Ας δούμε τα βασικά: Τι είναι ο μεταβολισμός;
Στην ουσία αυτό που εννοούμε όταν χρησιμοποιούμε τον όρο “μεταβολισμός” είναι το Σύνολο της Ημερήσιας Ενεργειακής Δαπάνης και αντικατοπτρίζει το σύνολο των θερμίδων που χρειάζεται ο οργανισμός για να καλύψει τις ανάγκες του. Οι θερμίδες αυτές δεν είναι σταθερές, αλλά αλλάζουν καθημερινά, επειδή εξαρτώνται από διάφορους παράγοντες. Άρα, ο μεταβολισμός είναι άθροισμα το οποίο αποτελείται από:
• Τις θερμίδες που απαιτούνται για βασικό μεταβολισμό (ΒΜ), δηλαδή την ενέργεια που δαπανά ο οργανισμός για τις ζωτικές λειτουργίες του σε συνθήκες πλήρους ηρεμίας και καλύπτει 60-75% των συνολικών θερμίδων.
• Τις θερμίδες που δαπανώνται από τη φυσική δραστηριότητα.
• Τις θερμίδες που καίμε όταν μεταβολίζουμε τις τροφές που καταναλώνουμε. Ο μεταβολισμός μεταβάλλεται, επίσης, ανάλογα με το μέγεθος και τη σύσταση του σώματος, το φύλο, την ηλικία, τα γονίδια, τις ορμόνες και τις διατροφικές επιλογές.
Όταν ο μεταβολισμός σου είναι υγιής…
Ο δείκτης της ζυγαριάς σου παραμένει σταθερός.
Ο μεταβολισμός σου αυξάνει ή μειώνει την όρεξή σου σύμφωνα με τις θερμίδες που χρειάζεται το σώμα σου σε μία συγκεκριμένη μέρα. Εάν ο μεταβολισμός σου λειτουργεί όπως πρέπει, το βάρος σου παραμένει σταθερό. Εάν δε λειτουργεί σωστά, η εξίσωση βγαίνει λάθος, προκαλώντας είτε μειωμένη καύση θερμίδων είτε διαρκή πείνα.
Το σάκχαρο του αίματος είναι ισορροπημένο
Εάν καταναλώνεις επεξεργασμένους υδατάνθρακες και ροφήματα με ζάχαρη, τα επίπεδα σακχάρου μεταβάλλονται, με αποτέλεσμα το πάγκρεας να εκκρίνει περισσότερη ινσουλίνη και να αυξάνεται το ενδοκοιλιακό λίπος.
Αποτρέπει τον κίνδυνο εμφάνισης παθήσεων της καρδιάς.
Προλαμβάνει τον κίνδυνο του μεταβολικού συνδρόμου.
Ο συνδυασμός τριών από τα παρακάτω –μεγάλη περιφέρεια μέσης, υψηλά τριγλυκερίδια (λίπος στο αίμα που συσσωρεύεται μέσα και γύρω από τα όργανα), αυξημένα επίπεδα σακχάρου, χαμηλή HDL ή υψηλή αρτηριακή πίεση– μπορεί να προκαλέσει μεταβολικό σύνδρομο, που αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης εγκεφαλικού, παθήσεων της καρδιάς και διαβήτη τύπου ΙΙ. Ιδού λοιπόν μερικοί μύθοι γύρω από το δίδυμο μεταβολισμός και αδυνάτισμα , τους οποίους δεν πρέπει να πιστεύεις πια:
Μύθος #1: Οι πολύ αδύνατοι άνθρωποι πρέπει να έχουν έναν τέλειο μεταβολισμό
Όλοι μας γνωρίζουμε κάποια που είναι πολύ αδύνατη από τη φύση της και μπορεί να τρώει οτιδήποτε θέλει. Όταν κάποιος τη ρωτήσει για το μυστικό της, τότε απαντάει απλώς πως έχει πολύ καλό μεταβολισμό. Η απάντηση αυτή δεν είναι και τόσο αληθής σύμφωνα με την Ansel.
