Στοιχεία-φωτιά για την άκρως ανησυχητική κατάσταση που επικρατεί σε μετρό και ηλεκτρικό φέρνει στο φως η ερευνητική δημοσιογραφική ομάδα Data Journalists. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με αφορμή το πολύνεκρο δυστύχημα των Τεμπών.
Σύμφωνα με όσα αναδεικνύονται μέσα από το αποκαλυπτικό ρεπορτάζ, υπάρχουν σοβαρά ζητήματα με την έλλειψη σταθμαρχών, την εξάντληση προσωπικού και τα ζητήματα ασφαλείας ειδικά στην περιοχή της Κάντζας. Ερωτήματα προκαλεί κι ένα περίεργο περιστατικό στις 16 Φεβρουαρίου, στον σταθμό του Αλίμου. Σύμφωνα με τους εργαζομένους, ένας ηλικιωμένος άνδρας μπήκε από πόρτα ασφαλείας στο τούνελ, δίχως να γίνει αντιληπτός από κανέναν. Βρέθηκε νεκρός ώρες αργότερα και ενώ είχαν περάσει από πάνω του 8-10 συρμοί.
Υπάρχει, όμως, και μία ακόμα εξοργιστική παράμετρος που φέρνει στη δημοσιότητα η ερευνητική ομάδα. Την ώρα που η ΣΤΑΣΥ κάνει ελάχιστες προσλήψεις σε καίριες θέσεις, όπως των σταθμαρχών, και έχει τους εργαζομένους στα όρια της εξάντλησης λόγω έλλειψης προσωπικού, σκορπά χιλιάδες ευρώ σε απευθείας αναθέσεις για προβολή στο Instagram και για μπλοκάρισμα κακόβουλων σχολίων και γκρουπ στο Facebook. Να σημειωθεί ότι διευθύνων σύμβουλος της ΣΤΑΣΥ είναι από τον περασμένο Ιούνιο ο Αθανάσιος Κοτταράς. Από το 2020 ήταν αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος του Οργανισμού Σιδηροδρόμων Ελλάδος (ΟΣΕ). Μάλιστα, ο κ. Κοτταράς παραμένει μέχρι και σήμερα στη διοίκηση του ΟΣΕ, ως μέλος του Δ.Σ. Ο ΟΣΕ έχει τεράστιες ευθύνες για το δυστύχημα στα Τέμπη. Στις 2 Μαρτίου 2023, αμέσως μετά το δυστύχημα των Τεμπών, το Σωματείο Ηλεκτροδηγών της ΣΤΑΣΥ στέλνει επιστολή, που πρωτοκολλήθηκε, προς τον κ. Κοτταρά για τη μακροχρόνια έλλειψη συστήματος σηματοδότησης στην περιοχή Κάντζας, της γραμμής Δ. Πλακεντίας – Αεροδρόμιο.
Οι εργαζόμενοι επισημαίνουν τα εξής άκρως ανησυχητικά για τα ζητήματα ασφαλείας:
«Με αφορμή τα γεγονότα στα Τέμπη, θέλουμε να σας υπενθυμίσουμε το πρόβλημα σηματοδότησης στην περιοχή Κάντζας. Οι σηματοδότες είναι σβηστοί, ήτοι εισόδου και εξόδου του σταθμού “Κάντζα”, με συμπαρασυρόμενα τα γειτονικά φωτοσήματα των σταθμών ΔΠΛ, Παλλήνη, Κορωπί, τα οποία αναγκαζόμαστε να περνάμε παρόλο που είναι κόκκινα».
Οι Data Journalists κάνουν ειδική αναφορά και στις προειδοποιητικές ανακοινώσεις των σωματείων εργαζομένων. Μεταξύ άλλων:
-Στις 24/2/23, το Σωματείο Εργαζομένων Λειτουργίας Μετρό Αθηνών εξέδωσε ανακοίνωση σύμφωνα με την οποία: «Αυτή τη στιγμή, Φεβρουάριος 2023, οι εργαζόμενοι με σταθερή σχέση είμαστε μείον 847. Η εταιρία μπορεί και εξυπηρετεί σήμερα μόνο με υπερωρίες, κάνοντας δεδουλευμένα ρεπό χωρίς ανάπαυση, μη δίνοντας άδειες ξεκούρασης και κάθε είδους άλλη άδεια σε μεγάλη μερίδα του προσωπικού».
