Του Στέργιου Δ. Θεοφανίδη
Modular Advanced Missile – Νέος σπονδυλωτός πύραυλος αέρος–αέρος, φιλοσοφίας του γαλλικού MICA, υπό ανάπτυξη στις ΗΠΑ. Η ονομασία που έχει αποδοθεί στο νέο υπό ανάπτυξη προηγμένο όπλο αέρος – αέρος στις ΗΠΑ, είναι εντελώς ανεπίσημη. ΜΑΜ ήτοι Modular Advanced Missile. Κανένα στοιχείο δεν έχει δοθεί στη δημοσιότητα σχετικό με τη διαμόρφωση και τις δυνατότητές του. Οι πληροφορίες για την διεξαγωγή του προγράμματος ανάπτυξής του, παράλληλα με αυτή άλλων πυραύλων αέρος – αέρος νέας γενιάς, προήλθαν από τη δημοσιοποίηση του προϋπολογισμού της USAF για το έτος 2023, μόλις λίγους μήνες πριν…
Στους πυραύλους αέρος – αέρος νέας γενιάς των ΗΠΑ το DP έχει αναφερθεί κατ επανάληψη στο παρελθόν με όσα στοιχεία προέρχονται από αμερικανικά δημοσιεύματα, ενώ παράλληλα έχει αναδείξει και την κρισιμότητα των αεροφερόμενων φονικών συστημάτων λέιζερ στις μελλοντικές επιχειρήσεις αέρος – αέρος. Σε ό,τι αφορά στον Modular Advanced Missile, η ανάπτυξή του καλύπτει ένα σημαντικό επιχειρησιακό κενό στις τάξεις των μάχιμων αεροπορικών δυνάμεων των ΗΠΑ. Ένα κενό που αποκαλύφθηκε και περιγράφηκε με σαφήνεια, μέσα από την πολυήμερη προσπάθεια την Αμερικανικής Αεροπορίας (USAF) να καταρρίψει πρόσφατα κινέζικο αερόστατο που πετούσε σε μεγάλο ύψος, στον αμερικανικό εναέριο χώρο!
Οι Αμερικανοί επομένως, όπως όλα δείχνουν, αναπτύσσουν ήδη ένα νέο πύραυλο αέρος – αέρος, ίδιας ακριβώς φιλοσοφίας με τον γαλλικό MICA… Αυτό τουλάχιστον εικάζεται ότι υποδηλώνει η λέξη Modular (σπονδυλωτός, τμηματικός). Το ότι δηλαδή θα φέρει και μια κεφαλή με αισθητήρα αναζήτησης υπερύθρων (IIR), αλλά και κεφαλή με αισθητήρα ραντάρ. Εδώ θα πρέπει να υπενθυμιστεί ότι επί δεκαετίες ολόκληρες, οι πύραυλοι αέρος -αέρος στο αμερικανικό οπλοστάσιο είναι μόλις δύο. Από τα τέλη της δεκαετίας του ‘50 ο μικρής ακτίνας, καθοδήγησης υπερύθρων (IIR), AIM-9 Sidewinder και από τις αρχές της δεκαετίας του ‘90 (1991) ο μέσης ακτίνας, εξοπλισμένος με αισθητήρα ραντάρ, AIM-120 AMRAAM. Η τελευταία του έκδοση, ο Delta (-D), αποτελεί σημαντικό εξελικτικό βήμα σε σχέση με τις προγενέστερες και κατά συνέπεια θα λειτουργήσει ως ο συνδετικός κρίκος με τους υπό ανάπτυξη πυραύλους αέρος – αέρος νέας γενιάς.
