Χασαπόπουλος Νίκος 19.02.2023
Τα ονομάζουν «Ηρακλής» («Hercules») και είναι δυνατά σαν τον μυθικό Ηρακλή με τις τέσσερες πανίσχυρες μηχανές τους, με την ιδιότητά τους να προσγειώνονται και να απογειώνονται παντού (ακόμα και σε χωράφια) και να μεταφέρουν στρατεύματα, έως και άρματα μάχης. Τα C-130 ήταν ανέκαθεν το καμάρι της Πολεμικής Αεροπορίας για πολλά χρόνια έως ότου έπαψαν να πετούν. Η κακή συντήρηση, η αδιαφορία, τα Μνημόνια, η συχνή χρήση τους, ο «κούφιος» τις περισσότερες φορές συνδικαλισμός, μετέτρεψαν τους «Ηρακλείς» των αιθέρων σε στάσιμα αεροσκάφη καθηλωμένα είτε στην ΕΑΒ είτε σε διάφορα αεροδρόμια της χώρας.
Και θα έμεναν εκεί, ποιος ξέρει ακόμα πόσο, εάν ένα C-130 το οποίο μετέφερε βοήθεια στη σεισμόπληκτη Τουρκία δεν γύριζε πίσω στη βάση του στην Ελευσίνα λόγω βλάβης. Και ήταν ίσως το μοναδικό που πετούσε εκείνη την ημέρα από τα 15 που είχε στο οπλοστάσιό της η Πολεμική Αεροπορία. Για την ακρίβεια 14, αφού το ένα… κανιβαλίστηκε για να δώσει ανταλλακτικά ώστε να πετούν τα υπόλοιπα, αλλά σιγά σιγά και τα υπόλοιπα παρουσίαζαν προβλήματα.
Παρ’ ολίγον ρεζίλι
Το περιστατικό με τη βοήθεια στην Τουρκία δεν ήταν το μοναδικό με την απίστευτη κατάσταση που επικρατεί στα μεταγωγικά αεροσκάφη της χώρας μας που σίγουρα θα είχε επιπτώσεις και στη διεθνή εικόνα της χώρας μας. Υπήρχε και ένα άλλο σοβαρό περιστατικό, το οποίο μάλιστα απασχόλησε και τον Πρωθυπουργό, ο οποίος συγκάλεσε μάλιστα έκτακτη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου. Ηταν ίσως η πρώτη φορά που γινόταν διυπουργική σύσκεψη για ένα μεταγωγικό αεροπλάνο. Τι είχε συμβεί;
H ελληνική κυβέρνηση είχε υποσχεθεί βοήθεια στο Κίεβο (μέσω Πολωνίας). Αλλά το C-130 της Πολεμικής Αεροπορίας καθηλώθηκε λόγω βλάβης. Η Αθήνα αναγκάστηκε τότε να ζητήσει… βοήθεια για να αποστείλει… βοήθεια για την αποστολή από τη Βασιλική Καναδική Αεροπορία, η οποία αφιέρωσε για τον σκοπό αυτό τα δικά της μεταγωγικά.
Εκείνη την ημέρα στο Μέγαρο Μαξίμου η ατμόσφαιρα ήταν βαριά. Η χώρα μας παρ’ ολίγον να εκτεθεί διεθνώς. Ο Πρωθυπουργός ζήτησε από τους υπουργούς του (ανάμεσα στους οποίους οι υπουργοί Εθνικής Αμυνας, Ανάπτυξης και Οικονομικών) να βρεθεί αμέσως λύση στο πρόβλημα προκειμένου τα C-130 να μπορούν να πετάξουν ξανά. Ουχί παραδόξως στη σύσκεψη στο Μαξίμου ήταν και ο πρόεδρος της ΕΑΒ και υπήρξε συζήτηση για την πρόταση της Λόκχιντ Μάρτιν (του κύριου μετόχου της ΕΑΒ) να αναλάβει μέρος των εργασιών για τη συντήρηση και αναβάθμιση των μεταγωγικών αεροπλάνων.