-Στις 17/2/23, ένα άλλο σωματείο εργαζομένων, αυτό των Ηλεκτροδηγών και Λοιπών Εργαζομένων Κίνησης ΣΤΑΣΥ, θέτει ζήτημα έλλειψης σταθμαρχών. «Οι σταθμάρχες που απαιτούνται για να καλύψουν τα κενά των γραμμών 1, 2 και 3 (μετρό και π. ΗΣΑΠ) είναι μόνο 33; Προφανώς τα μυαλά που σχεδίασαν και προώθησαν τη συγκεκριμένη προκήρυξη θεωρούν ότι οι εργαζόμενοι της ΣΤΑΣΥ στερούνται βασικής νοημοσύνης και θα θεωρήσουν ικανοποιητικό τον αριθμό αυτόν;»
-Στις 28 Φεβρουαρίου 2023, λίγες ώρες πριν από το δυστύχημα των Τεμπών, το Σωματείο Ηλεκτροδηγών της ΣΤΑΣΥ και το Σωματείο Εργαζομένων Κέντρου Ελέγχου Λειτουργίας στο μετρό Αθηνών εκδίδουν ανακοίνωση στην οποία αναφέρουν: «Μόνο λούσα, κόκκινα χαλιά και φιέστες για εγκαίνια σταθμών, ενώ ταυτόχρονα πίσω από τους γυαλισμένους γρανίτες το προσωπικό ασφυκτιά χωρίς ρεπό, δουλεύοντας τουλάχιστον 27 μέρες τον μήνα, χωρίς άδειες και χωρίς υλικοτεχνική υποδομή». Η ερευνητική ομάδα κατέθεσε εγγράφως ερωτήματα προς τη διοίκηση της ΣΤΑΣΥ, αλλά μέχρι και χθες δεν είχε λάβει απαντήσεις.
Το περιστατικό με τον νεκρό στις 16 Φεβρουαρίου
Ένα ασυνήθιστο περιστατικό συνέβη στις 16 Φεβρουαρίου, στον σταθμό του μετρό Αλίμου. Σύμφωνα με όσα λένε εργαζόμενοι που έχουν γνώση του συμβάντος, ηλικιωμένος άνοιξε την πόρτα ασφαλείας που οδηγεί προς το τούνελ δίχως να γίνει αντιληπτός από κανέναν. Υστερα από ώρα βρέθηκε νεκρός μέσα στο τούνελ και, σύμφωνα με τις πληροφορίες, «από πάνω του είχαν ήδη περάσει 8-10 συρμοί, δίχως κανείς να αντιληφθεί το παραμικρό». Εντοπίστηκε μόνο έπειτα από αρκετό διάστημα, από έναν οδηγό του αντίθετου συρμού, που κατάφερε να δει ότι ένας άνθρωπος ήταν πεσμένος στις γραμμές. Δεν έχει διευκρινιστεί ακόμα αν ο άνθρωπος αυτός σκόπευε να αυτοκτονήσει ή είχε κάποια ασθένεια, π.χ. άνοια, και βρέθηκε τυχαία μέσα στο τούνελ. Ένα δεύτερο ερώτημα έχει να κάνει με το γεγονός ότι άνοιξε μια πόρτα, με ασφαλιστικές δικλίδες και προειδοποιήσεις, χωρίς να τον αντιληφθεί κανείς.
Απευθείας αναθέσεις για μπλοκάρισμα αναρτήσεων στα social media
Στη ΣΤΑΣΥ μπορεί να μην υπάρχουν λεφτά για προσλήψεις σταθμαρχών και ελεγκτών, όμως χρήματα για απευθείας αναθέσεις για το τίποτα υπάρχουν αρκετά, απ’ ό,τι φαίνεται. Στις 26 Αυγούστου 2022, η διοίκηση της ΣΤΑΣΥ αποφασίζει να δώσει 29.500 ευρώ, πλέον ΦΠΑ, για έξι μήνες στην εταιρία Narrative, που έχει έδρα στο Μαρούσι. Όπως αναρτήθηκε στη Δι@ύγεια, η ανάθεση έγινε «για την παροχή συµβουλευτικών υ̟πηρεσιών σε θέµατα ε̟πικοινωνίας για την ̟προβολή του έργου και της δραστηριότητας της ΣΤΑΣΥ». Επίσης θα ασχολείται με το… Instagram. Η σύμβαση είναι για 6 μήνες και την υπογράφει ο κ. Κοτταράς.
Ακολούθησε μία ακόμα ακατανόητη ενέργεια. Στις 23/1/23, η ΣΤΑΣΥ καλεί συγκεκριμένα την εταιρία ΝΕΚΥΑ, με έδρα το Κολωνάκι, για «υποβολή προσφοράς για υπηρεσίες καταπολέμησης κακόβουλων ομάδων». Η δαπάνη ορίστηκε στα 20.000 ευρώ, πλέον ΦΠΑ. Η εταιρία υπόσχεται ότι θα κάνει ενέργειες στο facebook «για τον εντοπισμό των ομάδων που ενημερώνουν τα μέλη τους για τους ελέγχους των εισιτηρίων ΣΤΑΣΥ σε μετρό, τραμ και ηλεκτρικό». Η ΣΤΑΣΥ, αντί να δαπανά τα χρήματά της σε τέτοιες αναποτελεσματικές μεθόδους, θα μπορούσε πολύ απλά να προσλάβει περισσότερους ελεγκτές, αφού, όπως καταγγέλλουν και οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, η συγκεκριμένη υπηρεσία έχει αποψιλωθεί, με συνέπεια το Δημόσιο να χάνει έσοδα καθημερινά.