Εντυπωσιακές παρουσίες από πληρώματα και πτητικά μέσα κάθε είδους, από πολεμικά αεροσκάφη τελευταίας γενιάς -όπως τα αμερικανικά F-35, τα γαλλικά Rafale και τα ελληνικά F-16- έως αερόπλοια, αλεξίπτωτα και αερομοντελιστές, στην 11η Athens Flying Week 2023, τη μεγαλύτερη αεροπορική διοργάνωση στη νοτιανατολική Ευρώπη, που πραγματοποιείται το Σαββατοκύριακο 2 και 3 Σεπτεμβρίου στην αεροπορική βάση της Τανάγρας.
Οι πολυάριθμοι θεατές, που από νωρίς το πρωί συρρέουν στη φιλόξενη αεροπορική βάση της 114ης Πτέρυγας Μάχης, έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν ένα πλούσιο πτητικό πρόγραμμα. Συνάμα όμως έχουν τη δυνατότητα να απολαύσουν τα αεροσκάφη που συμμετέχουν στις στατικές εκθέσεις τους, να συνομιλήσουν και να φωτογραφηθούν με κυβερνήτες τους, αλλά και να περιηγηθούν στα περίπτερα των εκθετών και να προμηθευτούν ενθύμια, σήματα και θυρεούς από εμβληματικές αεροπορικές μονάδες και σήματα αεροσκαφών.
Φυσικά την παράσταση έκλεψαν οι εκλεκτές ξένες συμμετοχές. Ιδίως τα «σόλο» προγράμματα που πραγματοποίησαν το αμερικανικό F-35 με την κυβερνήτη του Κριστίνι «Μπίο» Γουλφ (λογοπαίγνιο για να θυμίζει τον κεντρικό ήρωα του αγγλοσαξωνικού έπους Beowolf), αλλά και η επίδειξη του γαλλικού Rafale, με κυβερνήτη τον Μπερτράν «Μπουμπού» Μπυτάν και το πρόγραμμα που του χάρισε τη νίκη στον αεροπορικό διαγωνισμό στη Βρετανία. Ειδικά η πτήση του Rafale έδειξε τις πολλοστές δυνατότητες και κυριολεκτικά τα άκρα στα οποία μπορεί να φθάσει τούτο το ακαταμάχητο αεροσκάφος, που μόλις η Πολεμική μας Αεροπορία παρέλαβε και το 18ο από τα αντίστοιχα μαχητικά που θα ενισχύσουν τα φτερά της άμυνάς μας.
Βέβαια η συμμετοχή που κέντρισε το αμέριστο ενδιαφέρον των θεατών και στις στατικές εκθέσεις, πέρα από το εξόχως εντυπωσιακό πρόγραμμα της επίδειξης, που απέδειξε τις τεράστιες δυνατότητες του μαχητικού αυτού, ήταν η παρουσία του αμερικανικού εντυπωσιακού μαχητικού F-35 για πρώτη φορά στην Ελλάδα.
Όπως δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κυβερνήτρια των F-16 και F-35 για τη Lockheed Martin Μονέσα Μπάνσαϊζερ «είμαστε πολύ ενθουσιασμένοι που βρισκόμαστε εδώ στην Athens Flying Week και που όλη η ομάδα επίδειξης του F-35 βρίσκεται εδώ. Είναι πολύ μεγάλη η χαρά να επιστρέφουμε στην Ελλάδα. Εγώ ήμουν και πριν δύο χρόνια, τότε πετώντας το F-16v με το σμήνος επίδειξης και πάντα χαίρομαι που επιστρέφω. Και είναι θαυμάσιο να συμμετέχεις στην επίδειξη του F-35 και να επιδεικνύεις τις δυνατότητές του συναρπαστικού αυτού αεροσκάφους». Σχετικά με τις ιδιαιτερότητες των δύο αυτών αεροσκαφών, η Αμερικανίδα πιλότος πρόσθεσε: «Η μεγάλη διαφορά ανάμεσα στο F-16 και το F-35 είναι πως, όχι τόσο από πτητικής άποψης. Ο μοχλός της προώθησης είναι στην ίδια θέση και τα δύο αεροσκάφη είναι ευκολοχείριστα στην πτήση. Η μεγαλύτερη διαφορά που θα δείτα ανάμεσά τους είναι η δυνατότητα του F-35 να συνθέτει τα δεδομένα της πτήσης και να προσφέρει στον κυβερνήτη καλύτερη αντίληψη του χώρου μάχης».