“Οι υπερβολικά αδύνατοι άνθρωποι συνήθως προσπαθούν να ισοφαρίζουν. Δηλαδή, όταν τρώνε πολύ σε ένα γεύμα, τρώνε λιγότερο στα επόμενα. Συνηθίζουν να βρίσκονται σε αρμονία με τις απαιτήσεις και τα σημάδια του σώματός τους και αυτό πιστεύω ότι είναι το μυστικό αυτών που φαίνονται αδύνατοι από φυσικού τους. Μπορεί και να μην αντιλαμβάνονται καν ότι προσαρμόζουν έτσι τις διατροφικές τους επιλογές ή ότι παρατηρούν τόσο καλά τα μηνύματα που τους στέλνει το σώμα τους”, λέει η Ansel.Μπορείς και εσύ να διδαχτείς κάποια πράγματα από αυτούς και να προσέχεις περισσότερο τα σημάδια πείνας που σου στέλνει το σώμα σου, ώστε να τρως όποτε χρειάζεσαι πραγματικά τροφή και να επιβραβεύεις τον εαυτό σου με λίγη καλή σωματική δραστηριότητα.
Μύθος #2: Ή έχεις καλό μεταβολισμό ή δεν έχεις
“Όλοι πιστεύουν ότι έχουν αργό μεταβολισμό”, λέει η Ansel. Είναι πολύ εύκολο για τα προβλήματα που αντιμετωπίζεις με την απώλεια των κιλών σου να κατηγορήσεις κάτι για το οποίο δεν ευθύνεσαι, αλλά η Ansel πιστεύει ότι αντί να συγκρίνεις το μεταβολισμό σου με αυτόν των άλλων ανθρώπων, θα έπρεπε να ελέγχεις καλύτερα την κατανάλωση θερμίδων σου και το επίπεδο της άσκησης που κάνεις. Σε αυτούς τους τομείς υπάρχουν περισσότερες παρεκκλίσεις αλλά έχεις και τη δυνατότητα να αλλάξεις κάποιες συνήθειές σου προς το καλύτερο.
Μύθος #3: Δεν μπορείς να αλλάξεις το μεταβολισμό σου
Όπως και στον προηγούμενο μύθο, μπορεί να πιστεύεις ότι γεννήθηκες με αργό μεταβολισμό και δεν μπορείς να κάνεις τίποτα για να το αλλάξεις αυτό. Αλλά η Ansel τονίζει ότι αν δε γυμνάζεσαι και δεν έχεις μύες, τότε πραγματικά αλλάζεις το μεταβολισμό σου.Η αλλαγή και η στροφή προς κάποιες πιο υγιεινές επιλογές στη ζωή σου μπορεί να ενεργοποιήσει το μεταβολισμό σου. “Υπάρχουν κάποιες τροφές που σου προσφέρουν ένα μικρό πλεονέκτημα, όπως αυτό που θα είχες από την καφεΐνη ή το κόκκινο πιπέρι, αλλά δεν μπορείς να στηριχτείς μόνο σε αυτές, αν θες να δεις κάποια μεγάλη αλλαγή”.
Μύθος #4: Ο μεταβολισμός πέφτει στην ηλικία των 30 ετών
“Δεν ξέρω για τα 30, αλλά πιστεύω ότι κάτι τέτοιο ισχύει περισσότερο για την ηλικία των 40 περίπου χρόνων. Όταν διαβαίνεις τα 40, αρχίζεις να χάνεις μυϊκό ιστό και οι μυς καίνε περισσότερες θερμίδες παρά λίπη”, αναφέρει η Ansel. Τα καλά νέα είναι ότι μπορείς να πάρεις τον έλεγχο αυτών των αλλαγών μέσω της γυμναστικής και των ασκήσεων για την αποκατάσταση των μυών σου.