Vidverto Player
Στα νέα χαρακτηριστικά που εισάγει, δεν περιλαμβάνεται μόνο η κατά 50% αυξημένη ακτίνα του σε σχέση με τους -C5 και -C7, αλλά και η ύπαρξη ζεύξης δεδομένων (data link) για λήψη και μετάδοση (two way) στοιχείων, δηλαδή πλήρη συνεργασία με το μαχητικό–φορέα, καθ’ όλη τη διάρκεια της πτήσης προς το στόχο και νέα μονάδα αδρανειακής ναυτιλίας (IMU: Inertial Measurement Unit) συνδυασμένη με δέκτη δορυφορικής πλοήγησης (GPS). Κατά τους Αμερικανούς, ο AIM-120D πέτυχε την κατάρριψη τηλεκατευθυνόμενου στόχου BQM-167 στη διάρκεια άσκησης το Μάρτιο του 2021, στη μεγαλύτερη απόσταση που έχει ποτέ καταγραφεί μέχρι σήμερα σε εναέρια μάχη – εμπλοκή! Φυσικά αυτή η απόσταση δεν έχει δημοσιοποιηθεί για να υπάρχει η δυνατότητα σύγκρισης με την αντίστοιχη της κατάρριψης ιρακινών μαχητικών στη δεκαετία του ‘80, από ιρανικά F-14A Tomcat, οπλισμένα με πυραύλους μεγάλης ακτίνας AIM-54 Phoenix.
Τέλος, ο ΑΙΜ-120D έχει επίσης σημαντικά βελτιωμένες ικανότητες εκτέλεσης ελιγμών και κατ΄ επέκταση υψηλές εκτός σκοπευτικής γραμμής (off boresight) επιδόσεις. Ο μικρός ΑΙΜ-9 από την άλλη πλευρά, θα παραμείνει σε υπηρεσία για πολλά ακόμη χρόνια. Επιστρέφοντας στον Modular Advanced Missile, τα αμερικανικά δημοσιεύματα αναφέρουν ότι δεν θα είναι σπονδυλωτής διαμόρφωσης μόνο ως προς τους αισθητήρες εντοπισμού και εγκλωβισμού στόχων, αλλά και ως προς το τμήμα πρόωσης και την πολεμική κεφαλή (γόμωση).
F-15E Strike Eagle φορτώνεται με βλήμα αέρος-αέρος AMRAAM AIM-120D στην αεροπορική βάση Al Dhafra στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (U.S. Air Force photo by Staff Sgt. Chris Thornbury)
Ο νέος πύραυλος δηλαδή θα είναι μεταβλητού μήκους, προκειμένου να χωρά στις καταπακτές οπλισμού των F-35, F-22 και NGAD μελλοντικά, αλλά και βομβαρδιστικών αεροπλάνων όπως το νέας γενιάς Β-21 Raider, αλλά και να πλήττει στόχους σε διαφορετικές (μικρές ή μέσες) αποστάσεις. Εξοπλισμένος με αισθητήρα αναζήτησης υπερύθρων, τη μεγαλύτερη γόμωση και το περισσότερο στερεό προωθητικό (καύσιμο), ο Modular Advanced Missile θα μπορεί βέβαια να φέρεται και εξωτερικά διασφαλίζοντας, όπως και ο MICA, τον αθόρυβο (silent), εντελώς παθητικό, εντοπισμό και εγκλωβισμό ιπτάμενων στόχων.
Εν κατακλείδι, ο νέος σπονδυλωτής διαμόρφωσης πύραυλος, αναμένεται να αυξήσει κατακόρυφα την επιχειρησιακή ευελιξία σε ρόλους αέρος – αέρος, στο άμεσο μέλλον. Στο συγκεκριμένο πρόγραμμα θα υπάρξουν και άλλες αναφορές, αναλόγως των διαθέσιμων στοιχείων. Ο εμπλουτισμός του οπλοστασίου αέρος – αέρος των ΗΠΑ, έρχεται ως απάντηση στο ρωσικό και κινέζικο αντίστοιχα οπλοστάσιο που έχουν να επιδείξουν σημαντικές προόδους και εξελίξεις τα τελευταία χρόνια.