Στην άψογη διοργάνωση και τις επιτυχημένες επιδείξεις, που συχνά περιλαμβάνουν ελιγμούς που αμφισβητούν τους φυσικούς νόμους και τις δυνάμεις της βαρύτητας, ξεχώρισαν ιδιαίτερα τα ακροβατικά σμήνη Fursan από τα Αραβικά Εμιράτα, που πραγματοποίησαν ένα πρόγραμμα με αριστοτεχνικούς και συχνά παράτολμους ελιγμούς, το σαουδαραβικό σμήνος Saudi Hawks και το ισπανικό Patrulla Aguila. Αξιομνημόνευτες εντυπώσεις άφησε και ο κορυφαίος πιλότος ανεμοπλάνου Λούκα Μπερτόζιο, ενώ το πρόγραμμα του βελγικού F-16 έκοψε την ανάσα πολλών θεατών. Επίσης εντυπωσιακό πρόγραμμα κι ελιγμούς παρακολούθησαν οι θεατές και από το δανέζικο F-16.
Σε εντελώς ισάξιο επίπεδο ήταν και το πρόγραμμα κι οι ελιγμοί που παρουσίασαν στο κοινό στην Τανάγρα και τα ελληνικά χρώματα, που εξόν από τα εκλεκτά πληρώματα και σμήνη από το εξωτερικό, συμμετείχαν με σχεδόν το σύνολο των πτητικών μέσων που διαθέτουν και τα τρία σώματα του ελληνικού στρατού. Ιδιαίτερα η επίδειξη του F-16 «Ζευς» με τον σμηναγό Χρήστο Χαρίτο, απέδειξε περίτρανα γιατί οι Έλληνες πιλότοι συγκαταλέγονται στους καλύτερους του κόσμου. Συγκίνηση σκόρπισε στους θεατές και η πτήση των εμβληματικών F-4 Fantom, που επί 10ετίες αποτελούσαν τη ραχοκοκαλιά της εναέριας άμυνας της χώρας, αλλά και έχουν αποδειχθεί ως ένα από τα πιο δημοφιλή μαχητικά αεροσκάφη στον κόσμο. Αλλά και οι ασύλληπτοι ελιγμοί των άλλων πτητικών μέσων των τριών σωμάτων του στρατού μας (κάποια και με τη συμμετοχή ειδικών δυνάμεων) έδειξαν στον κόσμο πόσο αξιόμαχες και σε πόση μεγάλη ετοιμότητα και μαχητική δεξιότητα είναι η αεροπορία τους και πόσο στενή είναι η συνεργασία και των τριών όπλων σε περίπτωση κρίσης.
Συμμετοχή επίσης έχει και η Σχολή Ικάρων. Ο αντισμήναρχος ιπτάμενος Απόστολος Τσώλης της Σχολής Ικάρων, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ επεσήμανε πως «κάθε χρόνο μάς γίνεται η τιμή να μας προσκαλούνε σε αυτό το αεροπορικό σόου. Φέτος η χαρά μας είναι ακόμη μεγαλύτερη, γιατί φέτος συμμετέχουμε με ένα αεροσκάφος Tecnam ως στατικό έκθεμα, μαζί με τα υπόλοιπα τρία εκπαιδευτικά αεροσκάφη και καθώς με ένα περίπτερο της Σχολής όπου θα γίνεται προβολή φωτογραφιών και βίντεο, υπάρχει και μία αντιπροσωπεία Ικάρων, ούτως ώστε να μπορέσουμε κι εμείς να προβάλουμε τη Σχολή, αλλά και την αεροπορική ιδέα γενικότερα, μέσα σε όλη αυτή την αεροπορική γιορτή».
