Η θέση της Ρωσίας και ο ρόλος του LNG
Οι εισαγωγές της Ευρώπης σε υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) ξεπέρασαν για πρώτη φορά τις εισαγωγές φυσικού αερίου από αγωγούς καθώς η Γηραιά Ήπειρος καταβάλλει προσπάθεια να απεξαρτηθεί ενεργειακά από τη Μόσχα.
Μάλιστα η Ρωσία έχασε την πρωτιά στις εξαγωγές φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, τίτλο τον οποίο κατέχει πλέον η Νορβηγία καθώς λόγω του πολέμου στην Ουκρανία ξαναμοιράζεται η ενεργειακή τράπουλα στη Γηραιά Ήπειρο –και όχι μόνο.
Μείωση του αερίου αγωγών
Στοιχεία από το Ινστιτούτο Ενέργειας (Energy Institute) δείχνουν ότι οι συνολικές εισαγωγές φυσικού αερίου μέσω αγωγών προς την Ευρώπη μειώθηκαν πέρσι κατά 35% (κατά 82 δισ. κυβικά μέτρα), κάτι που οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στη μείωση της ροής από τη Ρωσία. Συνολικά οι εισαγωγές αυτές μειώθηκαν στα 150,8 δισ. κυβικά μέτρα με το μεγαλύτερο ποσοστό να προέρχεται από τη Ρωσία.
Συνολικά και σε παγκόσμιο επίπεδο η διακίνηση φυσικού αερίου μέσω αγωγών μειώθηκε το 2022 κατά 15% (78 δισ. κυβικά μέτρα). Συνολικά οι εξαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου μέσω αγωγών μειώθηκαν κατά 38%. Η Μέση Ανατολή είδε τις εξαγωγές της μέσω αγωγών να αυξάνονται κατά 12 δισ. κυβικά μέτρα, ενώ η Κίνα αύξησε τις εισαγωγές φυσικού αερίου κατά 5 δισ. κυβικά κέντρα.
Tο LNG
Το Energy Institute στη νέα του έκθεση αναφέρει ακόμη ότι οι προμήθειες υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) αυξήθηκαν το 2022 κατά 5% ή 26 δισ. κυβικά μέτρα φτάνοντας τα 542 δισ. κυβικά μέτρα, επίπεδα παρόμοια με αυτά του 2021. Η μεγαλύτερη αύξηση στην παροχή LNG καταγράφηκε από τη Βόρειο Αμερική και αυτή ανέρχεται σε 10 δισ. κυβικά μέτρα.
Ειδικά για την Ευρώπη αναφέρεται ότι αύξησε τις εισαγωγές της σε LNG κατά 57%. Έτσι οι ποσότητες LNG που έφτασαν πέρσι στη Γηραιά Ήπειρο ανήλθαν σε 170 δισ. κυβικά μέτρα, ξεπερνώντας τις (μη υγροποιημένες) ποσότητες που έφτασαν μέσω αγωγού. Για να επιτευχθεί η διακίνηση τόσο μεγάλων ποσοτήτων, οι Ευρωπαϊκές χώρες αναγκάστηκαν να κατασκευάσουν ειδικούς σταθμούς (terminals) για την εισαγωγή LNG –με το ανάλογο βέβαια κόστος.
Για την αύξηση της ζήτησης LNG σε παγκόσμιο επίπεδο υπεύθυνη είναι η Ευρώπη, καθώς ζήτησε παραπάνω ποσότητες κατά 62 δισ. κυβικά μέτρα για το 2022. Αντίθετα οι χώρες στην περιοχή της Ασίας Ειρηνικού μείωσαν τις εισαγωγές LNG κατά 24 δισ. κυβικά μέτρα και εκείνες στην Κεντρική και Βόρειο Αμερική τις μείωσαν κατά 11 δισ. κυβικά μέτρα.
Η Ιαπωνία ξεπέρασε την Κίνα ως η χώρα με τις μεγαλύτερες εισαγωγές LNG καθώς ήταν υπεύθυνη για σχεδόν το 60% της συνολικής αύξησης στη ζήτηση για LNG το 2022.
Από πού αγοράζει φυσικό αέριο η Ευρώπη
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στα τέλη του περασμένου έτους, ο μεγαλύτερος προμηθευτής φυσικού αερίου της Γηραιάς Ηπείρου είναι, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και τις επακόλουθες κυρώσεις, η Νορβηγία με ποσοστό περίπου 25%. Σε λίγο χαμηλότερα επίπεδα κυμαίνεται πλέον το μερίδιο της Ρωσίας αν και δεν είναι ξεκάθαρο ακόμη το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση ιδιαίτερα από το φθινόπωρο και μετά που οι ενεργειακές ανάγκες αναμένεται να αυξηθούν σημαντικά.
Άλλο ένα 25% περίπου είναι το μερίδιο που έχουν συνδυαστικά στην τροφοδοσία της Ευρώπης με φυσικό αέριο –και συγκεκριμένα με LNG- οι ΗΠΑ, το Κατάρ και η Νιγηρία. Η Αλγερία προμηθεύει περίπου το 12% των αναγκών της Ευρώπης σε φυσικό αέριο, ενώ από άλλες πηγές προέρχεται αντίστοιχο ποσοστό.
Η Γερμανία
Ενδεικτικό του χάρτη που έχει αλλάξει είναι ότι ακόμη και ο μέχρι πρότινος πολύ στενός σύμμαχος της Ρωσίας στην ενέργεια, η Γερμανία, κλείνει τώρα συμφωνίες με τις ΗΠΑ. Το Βερολίνο υπέγραψε νέα μακροπρόθεσμη συμφωνία για την εισαγωγή αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου καθώς κινείται να αντικαταστήσει τη ρωσική ενέργεια στην οικονομία της εν μέσω του πολέμου της Ουκρανία.
Η SEFE -Securing Energy For Europe — η εταιρεία που δημιουργήθηκε από την κρατικοποίησης των γερμανικών δραστηριοτήτων της ρωσικής κρατικής Gazprom στη Γερμανία— θα αγοράζει 2,25 εκατομμύρια τόνους LNG ετησίως από την Venture Global LNG, την αμερικανική εταιρεία ανάπτυξης τερματικών σταθμών για εξαγωγές, κατά μήκος του Κόλπου του Μεξικού.
Πηγή: ΟΤ