Οταν γκρεμίσαμε ένα μπαλκόνι
Πέρασαν ημέρες, πέρασε ο καιρός και τίποτα δεν έγινε. Μάλλον υπήρξε ένα περιστατικό που έμεινε βεβαίως (για λόγους πρεστίζ) απόρρητο και αφορούσε (τι άλλο;) τα ταλαίπωρα C-130. Το μοναδικό που πετούσε τότε παρουσίασε βλάβη κινητήρα και καθηλώθηκε στη Σκύρο. Δεν υπήρχε άλλο ώστε να φορτωθεί σε αυτό ο κινητήρας και να μεταφερθεί στη Σκύρο. Ετσι η τότε ηγεσία της Πολεμικής Αεροπορίας αποφάσισε να επιτάξει μια… νταλίκα, να φορτώσει σε αυτήν έναν κινητήρα και να τον στείλει οδικώς στη Σκύρο. Οταν η νταλίκα έφτασε μέσω Κύμης στη Σκύρο διαπιστώθηκε πως οι δρόμοι προς το αεροδρόμιο ήταν στενοί. Ετσι αποφασίστηκε να… γκρεμιστεί ένα μπαλκόνι από ένα σπίτι για να χωρέσει η νταλίκα.
Tραγελαφικές ιστορίες
Τα C-130 τα χρησιμοποιούσαν κατά κόρον και οι πολιτικοί. Ο τότε πρόεδρος της Δημοκρατίας Χρήστος Σαρτζετάκης τα χαρακτήρισε «ενεργειοβόρα, άβολα και θορυβώδη» και δεν του άρεσε να πετά με αυτά. Ο Ακης Τσοχατζόπουλος επέστρεφε από τη Μόσχα με την πίσω πόρτα ενός C-130 ανοικτή με αποτέλεσμα οι επιβάτες να σκεπάζονται μέσα στο αεροσκάφος με κουβέρτες. Ενας άλλος υπουργός πήρε ένα C-130 για να πραγματοποιήσει επίσημη επίσκεψη στην Ιταλία, «περιφρονώντας» τα τρία τζετ κυβερνητικά αεροσκάφη. Στην επιστροφή στο αεροδρόμιο Φιουμιτσίνο της Ρώμης, οι δημοσιογράφοι είδαν έκπληκτοι να φορτώνονται στο C-130 έπιπλα, ψυγεία, κουζίνες, ολόκληρη δηλαδή οικοσκευή για το νέο σπίτι του υπουργού στην Κηφισιά. Ο τότε υπουργός Αμυνας Γιάννης Χαραλαμπόπουλος δεν είχε και τόση εμπιστοσύνη στα C-130 και προτιμούσε κάτι γιαπωνέζικα YS-11A που δώρισε η Ολυμπιακή στην Πολεμική Αεροπορία, έως ότου σε μια πτήση προς τη Λάρισα δεν άνοιγε ο τροχός του γιαπωνέζικου με αποτέλεσμα ο «Μπαρμπα-Γιάννης», όπως τον αποκαλούσαν, να τα εγκαταλείψει.
Πρωινό στο αεροπλάνο
Η «πρώτη φορά Αριστερά» του Αλέξη Τσίπρα τοποθέτησε μπλε μοκέτα στο C-130 και ασορτί μπλε βελούδινα καθίσματα, αλλά και ένα τραπέζι συσκέψεων, στο οποίο υπήρχαν δύο εφημερίδες της «Αυγής». Για να τις διαβάσουν εν πτήσει ο τότε πρωθυπουργός και ο Νίκος Παππάς, πηγαίνοντας στις 21 Μαΐου του 2015 στη Ρίγα. Οταν το C-130 έχει επιβάτη VIP, του τοποθετούν και χημική τουαλέτα! Ο θόρυβος ήταν ανυπόφορος και οι επιβάτες είχαν προμηθευτεί ωτασπίδες (που φρόντισε να φέρει μαζί της σε βαλιτσάκι η κυβερνητική αποστολή). Οι υπουργοί του ΣΥΡΙΖΑ, στο πρώτο τους ταξίδι με το C-130 δεν γνώριζαν ότι μέσα σε αυτό θα υπήρχαν και ιπτάμενοι φροντιστές (κληρωτοί σμηνίτες της Πολεμικής Αεροπορίας) και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος φρόντισε να φέρει μαζί του τυλιγμένο σε ασημόχαρτο… πρωινό (ελιές, ψωμί, τυρί και ένα κρουασάν).
Μέσα σε ένα C-130 ο Ανδρέας Παπανδρέου είδε, πηγαίνοντας για Πάσχα στην Κάλυμνο, να περνούν σε μικρή απόσταση από το μεταγωγικό ένα ζεύγος τουρκικών F-16.
Αν η ιστορία των τετρακινητήριων C-130 της «Λόκχιντ Μάρτιν» δεν συνδεόταν με ένα πολύ σοβαρό θέμα, δηλαδή τη δυνατότητα της Πολεμικής Αεροπορίας να πραγματοποιεί τις τακτικές μεταφορές των Ενόπλων Δυνάμεων, θα ήταν τραγελαφική.