Ιδιαίτερη είναι επίσης και η συμμετοχή του εντυπωσιακού σμήνους επιδείξεων της ελληνικής ομάδας Τ-6 «Δαίδαλος» της 120 Πτέρυγας με έδρα την Καλαμάτα. Όπως δήλωσε στο ΑΠΕ -ΜΠΕ ο σμηναγός Κων/νος Παπαγεωργίου, μέλος της ομάδας επίδειξης Τ-6 «Δαίδαλος» ο σκοπός της ίδρυσης αυτής της ομάδας, που έγινε πριν 18 χρόνια ήταν η διάδοση της αεροπορικής ιδέας στην Ελλάδα, στο ευρύ κοινό, καθώς και στους χώρους της Πολεμικής Αεροπορίας. «Ο σκοπός είναι πολύ σημαντικός, καθώς βλέπουν όλοι οι θεατές τι κάνει ένα Τ-6 που είναι το αρχικό αεροπλάνο των Ικάρων μας που εκπαιδεύονται στην Καλαμάτα». Στην ερώτηση εάν πάντοτε υπάρχει δυνατότητα κι άλλης αναβάθμισης του πτητικού υλικού και της ποιότητας της εκπαίδευσης, ο σμηναγός Παπαγεωργίου τόνισε πως «έτσι κι αλλιώς όλο το σύστημα είναι δυναμικό, εκσυγχρονίζεται διαρκώς, αυτός είναι και ο σκοπός, καθώς και τα μέσα αλλάζουν, αλλά η βάση παραμένει η ίδια, ο σκοπός είναι ο ίδιος».
Από την πλευρά του, ο πλοίαρχος Αθανάσιος Φώσκας, διοικητής της Διοικήσεως Αεροπορίας Ναυτικού είπε: «Το Πολεμικό Ναυτικό συμμετέχει στην επίδειξη αυτή με ένα ελικόπτερο s70, κατασκευής της εταιρείας Sikorsky, τα λεγόμενα SeaHawk, το οποίο είναι το πιο πετυχημένο ναυτικό ελικόπτερο που υπάρχει αυτήν τη στιγμή στον κόσμο. Η συμμετοχή μας στο Athens Flying Week είναι ανελλιπής από εκκινήσεως των επιδείξεων αυτών. Ο λόγος αυτής της συνεχούς συμμετοχής μας είναι πως είμαστε υπέρμαχοι της αεροπορικής ιδέας, αφενός γιατί είναι αεροπορική επίδειξη κι αφετέρου συμβάλλει τα μάλα στην έξωθεν καλή μαρτυρία του Πολεμικού Ναυτικού, διότι το ελικόπτερο αυτό είναι από τα πιο σημαντικά όπλα στη θάλασσα που έχει το Πολεμικό Ναυτικό εναντίον πλοίων και υποβρυχίων. Κι ως εκ τούτου είναι μεγάλη τιμή για εμάς που συμμετέχουμε εδώ, για να μας γνωρίσει καλύτερα η κοινωνία και να προβάλουμε τις πολύ μεγάλες δυνατότητες που έχει το Πολεμικό Ναυτικό».
