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι εάν οι 4 κορβέτες, μαζί με την αναβάθμιση των τεσσάρων ΜΕΚΟ κοστίσουν 2,2 δις, η Ελλάδα θα καταβάλει περίπου 122 εκατ. τον χρόνο για την αποπληρωμή τους, έχοντας όμως εξασφαλισμένη την Συνεχή Υποστήριξη των πλοίων.
Κυβέρνηση, παράγοντες της αγοράς αλλά και κύκλοι του ΠΝ βλέπουν πλέον το σχέδιο της Ελευσίνας ως το μόνο ρεαλιστικό και βιώσιμο, αφού η εξυγίανση των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά φαίνεται να κολλά σε νέα νομικής φύσεως προβλήματα.
Μπορεί να βρέθηκε επενδυτής, όμως το δημόσιο δεν έχει καταφέρει ακόμη να απαλλαγεί από τα προβλήματα του παρελθόντος, μεταθέτοντας σε μελλοντικό χρόνο (άγνωστο πόσο) το σχέδιο αξιοποίησής τους. Από τη μία το Συμβούλιο της Επικρατείας εξέδωσε απόφαση, η οποία αναμένεται να καθαρογραφτεί τον Οκτώβριο, για τον δήμο Χαϊδαρίου, που διεκδικεί μέρος των ναυπηγείων για την εμπορική αξιοποίησή τους. Σύμφωνα με πληροφορίες του enikos.gr, το ανώτατο δικαστήριο της χώρας δηλώνει αναρμόδιο για την έκδοση γνωμοδότησης παραπέμποντας την υπόθεση σε αστικό δικαστήριο.
Ταυτόχρονα, εμφανίστηκε ο παλιός ιδιοκτήτης των ναυπηγείων, ο Γαλλολιβανέζος Ισκαντάρ Σάφα, ο οποίος επικαλείται απόφαση του Αρείου Πάγου, που επικυρώνει τελεσίδικα την καταδίκη του Ελληνικού Δημοσίου σε διεθνή διαιτητικά δικαστήρια και την υποχρέωσή του να καταβάλει αποζημιώσεις, συνολικού ύψους 210 εκατ. ευρώ συν τόκους, για αθέτηση συμφωνιών.
Ο κος Σάφα φέρεται να ζητά πίσω τον έλεγχο των ναυπηγείων και την επανέναρξη του προγράμματος ναυπήγησης 2 νέων υποβρυχίων κλάσης «ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ» για το ΠΝ, όπως προέβλεπε το αρχικό συμβόλαιο.