Αλλά και οι ξένες συμμετοχές με τις εντυπωσιακές επιδείξεις τους συμβάλλουν απόλυτα στην επιτυχή διοργάνωση και στο πλούσιο πρόγραμμα. Ιδιαίτερες στιγμές αεροπορικής απόλαυσης πρόσφερε στο κοινό ο κυβερνήτης του βελγικού βελγικού F-16 Dream Viper Στίβεν «Βρίσκι» Ντε Βρις. Ο Βέλγος επισμηναγός δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Κατ’ αρχάς απολαμβάνω το γεγονός ότι προσεκλήθην. Είναι η πρώτη φορά μου στην Τανάγρα. Ο περιβάλλων χώρος είναι υπέροχος, να πετάς πάνω από χιλιάδες νησιά. Στην Τανάγρα φέραμε το Dream Viper F-16 και όλα δείχνουν ευνοϊκά για μία ωραία επίδειξη. Το F-16 είναι ένα καταπληκτικό αεροσκάφος. Μπορεί να είναι παλιό, ούτως ειπείν, γιατί του χρόνου κλείνει 50 χρόνια παραγωγής, είναι απίστευτο, αλλά ακόμη βγαίνει από τη γραμμή παραγωγής των εργοστασίων, είναι ένα πανέμορφο αεριοπροωθούμενο και μολονότι το F-35 καραδοκεί στη γωνία, το F-16 είναι εξαίσιο. Όπως είπατε και η Ελλάδα τα χρησιμοποιεί, είναι μία κατάλληλη πλατφόρμα για επιχειρήσεις αέρος-αέρος και αέρος-εδάφους και άλλες αποστολές, δεν θέλω να επαναλαμβάνομαι, αλλά όπως είπα είναι ένα εκπληκτικό αεροσκάφος».
Εντυπωσιακή, αλλά συνάμα και συγκινητική ήταν και η παρουσία στις επιδείξεις του εντυπωσιακού σμήνους των WE FLY από την Ιταλία με ΑΜΕΑ πιλότους. Όπως είπε ο Mάρκο Κερουμπίνι, μέλος ομάδας ΑμεΑ We Fly: «Εμείς γνωρίζουμε την Ελλάδα επί χρόνια, επειδή είχαμε την τύχη να ξαναπετάξουμε εδώ χάρη στον Πάνο (Ποδηματά), που μας είχε προσκαλέσει πριν αρκετά χρόνια, έχουν περάσει 6 ή 7 χρόνια που ήμασταν την τελευταία φορά στην Ελλάδα. Για εμάς είναι τιμή να ανεμίζουμε την τρίχρωμη ιταλική σημαία στον ελληνικό ουρανό. Το να βάφουμε τον ελληνικό ουρανό με τα ιταλικά χρώματα, πάντα μας γεμίζει υπερηφάνεια κι είναι τιμή μας. Έχουμε έλθει στο πρώτο επίσημο αεροπορικό σόου με τα νέα μας αεροσκάφη, τα οποία είναι δικές μας ιδιοκατασκευές. Εγώ έφτιαχνα το δικό μου με τα χέρια μου επί 5 χρόνια. Κατόρθωσα να κατασκευάσω μόνος μου αυτό το αεροσκάφος που είδατε να πετάει κι εμένα με γεμίζει υπερηφάνεια να σας το δείξω να πετάει σε αυτόν τον ουρανό».
Όσον αφορά τη συμμετοχή του σμήνους στην επίδειξη της Τανάγρας, ο κ. Κερουμπίνι τόνισε: «Το να συμμετέχουμε σε αυτό το σόου για εμένα είναι ένα είδος μηνύματος προς όλους, ως προς το γεγονός ότι το να είσαι ΑμεΑ δεν είναι ένα μειονέκτημα. Έχοντας επιδεξιότητα δεν υπάρχει πρόβλημα να πετάς. Κι εμείς αποδεικνύουμε πως ακόμη και όταν δεν έχεις κινητικότητα, μπορείς να πετάξεις σε υψηλά επίπεδα με τους καλύτερους πιλότους στον κόσμο. Και σήμερα αποδείξαμε ότι δεν έχουμε δυσκολίες. Για εμάς το ότι μπορούμε να πετάξουμε με τα χέρια δεν αλλάζει τίποτε. Έχουν αποφασίσει πως για να πιλοτάρεις ένα αεροσκάφος πρέπει να χρησιμοποιείς τα πόδια. Αυτοί που το εφηύραν αντί να βάλουν πετάλια έβαζαν έναν μοχλό όπως εμείς στα αεροσκάφη, δεν θα υπήρχε διαφορά. Κι εμείς, όλοι ανεξαιρέτως, στην πτήση είμαστε ΑμεΑ, γιατί για να πετάξουμε έχουμε ανάγκη από μία μηχανή. Συνεπώς η ικανότητα πτήσης είναι ίδια για όλους. Κι είμαστε η ζωντανή απόδειξη αυτή προς όλους».
Από πλευράς της ισπανικής ομάδας επίδειξης Patrulla Aguila, ο εκφωνητής της, σμηναγός Μανουέλ Μπερχάνο, δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ πως «είναι χαρά μας έπειτα από 7 χρόνια, για άλλη μία φορά να έχουμε την ευκαιρία να συμμετέχουμε στο φανταστικό τούτο σόου, το οποίο είναι άψογα οργανωμένο και πάντα χαίρομαι να επιστρέφω στην Ελλάδα. Η Ελλάδα κι η Ισπανία έχουν πολλά κοινά στοιχεία, πολλές ομοιότητες σε ό,τι αφορά την γεωγραφία, το έδαφος, τις συνήθειες, το φαγητό και πραγματικά αισθανόμαστε εδώ όπως στο σπίτι μας. Κι είμαι πολύ χαρούμενος που είμαστε εδώ. Είχα την ευκαιρία να ξαναβρεθώ εδώ πριν 7 χρόνια, συμμετέχοντας πάλι ως εκφωνητής στο σόου που είχε οργανωθεί τότε, πάλι εδώ στην Τανάγρα. Έχω συμμετάσχει τα τελευταία 16 χρόνια σε πολλά φεστιβάλ, έχω δει πολλές διοργανώσεις, αλλά μου αρέσει ιδιαίτερα αυτή η οργάνωση. Είναι πολύ καλά οργανωμένη και φαίνεται η μεγάλη φροντίδα από πλευράς οργανωτικής επιτροπής, των θεσμών που βρίσκονταν πίσω της κι αυτό μου αρέσει. Είναι βέβαιο πως θα επιστρέψουμε. Δεν χάνουμε την ελπίδα πως θα επιστρέψουμε, όποτε μας ξαναπροσκαλέσετε. Πάντοτε χαιρόμαστε όταν μας προσκαλείτε. Αρκεί να αντέξει το αεροσκάφος μας, που είναι ισπανικής κατασκευής, αλλά ήδη έχει παλιώσει, πετάει ήδη πολλά χρόνια, αλλά ευελπιστούμε πως θα διαρκέσει και να επιστρέψουμε στην Ελλάδα και να βρεθούμε μαζί σας γιατί είσαστε για εμάς σαν αδέλφια».
Το φετινό πρόγραμμα είναι πραγματικά πλούσιο, με κεντρικό ενδιαφέρον τις επιδείξεις των αμερικανικών F-35 και των γαλλικών Rafale. Ενώ στον μεγάλο αριθμό συμμετοχών θα πρέπει να προστεθούν τα Σόλο τα F-16 από το Βέλγιο και τη Δανία, και οι ελληνικές ομάδες «Δίας» και «Δαίδαλος». Όσον αφορά τις ομάδες, εκτός από τη Σαουδαραβική και αυτήν των Εμιράτων, θα συμμετέχουν και η ισπανική Patrulla Aguila και ομάδες από την Ελβετία και το Βέλγιο και η ακροβατική ομάδα από την Καβάλα, ενώ από την Ιταλία ήρθε για πρώτη φορά μία ομάδα με ΑμεΑ πιλότους, που αποδεικνύει πόσα μπορεί να κατορθώσει η ανθρώπινη θέληση. Επίσης, ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στην παρουσία του παγκόσμιου πρωταθλητή ακροβατικής επίδειξης Λούκα Μπερτόσιο, ενώ την εκδήλωση πλαισιώσουν και ελληνικές ομάδες Sky Diving και Gliding. Έκπληξη της διοργάνωσης ήταν και η εξαιρετική επίδειξη του νέου Airbus της Αegean.